تفاوت یو پی اس با ژنراتور موضوعی است که در این مقاله به آن می پردازیم. ژنراتور ها مانند یو پی اس به عنوان منبع تولید برق استفاده میشوند اما تفاوت هایی دارند. هدف اصلی در هر دو سیستم UPS و ژنراتور، تامین برق پشتیبان در زمان قطع ناگهانی برق می باشد. به همین دلیل، هردو را جزئی از سیستم های برق اضطراری می دانیم.
هنگام قطع برق، دستگاه ها و تجهیزات برقی، از وقفه ی بی برقی در امان می مانند و می توانند با استفاده از برق اضطراری به فعالیت های خود ادامه دهند. فعالیت هایی که ممکن است برای کسب درآمد، نجات جان انسانها و یا ادامه ی زندگی عادی بشر به کار گرفته شود.
با این حال تفاوتهایی اساسی میان دو سیستم UPS و موتور برق یا ژنراتور وجود دارد که باعث می شود تکمیل کننده ی یک دیگر باشند.
مقایسه ژنراتور با یو پی اس
فیلم زیر موتور برق را با یو پی اس مقایسه کرده و کمک میکند بدانید یو پی اس بهتر است یا موتور برق؟ و مهمترین تفاوت یو پی اس با ژنراتور چیست؟
دیزل ژنراتور و یو پی اس عموما در کشور ما به یک دلیل خاص استفاده می شود و سیستم برق رسانی همیشه و به صورت مداوم فعالیت خواهد داشت و در صورتی قطعی برق در برخی شرایط مشکلات زیادی به وجود خواهد آمد. در واقع لصلی ترین تفاوت یو پی اس با ژنراتور در نحوه برق رسانی و تبدیل انرژی است.
ژنراتور ها نیاز دارند که از یک سوخت جایگزین استفاده کرده و در واقع عمل تبدیل را انجام می دهند. به یاد داشته باشید که یو پی اس ها تنها سیستم ذخیره انرژی در باتری های بزرگ با ظرفیت های بالا و تبدیل برق DC به متناوب توسط این دستگاه ها انجام می شود، ضمن که دیزل ژنراتور همان طور که از نامش مشخص است از سوخت فسیلی و گازوئیل استفاده می کند و در واقع این دستگاه در موارد خاص استفاده می شود و قطعا در برخی مدل ها توان بالاتری نیز دارد.
این دستگاه از سوخت فسیلی استفاده کرده و نیروی برق تولید می کند، البته که مدل های دیگری از جمله گازی نیز در بازار موجود می باشد. درست مانند یک سیستم برق رسانی کاملا بدون نویز یو پی اس ها برق را پس از شارژ شدن باتری منتقل می کنند.
برق رسانی مداوم
یو پی اس: بدون وقفه می باشد.
دیزل ژنراتور: بعد از قطع برق شبکه شهری، استارت زده می شود. زمان وقفه در دیزل های اتومات بین ۱۲ تا ۳۰ ثانیه و در دیزل ژنراتورهای های معمولی نیاز به اپراتور دارد که موجب اتلاف وقت زیاد می شود.
وضعیت جریان خروجی
یو پی اس: خروجی فیلتر شده و سینوسی کامل ۲۲۰ ولت می باشد.
موتور برق: امکان تغییر زیاد فرکانس و ولتاژ هنگام اضافه و کم شدن بار وجود دارد.
وضعیت نگهداری
یو پی اس: نیاز به نگهداری در فواصل نسبتا طولانی تر دارد.
سیستم ژنراتور: نیاز به نگهداری قطعات مکانیکی و الکتریکی و مراقبت دایمی و همچنین کنترل سوخت رسانی و تعویض مرتب فیلترهای سوخت و روغن دارد.
شرایط حمل و نقل
سیستم UPS: حمل و نقل سهل و ساده در مقام مقایسه
دیزل ژنراتور: نیاز به وسایل خاص مانند جرثقیل برای حمل و نقل و جابجایی دارد.
چگونگی نصب
یو پی اس: نصب سیستم یو پی اس ساده و بدون آماده سازی
دیزل ژنراتور: نیاز به پی سازی و زیرسازی و پیش بینی فضای مناسب
آلودگی محیطی
یو پی اس: بدون آلودگی محیط زیست
دیزل ژنراتور: آلودگی زیست محیطی دارد (صوتی و هوا)
مدت زمان برق دهی
یو پی اس: در توان های پایین حداکثر تا ۴ ساعت برق دهی مقرون به صرفه است.
دیزل ژنراتور: در توان های پایین و زمان برق دهی کم مقرون به صرفه نیست.
نحوه استقرار
یو پی اس: امکان نصب پس از اتمام ساخت ساختمان وجود دارد.
دیزل ژنراتور: معمولا در مرحله طراحی ساختمان، محل استقرار دیزل ژنراتور مشخص و در مراحل اولیه اجرای ساختمان دیزل ژنراتور در محل خود مستقر می شود زیرا در صورت اتمام بنا این احتمال وجود دارد که بدلیل ابعاد دیزل ژنراتور امکان حمل آن به درون ساختمان غیر ممکن باشد.
معایب استفاده از دیزل ژنراتور به جای یو پی اس
1- استفاده از سوخت فسیلی
ژنراتورهای بنزینی و گازوئیلی از سوخت فسیلی استفاده می کنند که این خود امتیاز منفی محسوب می شود چرا که هم سوخت فسیلی پایان پذیر است و هم نیاز به فضایی برای نگهداری دارد ولی در مقابل UPS از انرژی الکتریکی برای شارژ استفاده می کند که توسط باتری یو پی اس این انرژی به دستگاه ها منتقل می گردد.
2- تثبیت نکردن ولتاژ و فرکانس
ژنراتور برخلاف یو پی اس قابلیت تثبیت ولتاژ و فرکانس برق ورودی دستگاه ها را ندارند. تغییر فرکانس آنها به دلیل تغییر سرعت موتور است که باعث به هم خوردن سنکرونیزاسیون در وسایلی می شود که با برق شهر سنکرون شده اند.
البته دستگاه های UPS هم بسته به مدلی که دارند قابلیت های متفاوتی دارند. یعنی یو پی اس های آنلاین می توانند هم فرکانس و هم ولتاژ را تنظیم کنند ولی یو پی اس های لاین اینتراکتیو فقط توانایی تنظیم ولتاژ را دارند.
3- شروع به کار با تاخیر
ژنراتورها هنگام قطع برق موجب بروز وقفه می شوند و از خاموشی دستگاه ها جلوگیری نمی کند ولی یو پی اس هیچگونه وقفه ای را ایجاد نمی کند. ، بلکه حدود 5 الی 10 دقیقه زمان می برد تا روشن شود و برق مورد نیاز دستگاه ها را تامین نماید.
4- تولید صدای فراوان
ژنراتورها حین کار صدای بسیار زیادی تولید می کنند و سبب ایجاد مزاحمت می گردند. در حالی که دستگاه های یو پی اس بدون ایجاد کوچکترین صدا کار خود را انجام می دهند.
ویژگی های سیستم ژنراتور
ژنراتور می تواند بسته به ظرفیت تولید برق دستگاه، قابل حمل باشد. در انواع ژنراتور ها با ظرفیت زیاد، نیاز به حمل با جرثقیل داریم.
اساس کار یک ژنراتور، تبدیل انرژی مکانیکی به انرژی الکتریکی می باشد.
زمان راه اندازی یک ژنراتور تاخیری قابل توجه دارد و پس از راه اندازی کامل وارد مدار تغذیه تجهیزات می گردد. این زمان در انواع مختلف با ظرفیت های گوناگون ممکن است بین ۱ تا ۲۰ دقیقه باشد.
قدرت و قابلیت اطمینان یک ژنراتور به عنوان یک منبع تولید برق اضطراری تاثیر مستقیمی در حجم آن دارد. بدیهی است که هرچه ظرفیت آن بالاتر می رود، حجم و وزن مکانیزم های مکانیکی در آن و در نتیجه حجم و وزن کل دستگاه بالاتر می رود.
امکان راه اندازی دستی و راه اندازی اتوماتیک در زمان قطع برق وجود دارد.
به علت مصرف سوخت، در هنگام تولید برق گاز های سمی تولید می نماید.
ژنراتور ها در دو نوع تک فاز و سه فاز وجود دارند.
بسیاری از ژنراتور ها، هنگامی که کار می کنند، سر و صدای نا خوش آیندی تولید می نمایند.
این سیستمِ برق اضطراری، در صورت محاسبات و انتخاب صحیح، می تواند برای مدت زمان بسیار طولانی، برق مورد نیاز یک مجموعه را تامین نماید.
تفاوت موتور گازسوز و دیزل ژنراتور چیست؟
دیزل ژنراتور همان گونه که مشخص است برای فعالیت و تولید برق از سوخت گازوئیل استفاده می کند در حالیکه موتور گازسوز از انرژی گاز استفاده میکنند. معمولا موتورهای گازسوز به خاطر استفاده از گاز کم هزینه تر می باشند.
مشکلی که ژنراتورهای گازسوز دارند، حساسیت نسبت به میزان حرکت سوخت درون دستگاه است، کافیست چند لحظه سوخت قطع و یا حرکت آن با اختلال مواجه شود، در این صورت دیگر فعالیت درستی نخواهد داشت.
ویژگی های سیستم یو پی اس
یو پی اس به دلیل اندازه های کوچک تر آن، معمولا قابل حمل است.
اساس کار UPS، تبدیل جریان DC (ذخیره شده در باتری های یو پی اس) به جریان AC متناوب می باشد. هنگامی که شرایط به حالت نرمال برگشت، UPS توسط شارژر داخلی خود باتری ها را شارژ می نماید.
زمان راه اندازی یک یو پی اس، بسیار سریع می باشد و در چند میلی ثانیه (زمانی نا محسوس برای تجهیزات) وارد مدار می گردد.
درونِ یو پی اس سویچ های اتوماتیک وجود دارند که به محض وقوع هرگونه قطعی یا نوسان شدید در برق ورودی سریعا UPS را جایگزین برق AC می کنند.
یو پی اس هنگام کار کردن هیچ گونه ماده ی سمی تولید نمیکند و بدون هرگونه سر و صدا به کار خود ادامه می دهد.
یو پی اس ها نیز در انواع تک فاز و سه فاز وجود دارند.
قدرت پشتیبانی ای سیستم، بستگی به ظرفیت و تعداد باتری یو پی اس دارد. این زمان می تواند بین ۱ تا X دقیقه باشد.
مزایای یو پی اس نسبت به دیزل ژنراتور
اگر بخواهیم بیشتر در مورد مزایا و استفاده های دستگاه یو پی اس به شما عزیزان شرح دهیم باید بگوییم که نویز در این سیستم ها وجود ندارد، ژنراتور ها ممکن است پس از مدتی فعالیت و یا همان در ابتدای کار نویز روی مدار ها و سیستم های کامپیوتری ایجاد کنند و این خود مشکل بزرگی است.
بعلاوه این که یو پی اس ها به دلیل مصارف بانکی، اداری و شرکتی می توانند نویز های وارده بر جریان برقی که حتی ربطی به دستگاه تولید انرژی ندارد را نیز تامین کنند.
این دستگاه ها نگه داری خاص و عجیبی ندارند، با توجه به میزان ولتاژ ذخیره سازی برق و همین طور توان کاری در ابعاد و اندازه های مختلف به فروش می رسند و شما می توانید هر کدام از این مدل ها را با توجه به برند و میزان نگه داری انرژی سفارش دهید.
با توجه به نوع ذخیر و تبدیل به برق متناوب، حتی اگر منطقه شما هم برق ناپایدار و نوسان داری داشته باشد، این مشکل توسط سیستم یو پی اس حل می شود.
یو پی اس بهتر است یا موتور برق
یکی از مهمترین تفاوت یو پی اس با ژنراتور این است که موتور برق از طریق سوخت بنزین یا گازوئیل تغذیه می شود. اما در دستگاه یوپی اس از طریق باتری تغذیه می شود.
موتور برق دارای آلایندگی هوا و صدای موتور می باشدکه به همین دلیل در اکثر نقاط مثلاً اداره جات نمی توان از آن استفاده کردولی دستگاه یوپی اس این معایب را نداشته و می توان آن را در نقاط حساس مثلاً بیمارستان ها و آزمایشگاه ها، اداره جات و ارگانهای مشابه استفاده کرد.
یکی دیگر از معایب ژنراتور یا موتور برق تغییر فرکانس آن به علت تغییر سرعت موتور می باشد که سبب به هم خوردن سنکرونیزاسیون در لوازم برقی می شود که با برق شهری سنکرون شده اند.
هزینه نگهداری یو پی اس به مراتب بیشتر از موتور برقی می باشد. دلیل آن هم این می باشد که هر 2 الی 3 سال تمام باطری های آن باید تعویض گردد.
موتور برق بعد از مدتی کارکرد چون بصورت مکانیکی می باشد احتمال کم یا زیاد شدن فرکانس خروجی وجود دارد ولی یو پی اس چون بصورت سوئیچینگ و الکترونیکی می باشد فرکانس اولیه آن در طول کارکرد هیچ تغییری نمی کند.
موتور برق موقعی که در مدار نیست یعنی برق شهر وجود دارد همان برق شهر را به خروجی سوئیچ می کند. ولی یوپی اس زمانیکه برق شهر وجود دارد بازهم نوسانات برق را گرفته و برق شهر را مستقیماً به خروجی سوئیچ نمی کند.
نکته تفاوت یو پی اس با ژنراتور:
در بسیاری از کاربردهای حساس، ژنراتور در کنار یو پی اس مورد استفاده قرار می گیرند تا پس از قطع برق شهر و پیش از وارد شدن ژنراتور، یو پی اس توان خروجی را تامین کند. پس از ورود ژنراتور به مدار نیز یوپی اس ولتاژ و فرکانس خروجی ژنراتور را تثبیت می کند.
مقاله پیشنهادی: کاربرد استفاده همزمان از یو پی اس و ژنراتور