ستاره ایمنی خودرو چیست؟
برای درک بهتر معیار های تصادف در زمان تست خودرو از نمادهایی استفاده میشود که به ستارههای ایمنی خودرو مشهور هستند. بر این اساس هرچه خودرو ایمنتر باشد، ستاره ایمنی آن در زمان تصادف بالاتر خواهد بود.
این ستارهها برای ارزیابی و تست خودروها در موسسات نظارتی تدوین شدهاند. در بین موسسات ایمنی، دو موسسه بسیار معروف وجود دارند، موسسه دولتی ایمنی و حمل و نقل جادهای در آمریکا (NHTSA) که از یک سیستم پنج ستارهای برای امتیازدهی استفاده میکند و دیگری موسسه ارزیابی اتومبیلهای نو (NCAP) در اروپا که آن هم از یک سیستم پنچ ستارهای برای امتیاز دهی استفاده میکند.
هر دو موسسه در زمان نشر اطلاعات خود میزان آسیب وارد شده به جسم سرنشینان را برآورد و نشان میدهند. در این تستها خسارت وارد شده به هر یک از اعضا و هر یک از قسمتهای خودرو در اثر تست تصادف با رنگ بندی نشان داده میشود.
در ادامه شما می توانید هم با نحوه آزمایش گیری و هم با تفاوتهای آن ها آشنا شوید.
معرفی 5 ستاره های ایمنی خودرو
این موسسات بر طبق میزان آسیبی که به آدمک در خودرو وارد میشود، به خودرو امتیاز میدهند. از همین رو برای این که این مطلب برای عموم قابل فهم باشد این امتیازها را با ستارههای ایمنی بیان می کنند.
تست تصادف تعیین کنندهای کیفیت یک خودرو و رعایت فاکتورهای قدرت جذب ضربه توسط سازه خودرو، کیسههای هوا، کمربندها، عدم وجود نواحی خطرساز برای سرنشینان در داخل اتاق است.
تعداد این ستارهها میزان ایمنی خودرو در تصادفات را نشان می دهد که در ادامه برای درک بهتر از این ستارهها آنها را به ترتیب از نظر خواهیم گذراند:
- پنج ستاره ایمنی: در تست تصادف آسیب وارد شده به خودرو کمتر از ۱۰ درصد است و سرنشینان در سلامتی نسبی به سر میبرند.
- چهار ستاره ایمنی: آسیب وارد شده به خودرو از ۱۱ تا ۲۰ درصد است.
- 3 ستاره ایمنی: آسیب وارد شده به خودرو از ۲۱ تا ۳۵ درصد است و سرنشینان در حالت شوک قرار دارند.
- 2 ستاره ایمنی: آسیب وارد شده به خودرو از ۳۶ تا ۳۵ درصد است.
- 1 ستاره ایمنی: آسیب وارد شده به خودرو بیش از ۴۶ درصد است و سلامت سرنشینان مطلوب نخواهد بود.
انواع تست تصادف خودرو
تست ضربه به جلوی خودرو
که رایجترین ذهنیت در بین مردم دربارهٔ تست تصادف است. این تست معمولاً با وارد آمدن ضربههایی توسط یک دیواره بتونی در اثر برخورد خودرو به آن در یک سرعت مشخص صورت میگیرد٫اما میتواند با برخورد دو خودرو نیز انجام گیرد. خودروهای SUV به خاطر ارتفاع زیادشان مدتی به این منظور در تستها استفاده میشدند.
تست آفست
در این تست فقط بخشی از جلوی خودرو تحت ضربه با یک مانع قرار میگیرد. در اینجا مهم این است که نیروهای ضربهای همانطور که در تست ضربه به جلو بودند باقی بمانند٫ولی توسط کسر کوچکتری از خودرو جذب شوند. ای نوع تستها توسط IIHS ایالات متحده، انسیآپی اروپا اتحادیه اروپا و ANCAP استرالیا انجام میشود.
تست جانبی
این نمونه تصادفات بیشترین احتمال تلفات سرنشین را در بر میگیرند٫و از این لحاظ اهمیت دارند. اگر خودرو دارای ناحیه ضربه گیر برای جذب نیروهای ناشی از ضربه نباشد سرنشین صدمه میبیند.
تست کنترل غلتش
توانایی خودرو (مخصوصا ستونهای نگه دارنده سقف) در حفظ حالت خود در ضربههای دینامیکی را بررسی میکند. تست کنترل غلتش در نقطه مقابل تست تصادف استاتیکی مطرح میشود.
تست حفاظت از عوامل جاده
به منظور اطمینان از اینکه خودرو در برابر برخورد با عوامل جاده نظیر خطرات کنار جاده٬گاردریل٫علامتهای راهنمایی٫چراغ ها٫استحکام خود را حفظ میکند.
تست پیشرفت
این نمونه تستها معمولاً توسط خودروسازان بین محصولات جدید و قدیم یا ۲ نسل مختلف برای نشان دادن پیشرفت تولیداتشان انجام میشود.
تست کامپیوتری
:به خاطر هزینه بالای تستها و مخرب بودنشان٫اغلب مهندسان پیش از تست واقعی توسط نرمافزارهای مدل سازی و شبیه سازی تستهای تصادف را بازسازی میکنند.
تست عابر پیاده
علاوه بر حفظ جان سرنشینانی که داخل خودرو قرار دارند، جان عابران پیاده نیز مهم است و باید به آن اهمیت داده شود. با توجه به سرعت خودرو و شرایط تصادف، امکان ایجاد آسیب به سر و صورت، کمر، دست و پای عابر پیاده وجود دارد به همین دلیل یورو انکپ تستی جداگانه برای ارزیابی ایمنی خودرو هنگام برخورد با عابرپیاده ترتیب داده است.
ولوو یکی از برندهایی است که در زمینه تکنولوژی های مرتبط با ایمنی خودرو پیشتاز است و سیستم کیسه هوا برای عابر پیاده را اختراع کرده است. در هنگام برخورد عابرپیاده با خودرو کیسه هوا بر روی کاپوت خودرو باز می شود و از برخورد سر عابرپیاده و آسیب رسیدن به آن جلوگیری می شود.
تجهیزات ایمنی خودروها
این مرحله به عنوان آخرین بخش، سامانه های ایمنی خودروها شامل کنترل پایداری الکترونیکی، هشدار کمربند، دستیار کمکی سرعت، ترمز اضطراری خودکار و دستیار رانندگی بین خطوط را بررسی می کند.
یکی از مواردی که مورد بررسی قرار می گیرد مربوط به سیستم ترمز خودکار AEB است که مانعی در مقابل خودرو قرار می گیرد و بدون دخالت راننده در ترمز گیری این سیستم ارزیابی می شود. این بخش در سال 2014 معرفی شد و جزء تست های یوروانکپ قرار گرفت.
مقاله پیشنهادی: سیستم ایمنی خودرو شامل چیست؟
مراحل تست ایمنی خودرو
این آزمون اولین بار در سال 1968 تدوین و اجرایی شده است، اما تاکنون تغییرات زیادی داشته است. در این آزمون، قسمت جلوی اتومبیل که در آن آدمک هایی بدون کمربند تعبیه شده است، با سرعت 48 کیلومتر بر ساعت به طور کامل به دیواری برخورد می کند. درحالی که در استاندارد EURO NCAPاز آدمک های مجهز به کمربند ایمنی استفاده می شود و سرعت برخورد خودرو با دیوار 56 کیلومتر بر ساعت است.
2- تست استحکام (برخورد از گوشه جلو 25%)
در این آزمون خودرواز روبروبا سرعت 64 کیلومتر بر ساعت به مانعی برخورد می کند که 25% از گوشه جلوی خودرو را دربر گرفته است. از آن جا که در این ناحیه، سیستم تعلیق وجود دارد، خودرو آسیب زیادی نمی بیند.
در آزمون هایی که در گذشته انجام می شد، سرنشینان به طرفکیسه هواپرتاب نمی شدند و در نتیجه خودروها نمره خوبی را کسب نمی کردند. ازاین رو، جهت بهبود امنیت خودروها، ساختار این ناحیه را بیش تر تقویت کردند و کیسه های هوا علاوه بر جلو، در بخش های جانبی نیز به کار گرفته شدند.
3- تست استحکام (برخورد از گوشه جلو 40% )
در این مرحله، خودرو با سرعت 64 کیلومتر بر ساعت به مانعی برخورد می کند که 40% از گوشه جلوی خودرو را دربر گرفته است. قبل از برخورد خودرو با مانع، این بخش رابا آلومینیوم انعطاف پذیر می پوشانند تا نحوه برخورد و تغییر شکل بدنه، بر روی آن شبیه سازی شود.
وقتی این آزموندر سال 1995 انجام شد، بیش تر خودروها نمره خوبی نگرفتند. ازاین رو، از آن سال ها به بعد، شرکت های خودروسازی تصمیم گرفتند تا با تقویت بدنه و قرار دادن دو ضربه گیر در محفظه موتور، این مشکل را تا حد امکان برطرف کنند.
4- تست استحکام (برخورد جانبی)
در این آزمون، خودرو از کنار با سرعت 57 کیلومتر بر ساعت و با زاویه 60 درجه به خودروی دیگری برخورد می کند (این برخورد در استاندارد EURO NCAPبا سرعت 62 کیلومتر بر ساعت انجام می شود). از سال 2003 تاکنون، خودروها نمره خوبی در این آزمون کسب کرده اند. این نشان می دهد که ساختار جانبی آن ها مستحکم است و از کیسه هوای جانبی و پرده ای در داخل خودروها استفاده شده است.
5- تست استحکام (سقف خودرو)
در این آزمون، گوشه سقف خودرو توسطیک سطح صاففشرده می شود. اگرچه نیروی این فشار تقریباً سه برابر وزن خودروست، اما سقف خودرو چند سانتی متر بیش تر فرو نمی رود. این آزمون در مورد خودروهای سنگین، با فشاری معادل 15 برابر وزن خود انجام می شود.
البته میزان فرو رفتن سقف می تواند بیش تر باشد، به شرطی که فاصله بین سر مسافران تا سقف خودرو از 23 سانتی متر بیش تر نشود. در پایان خاطر نشان می شود که نمره خودرو در صورتی که مقاومتسقف آندر برابر نیرویی معادل 2. 5 برابر وزن خود به پایین، کم تر باشد، ضعیف است.
6- تست عدم نشت بنزین
هدف از انجام این آزمون این است که در هنگام تصادفات، سوخت خودرو به بیرون نشت پیدا نکند. در این آزمون، خودرو که باک آن تقریباً پر است، از عقب باسرعت 48 کیلومتر در ساعت به یک مانع متحرک به وزن در حدود 1800 کیلوگرم برخورد می کند.
در این برخورد نباید حتی یک قطره سوخت از هیچ قسمتی از خودرو به بیرون نشت کند. این آزمون در موردخودروهای الکتریکی جهت تستعدم نشت مایع الکترولیت نیز انجام می شود. به خاطر داشته باشید که امروزه طراحی خودروها به گونه ای است که ضربات را از نواحی مختلف جذب می کنند و به ندرت چنین مشکلاتی به وجود می آید.
مشخصات آدمک های تست تصادف ساختگی
کار آدمک های ساختگی در واقع شبیه سازی انسانی می باشد که در حال تصادف کردن است که این در حالی می باشد که جمع آوری این اطلاعات از یک انسان واقعی غیرممکن می باشد. تمامی تست های تصادف از روبه رو که در آمریکا به طور مصنوعی انجام می شود از یک نوع می باشد که به آن تصادف های ساختگی می گویند.
آدمک های به کار رفته در این تست ها همگی از موادی ساخته شده است که شبیه بدن یک انسان واقعی گردد. برای مثال آنها دارای ستون فقراتی می باشند که از لایه های متناوب از فلز و دارای دیسک و پوشش پلاستیکی می باشند.
آدمکها در ابعاد متفاوتی وجود دارند و همچنین آنها دارای درصد و جنسیت متفاوتی نیز می باشند. برای مثال یک مرد پانزده درصدی نمایانگر یک مرد سایز متوسط می باشد. این آدمکی می باشد که معمولا در تصادفات ساختگی استفاده می گردد. که وزن آن حدود 77 کیلوگرم و قد آن حدود 78/1 متر می باشد.
حسگرهای آدمک های تست تصادف
تست های ساختگی دارای 3 نوع ابزار می باشند.
- شتاب سنج
- سنسور فشار
- سنسور حرکت
شتاب سنج ها:
این وسیله میزان شتاب را در یک مسیر ویژه اندازه گیری میکند. که از این اطلاعات می توان برای محاسبه میزان آسیب های احتمالی استفاده کرد. شتاب با هر تغییر سرعت ناگهانی درجه بندی می گردد.
برای مثال اگر سر شما با سرعت به یک دیوار آجری برخورد کند، سرعت سر شما خیلی سریع تغییر می کند که به این دلیل می تواند آسیب ببیند. اما بر فرض اگر سر شما با یک بالش برخورد کند سر شما به آهستگی تغییر سرعت خواهد داشت و هیچ گونه آسیبی نخواهد دید.
در اطراف یک تست تصادف ساختگی شتاب سنج های زیادی قرار داده می شود. در داخل سر آدمک شتاب سنجی وجود دارد که می تواند شتاب را در سه مسیر مختلف ( جلو و عقب، بالا و پایین، چپ و راست ) اندازه گیری کند. همچنین در سینه، لگن، پا و دیگر اعضای بدن آدمک شتاب سنج قرار داده می شود.
سنسور فشار:
در داخل بدن آدمک یک سنسور فشار قرار داده شده است که میزان نیروی وارده بر قسمت های مختلف بدن آدمک را اندازه گیری می کند.
سنسور حرکت:
این سنسور در قفسه سینه آدمک قرار داده می شود. که میزان انحراف سینه را در طی تصادف اندازه گیری می کند.
رنگ آمیزی در تست تصادف خودرو
قبل از این که آدمک های تست تصادف در خودرو قرار داده شوند محققان به آنها رنگ می زنند. رنگ های مختلفی به قسمت هایی از بدن آدمک که احتمال برخورد در حین تصادف در آن وجود دارد زده می شود. زانوها، صورت و قسمت هایی از جمجمه هر کدام با رنگ های متفاوتی نقاشی می شوند.
در واقع این رنگ ها نشان دهنده این می باشند که کدام قسمت بدن توسط کدام قسمت از اجزا در داخل کابین خودرو آسیب خواهد دید و این اطلاعات به محققان کمک خواهد کرد تا از قسمتی از آسیب ها در تصادفات آینده جلوگیری کنند.
ستاره های ایمنی ماشین های ایرانی
تعداد ستاره های ایمنی پراید
در نتایج تست مؤسسه ایمنی بزرگراههای آمریکا، خودرو پراید بدترین خودرو سواری شناخته شده که میتواند جان سرنشینانش را به طرز وحشتناکی به خطر بیاندازد. پراید در تست تصادف، دچار انحراف شدید در ستون، دربها و سقف میشود. کابین سرنشینان تاب برمیدارد، در خودرو باز میشود و داشبورد هم صدمه شدید به پای راننده میزند.
جلوی خودرو به شکلی جمع میشود که بسیاری از قطعات کاپوت مانندموتور هم در تصادف شدید وارد کابین میشود. در تست تصادف، خودروی پراید به سختی امتیاز 2 ستاره از 5 ستاره را به خود اختصاص میدهد.
تعداد ستاره های ایمنی پژو 206
خودرو پژو 206 از نظر ایمنی، سه ستاره از پنج ستاره مؤسسهEuroNCAP را گرفته است. ازجمله ویژگیهای ایمنی پژو 206 این است که در هنگام وقوع سانحه رانندگی و تخریب کاپوت خودرو، جابجایی موتور به سمت داخل کابین نبوده و به سمت زمین (پایین) جابجا میشود و در نتیجه به راننده و سرنشین کنارش آسیب وارد نمیکند.
مقاله پیشنهادی: فعال سازی آپشن های قابل نصب روی ۲۰۶
تست ایمنی خودرو سمند
سمند توسط موسسه مایرا انگلستان تست شده نتایج تست تصادف نشان می دهد این خودرو هم وضعیت ایمنی مناسبی دارد. با اینکه این خودرو برروی پلت فرم پژو 405 سوار شده اما در بدنه حدود 1500 نقطه جوش بیشتر دارد.
بیشتر بودن وزن 200 کیلویی خودرو و ضخیم بودن ستون ها، سبب شده خودرو در هنگام تصادف در قسمت کابین دچار صدمه زیادی نشود و ستون ها کمترین خمش را بردارند و درب ها هم باز نشوند. به نظر می رسد سمند سه ستاره ایمنی را در تست تصادف بتواند کسب کند.
ایمنی تیبا
تیبا که ترکیبی از ریو و پراید است هم مورد تست تصادف قرار گرفته است. فیلم تست تصادف این خودرو نشان میدهد که در خودرو هنگام تست، باز میشود و ستونهای سقف هم تاب بر میدارد که نشان میدهد وضعیت ایمنی خودرو مناسب نیست و احتمالاً به سختی بتواند دو ستاره ایمنی را به دست آورد. درواقع سطح ایمنی این خودرو مناسب نیست.
ایمنی خودرو تندر90
سطح ایمنی تندر 90 در سطح مناسبی قرار دارد و توانسته است سه ستاره ایمنی را بهخود اختصاص دهد. قطعات داخلی تندر 90، طوری طراحی شده که هنگام تصادف فشرده شود.
همچنین از آنجایی که مخزن سوخت در کف خودرو و به دور از کمک فنرها قرار گرفته، اگر تصادف از عقب رخ دهد کمترین احتمال برای سوراخ شدن آن توسط اجزای کمک فنر وجود دارد.
وجود یک لایه عرضی در پشت صندلی عقب، خطر ورود اشیا از صندوق عقب به کابین را محدود میکند. ساختار لانه زنبوری داشبورد که از پلیپرولین جاذب نیرو ساخته شده در اثر ضربه از جلو، خطر آسیب به زانو را کاهش میدهد.
تعداد ستاره های ایمنی پژو پارس
یکی از مهمترین نقصهایی که خودرو پژو پارس دارد و میتواند راننده را مورد خطر جانی نیز قرار دهد، این است که در تصادف، میل فرمان و پدالها به داخل اتاق خودرووارد شده و احتمال آسیب به سرنشینان زیاد است.
البته قسمتهای زیرین خودرو مثل شاسی و قسمت زیرین کلاف بدنه، مقاومت خوبی دارند ولی قسمتهای بالایی بدنه چندان از استحکام بالایی برخوردار نبوده و میتواند هنگام واژگونی خودرو به سرنشینان آسیب وارد کند. همچنین این خودرو از نظر هندلینگ تعادل خوبی دارد. پژو پارس با توجه به پلت فرم مشابه با خودرو 405 احتمالاً به سختی میتواند حائز سه ستاره از مؤسسه EuroNCAP شود.
ایمنی ماشین زانتیا
زانتیا هم یکی از همان خودروهای پرطرفدار در ایران است که با وجود اینکه ظاهرش بهنظر کاملاً محکم بهنظر میآید؛ در آزمایش تصادف، تنها یک و نیم ستاره توانسته دریافت کند که به نسبت قیمت و اندازهاش اصلاً امتیاز خوبی محسوب نمیشود.
با وجود اینکه وجود کیسه هوا در این خودرو، میزان تلفات و خسارات را کاهش میدهد، اما با اینحال شاسی خودرو خم میشود و حتی ستون خودرو تاب بر میدارد. یکی از مهمترین نقاط ضعف زانتیا تصادف از بغل است که اگر چنین اتفاقی بیافتد، بیشترین آسیب را هم به خودرو و هم به سرنشینها وارد خواهد کرد و بالاتنه و پاهای راننده حین تصادف بیشترین احتمال آسیب را خواهد داشت. این خودرو زمانی وارد بازار ایران شد که تولیدش در اروپا به علت ضعف ایمنی آن، متوقف شده بود.
سطح ایمنی رنو مگان
در تست تصادف، شاسی این خودرو انحرافی پیدا نکرد و ستونهایش دچار خمیدگیشدید نشده است. ترمزها هم از سیستم ضدقفل و توزیع الکترونیک نیروی ترمز در چرخ بهره میبرند که در مواقع اضطراری، عملکرد خیلی خوبی از خود نشان میدهند. کیسههای هوا هم در این خودرو نقش خود را بهخوبی بازی میکنند. رنو مگان دارای امتیاز ایمنی 4 از 5 میباشد.
سطح ایمنی مزدا 3
مزدا 3 هم مانند مگان ایمنی خوبی دارد. کیسههای هوایی که برای راننده و سرنشینها و همچنین کیسههای جانبی تعبیه شده، یکی از مهمترین علتهای بالا رفتن امتیاز آن از نظر سطح ایمنی است. مزدا 3 توانسته است چهار ستاره ایمنی را بهخود اختصاص دهد.
ستاره ایمنی سوناتا
این ماشین توانسته از نظر سطح ایمنی چهار ستاره را از مؤسسه EuroNCAP دریافت کند. سوناتا نیز مهمترین امتیازش به خاطر کیسههای هواست. احتمال آسیب ندیدن سر، گردن و قفسه سینه حین تصادف متوسط گزارش شده اما از نظر سطح ایمنی پا و زانو در سطح خوبی قرار دارد.
ستاره های ایمنی پژو 208
این خودرو که در کلاس خودروهای سوپر مینی است، توانسته از نظر سطح ایمنی پنج ستاره را از مؤسسه EuroNCAP دریافت کند. این خودرو با داشتن ایربگهای جلو وایربگهای جانبی بالا تنه و جانبی سر، برای راننده سرنشین جلو بهترین عملکردرا در حفاظت از سرنشین بزرگسال داشته باشد. این خودرو از تجهیزات ایمنی همچون کنترل پایداری الکتریکی برخوردار است، اما تجهیزاتی همچون ترمز بحرانی در آن تعبیه نشده است.
پژو 208 ساخت برزیل در تست LatinNCAP عملکرد بسیار ضعیفی در تست جانبی داشته و از طرفی تنها توانسته سه ستاره برای حفاظت از خردسال و چهار ستاره برای حفاظت از بزرگسال کسب کند. براساس نتایج این تست، متوسط ستارههای کسب شده توسط محصولات پژو در آمریکای لاتین از سال 2010 میلادی تاکنون برای حفاظت از بزرگسالان و کودکان زیر سه ستاره بوده است.
ستاره های ایمنی پژو 2008
این خودرو بهلحاظ ساختار تقریباً با پژو 208 یکسان و در کلاس خودروهای سوپر مینی است. این خودرو توانسته از نظر سطح ایمنی پنج ستاره را از مؤسسه EuroNCAP دریافت کند. با توجه به وجود ایربگهای جلو و ایربگهای جانبی بدن و سر برای راننده و سرنشین جلو، بهترین عملکرد را در حفاظت از سرنشین بزرگسال داشته است بهگونهای که در تصادف از روبرو تنها ضربه بسیار اندکی به قفسه سینه و ساق پای راننده وارد شده است و همچنین در تصادف از عقب، ضربه کمی به گردن راننده وارد شده است.
از طرفی در بخش حفاظت از عابر پیاده هم عملکرد مناسبی داشته بهگونهای که تنها کناره و پایین شیشه جلوی خودرو عملکردنسبتاً پایینی داشته و بقیه قطعات با ایمنی بالا، در تست مورد نظر نمره قبولی گرفتهاند.
همچنین این خودرو با داشتن تجهیزات ایمنی همچون کنترل پایداری الکترونیکی توانسته همه پنج ستاره سطح ایمنی را کسب کند. البته از نقاط ضعف این خودرو این است که مجهز به ترمز بحرانی خودکار و سیستمهای کمک راننده در حفظ مسیر حرکت نیست.
مقاله پیشنهادی: معرفی انواع کلاس بندی خودرو ها
فیلم تست تصادف ماشین های ایرانی
برنامه ارزیابی اتومبیل های جدید در کشور های مختلف مورد توجه قرار گرفته است و تمام خودرو های بازار را در این تست ها بررسی میکنند و با توجه به کیفیت آن ها در انواع تست هایی که ذکر شد دارای امتیاز میشوند.
در ایران هیچ موسسه تایید خودرویی مثلا مانند موسسه استاندارد خودرو وجود ندارد تا خودروهای ناامن را معرفی کند و علاوه بر این، هیچ آمار داخلی در این خصوص نیز وجود ندارد تا کسانی که می خواهند اتومبیل بخرند، بتوانند خودروی ایمن را از ناایمن تشخیص دهند
اکثر خودروهای دنیا در کشورهای آمریکا و اروپا تست تصادف شده اند. این تست ها توسط موسسه و انجمن ایمنی آمریکا وهمچنین با توجه به بررسی فیلم تست های تصادف انجام شده در موسساتی مانند مایرای انگلستان تنظیم شده است