امروزه خودرو های دیزلی به محبوبیت بالایی دست پیدا کرده اند و جزو ماشین های پرطرفدار شده اند، اگر بخواهیم به صورت ساده بگوییم نحوه عملکرد این خودرو ها به این صورت است که برای سوخت خود احتیاجی به جرقه ندارند و با انجام فعل و انفعالات شیمیایی و هوای فشرده شده این کار را می کنند؛ در ادامه به صورت دقیق تر به بررسی این موضوع می پردازیم.
تاریخچه ماشین های دیزلی
تاریخچه این ماشین ها بر میگردد به سال 1878 زمانی که رودلف دیزل که یک شخص آلمانی بود با رفتن به مدرسه پلی تکنیک با بحث سوخت خودرو ها آشنا شد.
زمانی که دیزل درباره سوخت های بنزینی مطالعه می کرد به این فکر می کرد که این مباحث کامل نیست و باید پیشرانه ای متفاوت تر و جدید تر تولید شود ت تمام ایرادات مدل های قبلی را پوشش دهد، این فکر ها باعث شد تا خود دیزل برای درست کردن این پیشرانه (Propulsion) اقدام کند.
پس از تلاش های فروانی که انجام داد با گذشت 14 سال توانست نوعی از پیشرانه را تولید نماید که دیگر احتیاجی به بنزین نداشته باشد و به کمک گازوئیل عمل می کند.
البته زمانه که او توانست اولین مدل را تولید نماید با اشکالات بسیاری از جمله: سر و صدای بسیار زیاد و آلودکی هوا همراه بود؛ با توجه با این اشکالات تصمیم بر این شد تا از سوخت های دیزلی برای خودرو ها استفاده نکنند و در ابتدا تنها در کشتی ها، خودرو های سنگین و اتوبوس ها از آن استفاده می شد.
با گذشت زمان با پیشرفت علم و تکنولوژی در صنعت دیزل نیز پیشرفت های بسیاری حاصل شد و نم نم مشکلاتی که در مدل های اول آن وجود داشت رفع شد.
با رفع شدن این مشکلات این امکان ایجاد شد تا از سوخت های دیزلی در صنعت خودرو سازی نیز استفاده شود و کمپانی های بزرگی مثل مرسدس بنز به سراغ استفاده از صنعت دیزل رفتند.
عملکرد خودرو های دیزلی به چه صورت است؟
به صورت کلی موتور ماشین های دیزل به خودرو های بنزین شباهت های بسیار زیادی دارد و تفاوت هایی که میان آن دو وجود دارد تنها در چند مورد است، روند این دو به این صورت است که خودرو های دیزلی سعی بر این شد که مصرف انرژی به حداقل برسد و بسیار کم شود اما در خودرو های بنزینی مصرف انرژی بسیار بالا است.
نوع موتوری که در ماشین های دیزلی استفاده شده است از مدل درون سوز است، به این معنا که سوخت آن ها در ابتدا وارد سیلندر ها می شود (همان بخش اصلی موتور) و سپس فعل و انفعالات لازم بر روی آن انجام می شود و شروع به سوختن و تولید کردن انرژی مکانیکی لازم می کند.
پس از این عملیات انرژی تولید شده به قسمت انتهایی پیستون ها وارد می شود و نتیجه آن حرکتی است که به صورت رفت و برگشتی می باشد.
در آخر این حرکت رفت و برگشتی که در مبل لنگ است به کمک دیگر مکانیزم ها به چرخ ها وارد می شود و خودرو حرکت خود را آغاز می کند.
از ویژگی های مثبتی که در این خودرو ها وجود دارد این است که چون سوخت در ابتدا در داخل سیلندر ها می سوزد در نتیجه احتراق درون سوز انرژی بسیار کم تری تولید می شود؛ علاوه بر آن چون این فعل و انفعالات در داخل محلی مشخص شده صورت می گیرد نتیجه آن نیز بسیار به صرفه است و انرژی تولید شده بسیار بیشتر است.
موتور های دیزلی دارای دو مدل دو زمانه و چهار زمانه هستند؛ البته مراحل عملکرد در هر دو نوع این موتور ها شبیه به هم و به صورت زیر می باشد:
همچنین بخوانید: تفاوت موتور دو زمانه و چهار زمانه
مکش، تراکم، انفجار و تخلیه
در تمام موتور های دیزلی این چهار مرحله به صورت دقیق انجام می شود، فقط این امکان وجود دارد که در برخی مرحله به مرحله باشد و در برخی باهم و یک جا صورت گیرد.
نکته آخری که وجود دارد مربوط به سوخت این خودرو ها است، سوخت ماشین های دیزلی از نوع گازوئیل است که در مقایسه با دیگر سوخت ها روغنی تر و سنگین تر است، علاوه بر این موارد در سوخت ماشین های دیزلی عملیات تبخیر دیر تر انجام می شود و نقطه جوش در آن ها نسبت به آب بالاتر است.
تفاوت میان خودرو های بنزینی و دیزلی
در گذشته در میان خودرو های دیزلی ایراداتی نظیر لرزش و صدای بالا وجود داشت اما با گذشت زمان این مشکلات رفع شد و دیگر صدای درون آن ها به اندازه خودرو های ینزینی شده است، با این وجود از لحاظ طول عمر این مقدار در خودرو های دیزلی کم تر از مدل های بنزینی می باشد.
بنابراین لازم است که قبل از انتخاب خودرو خود نوع موتور آن را بررسی کنید و اطمینان پیدا کنید که صدا و یا لرزش اضافی ندارد.
جدا از این موضوع اسب بخار نیز معیار دیگری است که برای بررسی عملکرد موتور آن را در نظر می گیرند، در موتور های بنزینی که دارای برد متوسط و مناسبی باشند قدرت موتور را به وضوح شما مشاهده می کنید و زمان های شتاب گیری در دنده پایین مشاهده می کنید که ماشین به سرعت بیشتری به جلو می آید اما قدرت لازم را ندارد.
اما در موتور های دیزلی به دلیل وجود توروبو شارژر ها قدرت اسب بخار موتور بسیار افزایش پیدا می کند؛ احتمالا این موضوع در ابتدا باعث شود که شما از آن زده شوید زیرا با پدیده تاخیر توربو روبرو می شوید، علاوه بر آن حتی زمانی که پدال را تا آخر هم فشار دهید ماشین باز هم نمی تواند با توجه به فرمان شما به خوبی عمل کند و برای افزایش قدرت و سرعت دلخواه پاسخ دهد.
بنابراین شما باید ببینید که آیا به قدرت و سرعت تا چه اندازه نیاز دارید که بعد متناسب با پاسخ خود به سراغ یکی از این موتور ها بروید.
اما در ادامه برخی دیگر از ویژگی ها را بیان می کنیم که با در نظر گرفتن آن ها می توانید انتخاب بهتری داشته باشید.
هزینه خودرو
معمولا اگر شما دو مدل شبیه به هم از خودرو را در نظر بگیرید، در خودرو های دیزلی هزینه ماشین گران تر است این تفاوت به این دلیل است که در ثبت نام خودرو های دیزل هزینه های متغیر آن 1 تا 3 درصد بیشتر از ماشین های بنزینی است.
مسافت طی شده
معمولا در خودرو های دیزلی به دلیل این که احتیاجی به شمع ندارند عملیات فشرده سازی سوخت بیشتر انجام می شود و در نتیجه به خودرو های بنزینی دارای مسافت طی شده بیشتری هستند، این موضوع سبب شده است که ماشین های دیلزی دارای مصرف سوخت بالاتری نیز باشند، با توجه به این موضوع اگر شما قصد این را دارید تا مسافت زیادی را طی نمایید بهتر است که انتخابتان خودرو های دیزلی باشد اما اگر ماشینی برای رفت و آمد های شهری می خواهید خودرو های بنزینی برایتان مناسب تر است.
هزینه سوخت
فعلا در این زمان هزینه گازوئیل از بنزین بسیار کم تر است، اما ممکن است در آینده تغییراتی بر روی قیمت های گازوئیل ایجاد شود و این روند بهم بریزد.
همچنین بخوانید: راهکارهای کاهش مصرف سوخت خودرو
نرمی کارکرد موتور
موتورهای دیزلی دارای قدرت بیشتری نسبت به سایر موتور ها هستند، علاوه بر این موضوع به دلیل دارا بودن گشتاور بالا نرمی کارکرد موتور بیشتر است.
اما موضوع دیگری که وجود دارد مربوط به سر و صدای موتور است که در اکثر ماشین های دیزل این موضوع بیشتر احساس می شود.
تعمیرات و نگهداری
در این مورد هزینه نگهداری موتور های دیزلی بیشتر است که آن هم به این دلیل است که هزینه مصرف روغن موتور و قطعات آن گران است؛ جدا از این موضوع ارزش یک ماشین دست دوم که دارای سوخت دیزلی باشد بیشتر از ماشین دست دوم بنزینی است، این در حالی است که عمر ماشین های بنزینی بیشتر است.
آلایندگی محیط زیست
آخرین معیاری که وجود دارد مربوط به آلودگی های محیط زیست است، در این مورد موتور های دیزلی آلودگی بیشتری برای محیط زیست ایجاد می کنند که به خاطر گاز هایی مثل دی اکسید کربن و سولفات است که از خود خارج می کنند.
البته چند سالی است که داشمندان تحقیقاتی بر روی این گزینه انجام می دهند تا این میزان آلودگی را کنترل کنند اما در حال حاضر به همان شکل است که گفتیم.
بیشتر بدانید: تاثیر خودروها بر آلودگی هوا و روش های کاهش آلایندگی
ماشین های دیزلی بهتر هستند یا بنزینی؟
اگر تا اینجا مقاله را به خوبی مطالعه کرده باشید ممکن این سوال برایتان ایجاد شده باشید که کدام یک از این خودرو ها انتخاب بهتری برای خرید هستند؟
اگر از لحاط قیمت بخواهیم به این دو خودرو نگاه کنیم، درست است که هزینه خودرو های دیزلی بالا تر است اما این اختلاف قیمت به این دلیل است که موتور آن ها سنگین تر و دارای مقاومت بیشتری است؛ بنابراین این اختلاف قیمت توجیه می شود.
مورد دیگری که وجود دارد این است که اگر شما خودرو های دیزلی را برای مسافت های طولانی و بین شهری انتخاب کنید کاملا هزینه آن ارزش دارد و نباید به خاطر قیمت آن در انتخاب خود شک کنید.
مورد آخری که باید به آن توجه کنید این است که در ماشین های دیزلی فیلتر هوایی وجود دارد که برای مسافت های طولانی و جلوگیری از آلودگی است، بنابراین اگر شما برای مدت زمان زیادی رانندگی نکنید این فیلتر ها مسدود می شوند و باید تعویض نمایید.
پس نتیجه می گیریم که این موضوع که شما کدام خودرو را انتخاب کنید بستگی به این دارد که چه توقعی از ماشینتان داشته باشید و یا چه کارهایی بخواهید با آن انجام بدید.
انواع خودرو ها با سوخت دیزلی
در سال های گذشته استفاده از موتور های دیزلی چندان پر کاربرد نبود و کم تر کمپانی به سمت آن می رفت، اما امروزه با تغییراتی که بر روی آن انجام شده است اقبال بیشتری نسبت به آن صورت گرفته است.
استفاده از این خودرو ها دراروپا بیشتر از امریکا و خاورمیانه است، این مقدار به حدی است که در اروپا پنجاه درصد خودرو هایی که به فروش می رسد از نوع دیزلی می باشد. البته با ورود خودرو های برقی ظاهرا در آینده این سهم به آن ها اختصاص پیدا می کند.
امروزه در بیشتر وسایل نقلیه از جمله: کشتی ها، قطار ها، کامیون ها و خودرو های سواری از سوخت های دیزلی استفاده می شود و استفاده از آن به محوبیت بالایی رسیده است. اگر بخواهیم برخی ماشین هایی که از این نوع سوخت استفاده می کنند را به شما معرفی می کنیم می توانیم به لیست زیر اشاره نماییم.
وانت، ماکسیما، هیوندای، پژو پارس، ون، کوییک اتوماتیک، مینی کوپر، مزدا3، آئودی، فوتون، سانی، جیلی امگرند و…
جمع بندی
با توجه به صحبت های گفته شده در بالا به این نتیجه رسیدیم که هر دو خودرو های بنزینی و دیزلی از نوع احتراق داخلی هستند و انرژی شیمیایی خود را به انرژی مکانیکی تبدیل می کنند. فرق میان این دو در این است موتور های دیزلی دارای بدنه سنگین تر و قوی تری هستند که احتیاجی به جرقه ندارند و توسط فشار بالا این کار را انجام می دهند؛ علاوه بر این موضوع در خودرو های دیزلی هزینه سوخت بسیار کم تر است که این مورد برای کسانی که تردد زیادی دارند گزینه مناسبی است.
امیدواریم که این مقاله از کیان باتری برای شما مفید بوده باشد.