جوش آوردن ماشین اتفاق ترسناکی برای عموم مردم است و هول می کنند فکر میکنند تا ماشین جوش می آورد یعنی تا چند لحظه دیگر ماشین آش گرفته و می ترکد. اما اگر بدانند دقیقا در زمان جوش آوردن خودرو چه کارهایی باید انجام دهند از استرستشان کم می شود.
اگر دیدید در حین رانندگی از جلوی کاپوت شما بخار یا دود بلند شده که سفید رنگ است. شک نکنید خودرو شما جوش آورده البته در 90% مواقع. هنگامی که خودروی شما جوش می‌آورد به این معناست که در رادیاتور ماشین شما مشکلی به وجود آمده است و باید فورا به آن رسیدگی شود.
اما بیایید در این مقاله از کیان باتری بررسی کنیم که اصلا کی ماشین جوش می‌آورد؟ و اگر جوش بیاورد چه خواهد شد؟ پس با ما باشید تا علت و عواقب جوش آوردن ماشین را با هم بررسی کنیم …
علت جوش آوردن ماشین چیست؟
میزان و کیفیت آب رادیاتور در دمای ماشین بسیار تاثیرگذار است. در این مقاله به علت‌های اصلی جوش آوردن ماشین و بهترین اقدام‌ها در زمان جوش آوردن اشاره می‌کنیم.
1- مایع خنک کننده بی کیفیت
یکی از اصلی‌ترین عناصر تأثیر گذار در جوش آوردن ماشین، آب رادیات است. مایعی که برای خنک کردن موتور استفاده میشود باید بدون عیب باشد. حجم آب نیز اهمیت دارد و نباید زیاد یا کم باشد. در صورتی که مایعی که استفاده می‌کنید استاندارد نیست آن را تعویض کنید. بهتر است کل آب را تخلیه کرده و سپس مجدداً آن را پر کنید.
2- نشتی رادیاتور
سیستم خنک کننده خودرو از بخش‌های مختلفی تشکیل شده است و نقاط اتصال آن‌ها با گذر زمان دچار نشتی میشود. این نشتی که گاه مربوط به رادیات میشود و گاهی به دلیل فرسودگی لوله‌هاست، منجر به کم شدن آب داخل رادیات شده و ماشین جوش می‌آورد.
3- گرفتگی مسیر حرکت آب
وجود ذرات ریز و گرد و غبار در لوله‌هایی که مسیر حرکت آب هستند به مرور زمان مانع عبور آب می‌شوند. این توقف در سیستم خنک کننده موتور دمای آب را بالاتر از حد استاندارد می‌برد و ناگهان ماشین جوش می‌آورد.
در ماشین‌های مدل پایین گاهی ذرات زنگ زده قطعات و تکه‌های لوله‌های فرسوده که در مسیر تلنبار شده‌اند علت جوش آوردن ماشین هستند. راه حل، تعویض به موقع قطعات و تمیزکردن مسیر جریان آب است.
4- خرابی پمپ آب
یکی از بخش‌های سیستم خنک کننده ماشین، پمپ آب است. پمپ آب وظیفه به گردش درآوردن آب رادیات را دارد و این گردش منجر به خنک شدن میشود. هرگونه خرابی یا اختلال در روند فعالیت پمپ آب باعث میشود آب به جریان نیفتد و ماشین جوش بیاورد.
پمپ آب با گذر زمان نشتی پیدا می‌کند یا پروانه‌های آب خراب می‌شوند و گیر میکنند. بهتر است زود به زود پمپ آب ماشین را بررسی کنید تا در صورت هرگونه شکستگی یا اشکال دیگر آن را تعویض کنید.
همچنین بخوانید: واتر پمپ خودرو و علائم خرابی آن چیست؟
5- فن رادیاتور
اساسی‌ترین بخش رادیاتور فن آن است. این فن با پره‌های بزرگ می‌چرخد و آب داخل رادیاتور را خنک می‌کند. اگر به هر علتی این فن از حرکت ایستاد دمای آب و خودرو بالا می‌رود و خیلی زود جوش می‌آورد. پیدا کردن مشکل فن رادیاتور کار آسانی نیست و اغلب به دلیل سیم کشی‌ها و اتصالات برقی آن است. اگر فن رادیاتور شما روشن نشد به اولین جایگاه تخصصی تعمیر ماشین رجوع کنید.
6- ترموستات خراب
دمای خوردو و میزان خنک کننده‌ای که مخصوص موتور است توسط ترموستات تنظیم میشود. ترموستات با اندازه گیری دمای موتور این تنظیمات را انجام می‌دهد و در صورت خرابی، این تنظیمات خیلی سریع به هم می‌خورند. میزان خنک کننده‌ای که استفاده میشود به اندازه کافی نخواهد بود و ماشین بسیار داغ میشود. ترموستات قدیمی و معیوب می‌تواند علت جوش آوردن ماشین باشد.
7- تسمه پروانه
تسمه پروانه که وظیفه چرخاندن پروانه را برعهده دارد آسیب پذیر است. گاهی خرابی این تسمه، علت اصلی جوش آوردن ماشین است. دقت کنید این تسمه نباید توسط روغن چرب شود و در صورت مشاهده هرگونه پارگی در تسمه باید اقدام به تعویض آن کرد. شل و سفت بودن تسمه پروانه نیز اهمیت زیادی در نحوه عملکرد آن دارد.
8- سایر موارد
حتماً تاکنون متوجه شده‌اید که جوش آوردن ماشین علت‌های بسیاری می‌تواند داشته باشد. هر چیزی که باعث گرم شدن بیش از حد موتور ماشین بشود در نهایت منجر به جوش آوردن خواهد شد. هفت دلیلی که در این مقاله خواندید از پر بسامدترین علت‌های جوش آوردن ماشین بودند، اما موارد دیگری نیز هستند که که تنها به نام آن‌ها اشاره می‌کنیم:
- استفاده طولانی مدت از دنده‌های سنگین
- رانندگی در سربالایی به مدت طولانی
- نامیزان بودن باد لاستیک
- خرابی درِ محافظ رادیاتور
- تنظیم نبودن دلکو
اگر خودرو جوش آورد چه کنیم؟
- در صورت روشن بودن کولر ماشین، آن را خاموش کنید تا از فشار روی موتور کاسته شود.
- شیشه‌های خودرو را به سمت پایین بکشید.
- اگر در ترافیک هستید، دنده را خلاص کنید؛ سپس پدال گاز را کمی فشار دهید که منجر به بالا رفتن سرعت پمپ آب و فن رادیاتور میشود.
- به یک‌باره توقف نکنید؛ سرعت خود را کم کرده و سپس ماشین خود را متوقف کنید.
- زیاد ترمز نکنید که منجر به افزایش دمای موتور میشود.
- در اولین فرصت، اتومبیل خود را پارک کرده و کاپوت را بالا بزنید.
- بعد از مدتی، بخاری خودرو را روشن کنید تا گرمای موتور به داخل ماشین منتقل شده و موتور خنک شود.
- به هیچ وجه درب رادیاتور را باز نکنید؛ زیرا امکان دارد که آب جوش تحت فشار به سمت شما پاشیده شود.
- صبر کنید موتور خنک شود، سپس اتومبیل را روشن و در حالی که ماشین در وضعیت خلاص است، مقداری آب به منبع آب موتور اضافه کنید.
کارهایی که باید هنگام جوش آوردن ماشین انجام دهیم
دقت کنید که بخار از زیر کاپوت بیرون می‌آید یا خیر.
درصورتی که بخار مایع خنک کننده از زیر کاپوت خارج نمی‌شود، ماشین را خاموش نکنید. خاموش کردن ماشین موجب از کار افتادن رادیاتورو پروانه خودرو میشود. با این کار فرآیند خنک شدن موتور متوقف نمی‌شود.
همچنین، خاموش کردن یک موتور گرم، موجب آسیب دیدن اجزای آن از جمله واشر سر سیلندر میشود.
اگر مایع خنک کننده موتور از زیر خودرو میریزد یا به صورت بخار از زیر کاپوت خارج میشود موتور را خاموش کنید اما سوییچ را در وضعیت On قرار دهید تا فن کار کند.
خاموش کردن ماشین
اولین کاری که باید انجام دهید خاموش کردن ماشین است. ماشین را متوقف کنید، خاموش کنید و با احتیاط در کاپوت را باز کنید. نکته بسیار مهم در این مرحله این است که حتماً از باز کردن در رادیاتور خودداری کنید. آب موجود در رادیاتور در بالاترین دمای ممکن است و در صورت باز کردن در محفظه، صورت و دستان شما به بدترین شکل آسیب خواهند دید.
آب ریختن روی بدنه رادیاتور
پس سعی کنید با حوصله و دقت تمام روی بدنه رادیاتور آب بریزید تا از دمای آن کم کنید و دقت کنید آب به بدنه موتور نرسد. رسیدن آب به بدنه موتور موجب ترک خوردن آن میشود.
قرار دادن ماشین روی در یک مسیر مستقیم
پس از اینکه موتور خنک شد ماشین را در یک مسیر مستقیم حرکت دهید. این کار باعث میشود جریان هوا با رادیاتوری که روی آن آب ریخته‌اید و خیس است برخورد داشته باشد و به خنک شدن آن کمک می‌کند.
پر کردن رادیاتور
پس از اطمینان از کاهش دمای رادیاتور با یک دستمال در آن را باز کنید و اگر سطح آب به اندازه کافی نبود فضای خالی را با آب پر کنید.
کولر را خاموش کنید
از دیگر نکاتی که به عوارض جوش آوردن ماشین در هوای گرم می افزاید و باید از وقوع آن جلوگیری نمایید این است که کولر را خاموش کنید. با روشن بودن کولر در همچین مواقعی، فشار مضاعفی به موتور خودرو وارد می کنید که باعث این مسئله می شود که حرارت آن افزایش یابد.
در برخی اوقات روشن کردن کولر تاثیر بسیاری در، از به کار افتادن فن یا افزایش سرعت آن دارد. جدا از این مسئله در بسیاری از خودروهای امروزی این امکان وجود دارد که در زمان جوش آوردن ماشین، فن ثانویه خود به خود شروع به کار کند. بنابراین نیازی به این ندارید برای راه اندازی آن، کولر را روشن نگه دارید.
روشن کردن بخاری
استفاده از بخاری باعث میشود تا گرمای موتور گرفته شود. ترموستاتی که در سر راه آب رادیات قرار دارد، بعد از رسیدن دمای آب به درجه‌ی خاصی اجازه‌ی ورود را به آب می‌دهد. فن پشت لوله هم باعث میشود تا دمای گرم آب در لوله به کابین انتقال پیدا کند.
درنظر داشته باشید که استفاده از بخاری، روی موتور بار اضافی وارد نمی‌کند. بخاری گرفتن از ماشین نه تنها باعث گرم‌شدن موتور نمی‌شود، بلکه گرمای به وجود آمده توسط پروانه به داخل کابین منتقل میشود.
این یعنی استفاده از فرصت با راه‌حل مناسب تا هم گرما تا حدی کاسته شود و هم پروانه‌ها با چرخش هوا به جریان انداختن هوا و خنک‌شدن کمک کنند. این درحالی است که کمپرسورهای کولر برای کارکردن از موتور توان می‌گیرند. برای همین است که وقتی حین رانندگی، کولر می‌زنید، شتاب و قدرت ماشین تا حدی گرفته میشود.
هنگام جوش آوردن خوردو چه کارهایی نباید کنیم؟
همچنین لازم است بدانید وقتی ماشین جوش می‌آورد، چه کارهایی را نباید انجام دهید، زیرا تعدادی از اقداماتی که افراد ممکن است هنگام جوش آوردن خودرو انجام دهند می‌تواند خطرات زیادی را ایجاد کند یا ضررهایی به خودرو برساند. پس حتما این مطلب را دنبال کنید تا بدانید هنگام جوش آوردن ماشین چه کنیم؟
رانندگی نکنید
یکی از اقدامات لازم در هنگام جوش آوردن خودرو این است که آن را از حرکت متوقف کنید. رانندگی و به تبع آن گاز دادن تحرک پیستون در سیلندر را افزایش می‌دهد و این کارکرد مضاعف باعث افزایش دمای موتور میشود.
دنده‌های سنگین فشار بیشتری به موتور می‌آورند، پس نباید تصور کرد که سرعت پایین برای خودرو ضرر ندارد. اگر می‌توانید با دنده آزاد خودتان را به اولین محل پارک برسانید، حتماً این کار را بکنید. خودرو را در محل مناسبی متوقف کرده و اقدامات بعدی را انجام دهید.
ماشین را خاموش نکنید
رانندگان کم‌تجربه به محض جوش آوردن ماشین، آن را خاموش میکنند، اما این کار نه‌تنها مفید نیست بلکه باعث آسیب دیدن موتور هم میشود. با خاموش کردن ماشین، حرکت آب در رادیاتور متوقف میشود.
این امر روند خنک شدن موتور را به تأخیر می‌اندازد. به غیر از این، خاموش شدن ماشین و توقف حرکت پیستون‌ها در دمای بالا، می‌تواند باعث چسبیدن رینگ به دیواره سیلندر، و به اصلاح جام کردن موتور شود. این اتفاق علاوه بر اینکه خودرو را از کار می‌اندازد و شما را در جاده می‌گذارد، خسارات سنگین مالی را نیز روی دستتان باقی می‌گذارد.
درپوش رادیاتور را باز نکنید
یکی دیگر از اقدامات لازم در هنگام جوش آوردن خودرو این است که درپوش رادیاتور را باز نکنید! یا حداقل با احتیاط فراوان باز کنید! دمای بسیار زیاد موتور، آب درون رادیاتور را به حد انفجار می‌رساند. باز کردن درپوش رادیاتور، آب جوش و بخار متراکم موجود در رادیاتور را آزاد می‌کند. پس باید مراقب دست و صورت خود باشید. استفاده از یک پارچه بزرگ می‌تواند راه‌گشا باشد.
پارچه یا دستمال تنظیف (همان لنگ) را روی درپوش رادیاتور بگذارید و آن را در جهت خلاف عقربه ساعت تاب بدهید. معمولاً در این مرحله درپوش به‌طور کامل جدا نمی‌شود، اما فاصله‌ای بین آن و رادیاتور به وجود می‌آید. این فاصله فضای امنی برای خروج آب‌جوش از رادیاتور است، به این معنی که بخار و آب داغ درون رادیاتور با زاویه‌ای مناسب و رو به پایین، بدون اینکه دست و صورتتان را تهدید کند خارج میشود.
یادتان نرود جبران خسارت مالی بسیار راحت‌تر از خسارت جانی است پس مراقب باشید. اگر بخواهید برای آب ریختن در رادیاتور درپوش را کاملاً باز کنید، باید آن را رو به پایین فشار داده و سپس در همان جهت بچرخانید. علاوه بر همه این حرف‌ها بهتر است در ابتدا موتور را با آب ریختن روی دیواره بیرونی رادیاتور خنک کنید. بعد از پایین آمدن نسبی آمپر آب، درپوش رادیاتور را باز کرده و آب آن را بررسی کنید.
روی موتور آب نریزید
بر خلاف آب ریختن روی رادیاتور، آب ریختن روی موتور می‌تواند صدماتی جدی به آن وارد کند. چدن استفاده شده در پوسته موتور بسیار حساس و شکننده است. تغییر ناگهانی دما و انبساط و انقباض پوسته، باعث ترک خوردن آن میشود. همچنین اختلاف حرارت بیرون و داخل موتور خطر ترک خوردن را افزایش می‌دهد.
بعد از اینکه این نوشته را خواندید بهتر است نگاهی به ویدیو زیر نیز بیاندازید. این ویدیو دقیقا به شما می‌گوید که وقتی خودرویتان در حال داغ کردن است دقیقا باید چه کار کنید.
علت جوش آوردن ماشین در هوای سرد
جوش آوردن ماشین در زمستان یا در هوای سرد، ممکن است آمپر آب اتومبیل را دچار آسیب کند. از این نظر که هنگام روشن و خاموش شدن رشته رادیاتور ماشین، محدوده دمای نرمال موتور را به شما نشان می دهد. به همین دلیل بهتر است خنک کننده خودرو را خاموش کنید و از خودرو پیاده شوید.
اگر ماشین در سرما جوش بیاورد به این معناست که سطح آب کم بوده و فن خنک کننده کار نمی کند. در این حالت آب به شدت داغ شده و فورا جوش می‌آورد حتی در سرد ترین روزهای سال پس برای جلوگیری از این اتفاق باید حتما فن خنک کننده و پره‌های رادیات شما سالم باشد.
البته این را هم بدانید که بهتر است حتما و حتما مطمئن باشید که رادیات و یا واترپمپ شما سالم بوده و آبی از آن خارج نمی‌شود.
علت جوش آوردن خودرو در گرما
علت جوش آوردن ماشین در گرمترین روزهای سال به عوامل بسیار زیادی بستگی دارد که از آن جمله می توان گفت :
- کمبود سطح آب
- کمبود ضد جوش
- خرابی فن خنک کننده رادیاتور
- خرابی واتر پمپ و نگه داشتن آب و عدم انتقال
- عدم هواگیری رادیاتور ماشین
- و …
پس حتما یادتان باشد که باید یک دبه پر از آب حداقل 4 لیتر در ماشین خود داشته باشید. زیرا جوش آوردن ماشین برای هر کسی می تواند اتفاق بیافتد.
عوارض جوش آموردن خودرو
همانطور که در بالا اشاره شد، جوش آوردن ماشین باعث ایجاد خسارات بسیار زیادی به ماشین خواهد شد که عبارت است از :
- سوختن واشر سرسیلندر و قاطی شدن آب و روغن
- از بین رفتن واشر های واتر پمپ و نفوذ آب به خارج از پمپ
- چسبیدن پیستون به سیلندر موتور به علت حرارت بسیار زیاد
- از بین رفتن قطعات پلاستیکی
- از بین رفتن روغن موتور که باید در این مواقع حتما تعویض گردد
- خراب شدن رادیات و تمامی واشر های داخل آن
- و …
نکات ایمنی مهم در هنگام جوش آوردن ماشین
- هرگز از الکل و متانول در مایع خنک کننده استفاده نکنید.
- از محلول های حاوی بیش از % 60 یا کمتر از % 35 ضدیخ که می توانند کارآیی محلول را کاهش دهند استفاده نکنید.
- در هنگام داغ بودن موتور و رادیاتور، در رادیاتور را باز نکنید.
مایع خنک کننده داغ و بخار سوزاننده ممکن است با فشار بیرون زده باعث آسیب های جسمی جدی شود. - از مایع خنک کننده موتور (رادیاتور یا ضدیخ) برای شستن شیشه استفاده نکنید،
- مایع خنک کننده موتور در صورت پاشیده شدن به شیشه جلو، می تواند دید را به شدت کور کرده و ممکن است باعث از دست دادن کنترل خودرو شود. همچنین ممکن است به رنگ و تزئینات بدنه خودرو آسیب بزند.
روش های جلوگیری از جوش آمدن خودرو
برای اینکه ماشین جوش نیاورد باید نکات زیر را بررسی کنیم :
- فن خنک کننده را هر هفته چک کنید
- مایع ضد جوش را حتما در رادیات ریخته و سطح آن را بررسی کنید
- سطح آب رادیات ماشین را هر روز چک کنید ( قبل از استفاده از خودرو )
- حتما 3 ماه یکبار رادیات را هواگیری کنید
