هندلینگ خودرو چیست؟ راه های تقویت هندلینگ ماشین

احتمالا واژه هندلینگ را در زمینه رانندگی و اتومبیل شنیده اید. اما تعریف هندلینگ چیست؟ امروز در کیان باتری به برسی مفهوم هندلینگ ماشین می پردازیم و روش و فاکتور های افزایش هندلینگ خودرو را به شما معرفی می کنیم.

معنی هندلینگ چیست؟

واژه ی Handling کلمه ای است که می توان آنرا خوش دستی یا کیفیت سواری و هدایت خودرو دانست. در واقع هندلینگ بهتر به معنای قابلیت هدایت بهتر اتومبیل در عبور از پیچ ها و موانع مختلف بوده و نشان دهنده ی دینامیکی و پویایی برتر اتومبیل بر روی جاده است.

عوامل تاثیرگذار بر هندلینگ خودرو

تمامی اجزای یک خودرو مانند یک سیستم باهم کار می‌کنند تا مکانیزم‌های بهتری صورت گیرد و به طور کلی هندلینگ یک خودرو وابسته به کیفیت مکانیزم‌ کنترل خودرو در عبور از موانع مختلف و پیچ های یک جاده مورد ارزیابی قرار می گیرد. عوامل زیادی باعث کیفیت سواری بهتر یک خودرو وجود دارد و به همین دلیل هندلینگ یک خودرو نیز به عوامل مختلفی بستگی دارد.

1- وضعیت آیرودینامیکی خودرو

یکی از اصلی‌ترین شاخص‌های تاثیرگذار در هندلینگ اتومبیل‌ها، وضعیت آیرودینامیکی آن‌ها است. در حوزه مهندسی و طراحی صنعتی خودرو‌ها، زمانی که گفته می‌شود خودرویی دارای طراحی آیرودینامیکی است یا اتومبیلی از نظر علم آیرودینامیک در وضعیت مطلوبی قرار دارد، بیانگر این موضوع است که میزان برخورد ذرات هوا با بدنه خودرو ( در حال حرکت ) بسیار کم است.

در علوم جدید طراحی بدنه خودرو‌ها، مهندسان و طراحان صنعتی در تلاش هستند که پیکره خودرو به شکلی طراحی شود که سیستم تعلیق و هندلینگ آن بتواند از طریق فشار هوا، میزان کشش اتومبیل را نسبت به سطح جاده کنترل کند.

طراحی میتسوبیشی لنسر سال‌هاست که به عنوان یک الگو برای طراحان صنعتی فعال در حوزه خودرو مطرح می‌شود؛ لنسر از نظر آیرودینامیکی در وضعیت بسیار مطلوبی قرار دارد از همین رو کاربران این خودرو همیشه هندلینگ آن را بسیار لذت بخش بیان کرده‌اند.

2- طراحی اتاق خودرو

یکی از عوامل تاثیرگذار بر هندلینگ، اتاق خودرو‌ست که در میان کلاس های مختلف خودرویی، خودروهای کوپه، هاچبک و لیفت بک از هندلینگ خوبی برخوردار هستند.

3- محل قرارگیری موتور

محل قرارگیری پیشرانه در خودرو‌ها یکی دیگر از شاخص‌هایی است که در هندلینگ آن‌ها بررسی می‌شود. اگر بخواهیم ساده‌تر این موضوع را نگاه کنیم، باید به تاثیر وزن موتور توجه کنیم. زمانی که پیشرانه در جلو خودرو قرار دارد، ترمز گرفتن و هدایت خودرو در سر پیچ‌ها بسیار ساده‌تر می‌شود، زیرا وزن موتور به کمک شما می‌آید؛ اما وقتی که پیشرانه در پشت خودرو و عقب‌تر از اکسل قرار می‌گیرد، کنترل یا همان هندلینگ اتومبیل کمی دشوار‌تر خواهد شد ولی خودرو از شتاب بالاتری بهره خواهد برد.

4- رابطه بین وزن خودرو و هندلینگ آن

یک اعتقاد اشتباه در این زمینه وجود دارد به این صورت که برخی معتقدند که هر چقدر وزن خودرو بیشتر باشد آن خودرو دارای تعادل بیشتری است. واقعیت ایین است که وزن زیاد باعث افزایش تعادل خودرو نخواهد شد چرا که هر چقدر وزن یک خودرو بیشتر باشد در سر پیچ‌ها این خودرو تمایل بیشتری خواهد داشت که به مسیر مستقیم خودش ادامه دهد.

اگر وزن یک خودرو بیش از حد سنگین باشد این وزن سنگین بر روی لاستیک‌ها و کمک فنر‌ها چیره خواهد شد و باعث کاهش هندلینگ خودرو می‌شود. تقسیم وزن در یک خودرو تاثیر مستقیم بر روی هندلینگ آن خواهد داشت.

اگر قسمت عقب و جلویی یک خودرو دارای تقسیم وزنی مناسبی باشد این خودرو هندلینگ بهتری پیدا خواهد کرد. کسانی که به طراحی خودرو مشغول هستند برای تقسیم وزن مناسب در خودرو‌هایی موتور جلو و موتور عقب کار سختی دارند و به طور معمول خودرو‌های موتور وسط دارای هندلینگ بهتری هستند.

5- تاثیر سایز تایر خودرو بر هندلینگ آن

هر چقدر که تایر خودرو بزرگتر باشد چسبندگی آن به سطح زمین نیز افزایش خواهد یافت و باعث افزایش هندلیینگ خودرو خواهد شد. با لاستیک‌های پهن‌تر رانندگان راحت‌تر می‌توانند که از پیچ‌هایی تند عبور کرده و خودروی آن‌ها فرمانپذیری بهتری خواهد داشت.

اما لاستیک‌هایی که بیش از حد پهن باشند هم مشکلاتی مانند افزیش لاستیک سایی و همچنین مصرف سوخت بیشتر را به وجود خواهند آورد. در نتیجه بهترین کار این است که از ابعاد استاندارد لاستیک که توسط کارخانه سازنده خودروی شما اعلام شده است استفاده کنید.

6- تاثیر محور‌های چرخ‌های خودرو بر هندلینگ آن

محور‌های چرخ‌های خودرو هم تاثیر مستقیمی بر روی میزان هندلینگ آن دارند. هر چقدر محور چرخ‌ها باز‌تر باشند خودرو هندلینگ بهتری خواهد داشت. به عبارت دیگر هر چقدر که فاصله بین چرخ‌های عقب و همچنین فاصله بین چرخ‌های جلو بیشتر باشد خودرو تعادل و هندلینگ بهتری خواهد داشت. نکته دیگری که در مورد محور چرخ‌ها باید گفته شود این است که هر چقدر فاصله محور عقب خودرو با انتهای خودرو کمتر باشد خودرو هندلینگ و تعادل بهتری خواهد داشت.

7- کنترل الکترونیکی پایداری خودرو ESP

از آنجا که ایمنی خودرو جز مبحث کنترل است، بنابراین انتظار می رود که استفاده از کنترل الکترونیکی، راه حلی برای کنترل بهتر خودرو باشد. در واقع پیش از این، پیشرفت هایی در این زمینه صورت گرفته و بعضی از خودروها مجهز به ESP هستند.

اما نکته قابل توجه آن است که سیستم ESP کمک می کند تا خطر منحرف شدن کاهش داده شود. در حالی که هیچ گاه نمی تواند جایگزین پایین بودن مرکز ثقل خودرو، که هم پایداری را بهتر می سازد و هم قدرت مانور را افزایش می دهد، باشد.

از طرف دیگر سیستم های کنترل الکترونیکی قابل مقایسه با بعضی از تکنیک های مهارت در رانندگی نیستند. دست کم در خودروهای مسابقه ای می توان گفت آنها کارایی ندارند.

8- سیستم تعلیق خودرو

باید بدانیم تاثیر سیستم تعلیق بر هندلینگ چیست؟ خودروهایی با ارتفاع کم و به همراه سیستم تعلیق خشک از هندلینگ مناسبی برخوردار هستند. سیستم‌ های تعلیق خشک معمولا در مسابقات فرمول یک استفاده می شوند، خودروهای شهری مجهز به سیستم ‌های تعلیق نرم تر و با ارتفاع بیشتری هستند.

تعلیق خودرو دارای انواع متنوعی است که معمولاٌ در جلو و عقب با هم متفاوت هستند. تأثیر هر مدل از سیستم های تعلیق بر هندلینگ نیز متفاوت است.

ضریب فنریت و قدرت میرایی فنرها، زوایای چهارگانه (کمبر، کستر، تو، کینگ پین) و ارتفاع مرکز غلت از فاکتورهای تعلیق هستند که بر هندلینگ تأثیر گذارند.

یکی دیگر از فاکتورهای مهم وزن فنر بندی شده به وزن فنر بندی نشده است. به وزن تمام اجزایی که بالای فنر یا اصطلاحا روی فنر قرار می گیرند، مانند اتاق، موتور و… وزن فنر بندی شده می گویند.

به وزنی که در زیر فنر قرار می گیرد، مانند اجزا جلوبندی و چرخ ها وزن فنر بندی نشده می گویند.

هرچه نسبت وزن فنر بندی شده به فنر بندی نشده بیشتر باشد از نظر دینامیکی خودرو وضعیت بهتری دارد. زیرا تماس چرخ ها با سطح جاده حتی در ناهمواری ها بیشتر حفظ می شود.

در این شرایط راننده به خودرو مسلط تر است و کنترل آن را بهتر در دست خواهد داشت. رعایت نسبت وزن فنر بندی شده به وزن فنر بندی نشده در خودروهای سبک تر اهمیت بیشتری دارد.

بیشتر بدانید: معایب و مزایای ارتفاع زدن خودرو

عوامل خارجی موثر بر هندلینگ به صورت زیر است:

۱-مهارت راننده

هندلینگ از ویژگی های خورو است اما این ویژگی با طرز راننده می تواند تغییر کند. یک شخص می تواند یاد بگیرد که به همان اندازه ای که بر بدن خود کنترل دارد میتواند خودرو را نیز کنترل کند.

بنابراین سابقه رانندگی و یا رانندگی دراز مدت با یک مدل خودرو تأثیر زیادی بر میزان هندلینگ آن خودرو توسط راننده دارد. راننده ای که یک خودرو جدید خریداری می کند ؛ باید در چند هزار کیلومتر اول ؛ مراقبت بیشتری در نحوه رانندگی خود داشته باشد به ویژه اگر خودرو جدید با خودرو قبلی که از آن استفاده میکرده است تفاوت داشته باشد.

۲-شرایط آب و هوا

شرایط آب و هوا به دلیل تأثیر بر اصطحکاک جاده و تایر ؛تأثیر زیادی بر هندلینگ خودرو دارد. تایرهای مختلف در شرایط مختلف آب و هوایی تأثیر متفاوت دارند به طور مثال ؛در صورت خیس بودن جاده ,لاستیک های پهن تر , هندلینگ خودرو را بهبود میبخشند.

فاکتور های مهم سیستم هندلینگ خودرو

• وزن فرمان چیست؟

نیروی لازم برای چرخش فرمان، بخشی مهمی از رانندگی و هندلینگ است. فرمان بسیار سبک برای ثابت نگه داشتن در مسیر مستقیم مشکل است در حالی که فرمان سنگین نیز می تواند خسته کننده و مشکل باشد. وزن فرمان را می توان فاکتوری محسوب کرد که فرمان را نه خیلی سنگین و نه سبک حفظ کند.

• بازخورد و احساس فرمان چیست؟

فرمان خودرو، پیوند مکانیکی بین شما و چرخ ها است. احساس و بازخورد از طریق فرمان به شما، می تواند در مورد وضعیت لاستیک ها و وضع جاده شما را آگاه کند. احساس فرمان مناسب می تواند به شما در هدایت ماشین در شرایط و سرعت های مختلف کمک کند. پس بازخورد ایده آل فرمان احساس مناسبی را فراهم می نماید.

• فرمانبپذیری فرمان

برای چرخش و تغییر جهت ماشین، شما فرمان را می چرخانید. این چرخش به دنده هایی اعمال می شود تا فرمان را آسانتر بچرخانید. در فرمانبرداری مناسب ماشین، شما باید بتوانید با چرخش کم و مناسب فرمان، لاستیک ها را بچرخانید.

• پاسخ به فرمانبرداری فرمان

واکنش فرمان به حرکت شما، ترکیبی از وزن و فاصله است. فرمان باید بلافاصله به تغییرات با نیروی کم شما در فاصله ای کوتاه واکنش نشان دهد تا باعث بهبود وضع خودرو شود.

• تاثیر ترمز در فرمان و هندلینگ

ترمز ها نیز قسمتی مهمی از کنترل ماشین هستند. امروزه سیستم ترمز در حال پیشرفت و واکنش یکنواخت است. ترمز نیز باید واکنش پذیری مناسبی داشته باشد و مانع فرمان پذیری ماشین نگردد.

• تعلیق ماشین

وظیفه تعلیق ماشین در کنترل آن و دفع ضربات مشهود است. اما سیستم تعلیق می تواند هم سفت باشد و هم نرم! سیستم تعلیق نرم علاوه بر بهم ریختن تعادل باعث خستگی و حتی حالت تهوع می شود در صورتی که سیستم سفت نیز سواری خشکی می دهد. سیستم تعلیق مناسب باید واکنش مناسبی و متناسبی داشته باشد.

• زاویه سیستم تعلیق

فاکتور مهم دیگر در هندلینگ ماشین، سیستم کنترل زوایا است. وظیفه دیگر سیستم تعلیق کنترل وضعیت ماشین در سر پیچ و. . است. سیستم مناسب باید وضعیت ماشین را مناسب نگه دارد تا در شرایط دشوار ماشین دچار صانحه یا خروج از وضعیت تحت کنترل نشود.

• چنگ زدن یا Grip

ماشین باید به اصطلاح به زمین بچسبد. ممکن است به طور ناگهانی مانعی در سر راه شما ظاهر شود که نیاز به تغییر مسیر شدید داشته باشید. این سیستم باید وضعیت ماشین شما را تحت کنترل نگه دارد.

• مسیر پذیری ماشین

این سیستم نیز مکمل مورد قبلی می باشد. هنگامی که شما اقدام به تغییر جهت می کنید، ماشین باید بتواند مسیر جدید را وارد شود و دجار انحراف نشود.

• جلوگیری از ایجاد حالت Oversteer

این توصیف زمانی اتفاق می افتد که عقب ماشین نسبت به جلو در مسیر متفاوتی حرکت کند و ماشین منحرف شود. ماشین های جدید در پی استفاده از سرویس های جدید برای به حداقل رساندن این موضوع هستند.

بیشتر بدانید: دلایل گیج زدن و کشیدن فرمان به طرفین

• توزیع وزن

وزن ماشین معمولا توسط موتور ها در قسمت جلو سنگین می شود. اما باید این وزن به طور مناسب و مساوی تقسیم شود که برای افزایش بهره وری مفید است.

• قابل پیش بینی بودن

اگر یک ماشین دچار از دست دادن کنترل شود، سیستم هدایت باید این مشکل را شناسایی کند و جهت رفع آن و بازگشت به حالت اولیه اقدام کند.

راه های افزایش هندلینگ ماشین

حال سوالی که ایجاد می شود این است که چگونه هندلینگ یک خودرو را افزایش دهیم؟ قسمت عمده هندلینگ در زمان طراحی ایجاد می شود اما می توان از طریق راه هایی مقدار آن را افزایش داد که آن ها را بررسی می کنیم.

1- تغییرات در سیستم تعلیق برای افزایش هندلینگ

یکی از تغیراتی که می توان برای افزایش هندلینگ انجام داد در سیستم تعلیق است.

• کاهش ارتفاع: مرکز ثقل بسیار مهم است. در خودرو های مرتفع هدایت سخت تر و هندلینگ پایین تر می باشد. برای افزایش هندینگ بهتر است ارتفاع خودرو کمتر و به زمین نزدیک تر باشد.
• استفاده از فنر های قابل تنظیم: برای رانندگی در شرایط مختلف، می توانید از سیستم های فنر قابل تغییر ارتفاع یا ریگلاژی استفاده کنید.
• استفاده از کیت اسپرت تعلیق: کیت های اسپرت نیز برای این موضوع طراحی شده اند که می تواند تجربه رانندگی بهتری را برای شما ابداع کنند. پس در صورت امکان از این کیت ها استفاده کنید.

2- تنظیم چرخ های ماشین برای افزایش هندلینگ

چرخ های ماشین دارای زوایای مختلفی هستند که در طول زمان تغییر می کنند. بنا بر این توصیه می شود مجدد توسط افراد حرفه ای زوایای چرخ های خود را مجدد تنظیم کنید تا ضمن افزایش هندلینگ، مصرف سوخت شما نیز کمتر شده و رانندگی حس بهتری را منتقل سازد.

3- استفاده از استرس بار برای تقویت هندلینگ ماشین

استرس بار در اکثر مغازه های موجود است. قطعه ای که دو سر کمک جلو را بهم می چسباند که تاثیر مثبتی در افزایش هندلینگ دارد. در واقع استرس بار شاید فقط یک قطعه فلزی ساده باشد اما باعث افزایش پایداری ماشین می شود.

4- تعویض بوش های جلو بندی

در قطعات مختلف جلوبندی ماشین، از پلاستیک هایی به عنوان بوش استفاده می شود که در مرور زمان از بین می روند و که برای تقویت هندلینگ ماشین باید آن ها را تعویض کنید.

5- استفاده از لاستیک سایز مناسب

اندازه لاستیک ها بسیار مهم هستند. سعی کنید از لاستیک های مناسب خودرو خود استفاده و سایز غیر استاندارد استفاده نکنید زیرا رانندگی و هندلینگ را تحت تاثیر قرار می دهند.

مقاله پیشنهادی: راهنمای جامع خرید انواع لاستیک ماشین