رسوب زدایی موتور خودرو

یکی از راه های ارزان قیمت افزایش کارایی خودرو، تمیز کردن موتور ماشین است. در این مقاله قصد داریم به آموزش روش های رسوب زدایی موتور خودرو بپردازیم

چرا موتور خودرو رسوب میگیرد؟

تمامی موتورهای موجود در جهان برای این که بتوانند انرژی مورد نیاز برای پیشروی خودروها را تامین کنند، در هر ثانیه احتراق‌های فراوانی را انجام می‌دهند. وقوع این احتراق‌ها در کنار مواردی همچون گرد و غبار موجود در هوا، خرده‌های جدا شده یا ساییده‌ شده از قطعات موتور، ناخالصی‌های سوخت و… ذرات فراوانی را درون روغن موتور رها می‌کنند که در دراز مدت می‌تواند باعث تشکیل رسوب داخل موتور گردد. در ادامه با ما همراه باشید تا روش‌های برطرف کردن رسوب موتور خودرو را برایتان شرح دهیم.

اهمیت تمیز کردن موتور ماشین

سازندگان موتورهای درون‌سوز به‌منظور خروج رسوبات از درون موتور و همچنین کاهش اصطکاک و خنک کردن موتور از «روغن موتور» استفاده می‌کنند. به‌همین‌دلیل چنانچه روغن موتور به‌موقع تعویض نشود، این ذرات در مجاری روغن‌کاری موتور رسوب کرده و باعث کاهش قطر این مجاری خواهند شد.

به‌مرور تجمع چنین رسوباتی در موتور خودرو، باعث ایجاد اختلال در کار روغن رسانی می‌شود و در دراز مدت آسیب‌های فراوانی را به موتور وارد خواهد کرد. شاید چنین مشکلاتی برای روغن‌های باکیفیت کمی دیرتر رخ ‌دهد، اما نهایتا تمامی روغن‌ موتورها درصورتی‌که به‌موقع تعویض نشود، در مجاری روغن‌کاری رسوب کرده و دوده‌های (رسوبات) جمع شده را در مسیر باقی می‌گذارند.

علاوه‌بر رسوباتی که در اثر عدم تعویض به‌موقع روغن‌ موتور در پیشرانه خودرو جمع می‌شود، در موتورهای انژکتور ممکن است مقداری از بنزینی که در کنار سوپاپ‌های هوا پاشیده شده در اثر حرارت موجود در سیلندرها خشک شود و برروی سر سوپاپ هوا رسوب کند.

تمامی موارد این چنینی عاملی هستند که می‌توانند باعث خرابی‌های بزرگ و پرهزینه‌ای در موتور خودرو شوند، بنابراین با نگاهی کوتاه به موارد مطرح شده در بالا به‌راحتی می‌توان نتیجه گرفت که موتور ماشین نیز مانند سایر قطعات یا تجهیزات یک خودرو هر چند وقت یکبار نیاز به شست‌و‌شو و پاکسازی دارد.

روش های رسوب زدایی موتور ماشین

مطمئنا با تعویض به موقع روغن موتور و همچنین استفاده از روغن موتورهای مرغوب می توان تا حد چشمگیری از رسوب کربن و سایر ذرات مضر در پیشرانه خودرو جلوگیری کرده و در هزینه های مربوط به تعمیر موتور صرفه جویی کنید، اما در صورتی که به هر دلیلی بخواهید تمامی مجراهای موتور را از رسوبات پاکسازی کنید، منطقی ترین راه باز کردن موتور و شستشو کامل سیستم روغن کاری یا سوخت رسانی خودرو خواهدبود.

روش اول: مراحل شستشوی موتور خودرو

موتور خودرو هم مانند هر چیز دیگری وقتی تمیز باشد بهتر کار می‌کند ولی تمیزکردن موتور مانند شستن سایر قسمت‌های خودرو نیست. اگر این کار را درست انجام بدهید، می‌توانید موتور را همیشه در بهترین وضعیت نگه دارید. احتیاجی نیست از یک متخصص کمک بگیرید و همه ابزارهایی که برای این کار نیاز دارید در منزل پیدا می‌شوند.

1-زمان و مکان مناسب

زمان ایده آل برای انجام عمل تمیزکاری پیشرانه، یک روز گرم با رطوبت اندک و مقداری باد است که کمک می‌کند پیشرانه و اجزای پیرامون آن سریعتر خشک شوند

خودرو را به مکان مناسبی ببرید تا از آلودگی محیط جلوگیری کنید.

زیرا هنگام شست وشوی موتور آن مقدار زیادی از روغن آلات چربی و رسوبات خودرو، روی زمین پخش می شود. اگر مکان مناسبی ندارید به کارواش مراجعه کنید.

2- مواد لازم برای شستن موتور ماشین

• سطل
• برس تمیز کننده یا ابر ظرفشویی
• دستکش
• موتور شوی
• کیسه های پلاستیکی
• عینک ایمنی
• جاروبرقی و یا لوله هوای آزاد
• آب، ترجیحاً داغ
• شلنگ آب با نازل راه انداز برای کنترل جریان آب و یا یک بطری اسپری

3- خنک بودن موتور خودرو

اگر پیشرانه موتور روشن بوده است، درب کاپوت را بالا بزنید و حداقل ۱۵ دقیقه زمان بدهید تا پیشرانه مقداری خنک شود. قطعات داغ موتور علاوه بر سوزاندن دست شما، احتمال انقباض سریع و آسیب دیدنشان در صورت تماس با آب سرد وجود دارد.

3- کابل های باتری خودرو را جدا کنید. (ابتدا قطب منفی و سپش قطب مثبت)

4- جداسازی باتری و اتصالات

کلیه کاور‌های پلاستیکی موجود در زیر درب کاپوت را جدا کنید؛ این قطعات را می‌توان جداگانه تمیز کرد. همچنین اتصال قطب منفی باتری ماشین را نیز جدا کنید؛ این کار از آسیب رسیدن به قطعات الکترونیکی، در صورت خیس شدن، جلوگیری به عمل می‌آورد.

اگر کمی فنی‌تر هستید بهتر است باتری را به طور کامل جدا کرده و آن را به بیرون از فضای موتور خودرو منتقل نمایید.

5- پوشاندن اتصالات

با استفاده از کیسه‌های پلاستیکی هرگونه قطعات الکترونیکی نظیر: سنسورها، سوکت‌ها، سیم‌ها، باتری و … را بپوشانید. همچنین مجرای هوای ورودی به موتور را نیز برای اطمینان مسدود نمایید تا از ورود آب به درون آن جلوگیری شود.
با این با انجام این کار‌ها شما می‌توانید با ریسک کمتری نسبت به شستشوی موتور خودرویتان اقدام کنید.

6- چربی زدایی

تمام رسوبات سطح موتور را با فرچه یا برس پلاستیکی پاک کنید. شما می‌توانید با استفاده از اسپری‌های ویژه و پاشش محلول‌های چربی‌زدا بر روی قطعات موتور، به طور کامل هرگونه روغن، گریس، دوده و. . . را از روی اجزای پیشرانه بزدایید.

7- شست و شوی موتور

با مواد شوینده مناسب، موتور خودرو را تمیز کنید و با استفاده از آب پرفشار یا بخار(در کارواش بخار) موتور را بشویید. همچنین می توانید دقترچه راهنمای خودر را مطالعه کنید، زیرا گاهی اوقات از تینر به عنوان ماده چربی زدا، استفاده می شود سپس از پلاستیک استفاده می شود.

کلیه قطعات و اجزای درون محفظه موتور خودرو را بشویید؛ یادتان باشد از بخش پشت موتور شروع کرده و به قطعات جلوی موتور برسید. کلیه ذرات برجای مانده از مرحله اسپری کردن را به خوبی بشویید. حواستان باشد هرگز مستقیما آب را بر روی قطعات الکترونیکی نپاشید. سعی کنید جا‌هایی که امکان خشک شدن سریع وجود ندارد را شست و شو ندهید و با یک دستمال به تمیزکاری آن بپردازید.

توجه بسیار مهم: با توجه به حضور قطعات الکترونیکی حساس در محفظه موتور، شستشوی پیشرانه با آب امری نسبتا خطیر به حساب می‌آید؛ بنابراین توصیه می‌شود در صورت نداشتن مهارت و نیز عدم آشنایی کافی با قطعات حساس موتور، حتی الامکان از شست و شوی پیشرانه با آب خودداری نموده و یا اینکه این کار را به مراکز و کارواش‌های معتبر بسپارید تا احیانا درگیر مشکلات احتمالی حاصل از آن نشوید.

8- خشک کردن

اگر پمپ باد در اختیار دارید، می‌توانید از آن برای خشک کردن هرچه سریعتر سوراخ سُنبه‌های موتور خودرو خود بهره ببرید. در غیر این صورت از حوله مخصوص یا یک دستمال خشک به جهت زدودن آب و تمیز کردن کثیفی‌های باقی مانده استفاده کنید.

9- جایگذاری

قطب منفی باتری را متصل نموده و کیسه‌های پلاستیکی را از روی قطعات الکترونیکی موتور بردارید. کاور‌های پلاستیکی جدا شده را نیز در جای خود نصب کنید.

10- تکرار مراحل بالا

نکته اساسی در پروسه فوق این است که اجازه ندهید موتور خودرو شما بیش از حد کثیف شود. اسپری کامل قطعات موتور و چربی زدایی از آن‌ها به میزان یک یا دو بار در سال، می‌تواند از کثیف شدن بیش از حد پیشرانه خودرو ممانعت به عمل بیاورد؛

بنابراین بهتر است در فواصل زمانی مشخص، دستی به سر و روی پیشرانه خودرویتان بکشید؛ و در پایان، تمیز بودن فضای موتور ممکن است به اندازه درخشندگی بدنه جذاب به نظر نرسد، اما باعث می‌شود شما احساس خوشحالی بیشتری داشته باشیم.

مزایا موتور شویی خودرو

• اولین مزیت این است که باعث تمیزی ظاهر خودرو می شود.
• رسوبات و چربی های روی بدنه موتور خودرو، باعث می شود یک لایه ضخیم ایجاد شود در نتیجه باعث گرمای موتور و باقی ماندن حرارت در آن می شود.
• با موتورشویی خودرو این رسوبات از بین رفته و موتور خودرو خنک می شود.
• با شست وشوی موتور خودرو به صورت مشخص و دوره ای، از زنگ زدن آن جلوگیری کنید. این کار باعث افزایش طول عمر خودرو می شود.
• با شست وشوی مرتب خودرو، کمک کنید تا روغن ریزی ها به خوبی انجام شود.
• و اگر موتور خودرو، ترک یا نشتی دارد مشخص شود.
• با موتورشویی خودرو، به سالم ماندن قطعات آن امیدوار باشید.

معایب شستن موتور خودرو

شست وشوی موتور خودرو با آب می تواند خطرات جبران ناپذیری داشته باشد، زیرا قطعات الکتریکی خودرو نسبت به آب و رطوبت حساسیت دارد.

رسیدن آب به این قطعات باعث آسیب پذیری آن ها می شود.

برای شست وشوی خودرو می توانید  از مواد نانو و محصولات کارواش بخاراستفاده کنید که معایب شست وشو با آب را ندارد.

روش دوم: استفاده از مکمل‌های جرم گیری موتور خودرو

همان‌طور که پیش‌تر نیز به آن اشاره کردیم سیستم احتراق خودرو ممکن است به‌ دلایلی همچون سوختن ناقص بنزین یا نامناسب‌بودن سوخت مصرفی، دچار رسوب‌گرفتگی ‌شود.

آیا می‌دانید رسوب موتور و مشکلاتی در عدم سوخت رسانی مناسب به موتور یکی از علل سر و صدای موتور خودرو است؟ برای کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه مقاله راهکارهای کاهش صدای خودرو را مطالعه بفرمایید.

در این میان رسوباتی که پایه‌ کربنی دارند، تاثیر مستقیمی بر پایین‌ آمدن راندمان موتور می‌گذارند و به‌مرور می‌توانند خرابی‌های فراوانی را برای خودرو به‌همراه داشته باشند؛ بنابراین برای پاکسازی و احیای مجدد پیشرانه خودرو یا افزایش راندمان سیستم سوخت‌رسانی خودرو باید از تمیزکننده‌ها و مکمل‌های جرم‌گیر سوخت استفاده کرد.

داخل انژکتور سوراخ‌های ریزی وجود دارد که ممکن است رسوبات بسیار ریز درون آن انباشته شده و باعث کاهش توان موتور شوند، این مکمل‌ها به‌راحتی می‌توانند منافذ انژکتور را از چنین رسوباتی پاکسازی کرده و باعث افزایش راندمان موتور اتومبیل شوند. طرز استفاده از این جرم‌گیرها بسیار ساده بوده و شما به آسانی می‌توانید مکمل موردنظرتان را داخل باک بنزین ریخته تا این مکمل فعال شده و بخش‌هایی همچون انژکتور، سوپاپ هوا، اتاقک احتراق و… را به‌طور کامل تمیز کند.

استفاده از مکمل‌های جرم‌گیری که داخل باک بنزین ریخته می‌شوند، یکی از به‌صرفه‌ترین و سریع‌ترین روش‌هایی است که می‌توان به کمک آن رسوب‌هایی که در اتاقک احتراق شکل گرفته یا رسوب‌های موجود در سوپاپ‌های هوا را پاکسازی کرده و راندمان سیستم سوخت‌رسانی خودرو را افزایش داد.

مکمل‌های جرم‌گیر موتور انواع مختلفی دارند و با توجه به میزان قدرت پاکسازی، نقطه موثر و همچنین حجم مواد داخل آن از قیمت‌های متفاوتی برخوردار هستند. بزرگ‌ترین نقطه قوت چنین مکمل‌هایی استفاده آسان و سریع آن‌ها است؛ تنها باید پس از انتخاب و خریداری مکمل موردنظرتان، آن را به باک بنزین خودرویتان اضافه کرده و پس از طی مسافتی در حدود 3000 الی 5000 کیلومتر مجددا این عمل را تکرار کنید!

فواید استفاده از جرم گیر موتور ماشین

• کاهش ضربه‌های وارد شده به موتور (nock)
• بالا بردن راندمان موتور خودرو
• تمیز کننده کاربراتور یا انژکتور
• برطرف کننده رسوبات
• افزایش شتاب خودرو
• کاهش مصرف سوخت

روش سوم: فلاش کردن موتور خودرو

استفاده از موتورشور یا همان فلاش کردن یکی دیگر از روش‌های رفع رسوب‌گرفتگی اجزای داخلی موتور خودرو است. فلاش کردن موتور رسوباتی که به مرور زمان در موتور خودرو انباشته شده را برطرف کرده و مجاری عبور روغن را باز می‌کند؛ برطرف کردن رسوبات درون موتور، مانع فرسودگی موتور شده و اجازه می‌دهد قطعات با حداقل اصطکاک کنار یکدیگر کار کنند.

استفاده از موتورشور نیز همچون استفاده از مکمل‌های جرم‌گیر روش بسیار ساده‌ای دارد. پیش از تعویض روغن، مواد موتورشور را داخل موتور ریخته و پس از آن با توجه به توصیه شرکت سازنده محلول، موتور را دقایقی روشن نگه دارید (در حدود 5 الی 10 دقیقه) تا محلول به‌همراه روغن به‌تمامی بخش‌های موتور خودرو برسد. پس از طی شدن زمان موردنظر روغن خودرو را عوض کنید تا محلول موتورشور نیز به‌همراه رسوبات، از پیشرانه خودرو خارج شود.

ناگفته نماند که فلاش کردن موتور خودروهای بسیار قدیمی و فرسوده چندان توصیه نمی‌شود و ممکن است فلاش موتور چنین خودروهایی به جای برطرف کردن رسوب‌های موجود در پیشرانه، مشکلات فراوانی را برای صاحبان این خودروها به‌همراه داشته باشد.

در موتور بسیاری از خودروهای قدیمی، رسوبات نقش درزگیر را ایفا کرده و شکاف‌های میان قطعات را پر می‌کنند؛ در نتیجه برطرف کردن رسوبات در چنین خودروهای فرسوده‌ای احتمال دارد که باعث باز شدن درزها و شکاف‌ها شده و ضعف آن قطعات را آشکار ‌کند.

مزایای استفاده از فلاش موتور برای رسوب زدایی موتور

• بازیابی قابلیت ارتجاعی واشرها و پولک لاستیکی
• بهبود روغن‌کاری و کاهش استهلاک موتور
• پاکسازی موتور از هرگونه آلودگی کربنی
• بهبود مسیر روغن‌رسانی در موتور
• افزایش عمر موتور خودرو

مزایای شستن موتور ماشین

1- طول عمر بیشتر موتور خودرو

اگر موتور خودرو بخوبی نگه‌داری و تمیز شود در برابر زنگ زدگی و مسدودشدن مقاومت بیشتری خواهد داشت. این موضوع می تواند بر سلامت و طول عمر بیشتر موتور تاثیر مثبت داشته باشد.

2- کشف نشتی‌های احتمالی

همانطور که بیان شد تمیز کردن موتور خودرو مزایای خاصی را ارائه می دهد. اولین مزیت این است که اینکار به تشخیص نشتی های موجود کمک می کند یعنی بعد از اینکه بدنه موتور خودرو و اتصالات آن تمیز شد در صورتی که از جایی نشتی کم وجود داشته باشد بخوبی مشخص خواهد شد.

سپس میتوان قبل از اینکه این نشتی جزئی بزرگ و مشکل ساز شود و علاوه بر خطرات ایمنی هزینه تعمیر آن بالاتر و بیشتر شود جلوی آن را گرفت.

3- از بین بردن خاک و چربی

بعد از تعمیر نشت روغن موتور خود، با تمیز کردن روغن باقیمانده بر روی قطعات موتور با دستگاه کارواش بخار می توانید از شر روغن ریخته شده خلاص شوید. همچنین خاکی که برروی قطعات موتور وجود دارد را می توان از بین برد.

4- انجام تمیزتر کارهای فنی جزئی

مورد دوم برای افرادی هستید که علاقه دارند تعمیرات و مراقبت های جزئی خودرو مثل چک کردن سطح روغن یا تسمه‌ها را خودشان شخصا انجام دهند.
این افراد معمولا از کثیف شدن دست و لباس خود در زمان معاینات فنی ناراحت هستند. اما با شستشوی موتور خودرو و تمیز بودن آن این مشکل بسیار کمتر خواهد بود.

5- جلوگیری از آتش سوزی موتور

آتش سوزی موتور می تواند یک تجربه جدی ترسناک برای هر راننده باشد. یکی از دلایل احتمالی آتش سوزی موتور این است که مایعات قابل اشتعال اجازه دارند روی اجزای سطح موتور شما خشک شوند.

اگر این مایعات قابل اشتعال در معرض دمای بالا قرار بگیرند، ممکن است خودبخود مشتعل شوند. با تمیز کردن بخار می توان تمام مواد خطرناک را از سطح موتور حذف کرد. پس از تمیزشدن موتور با کارواش بخار، با اطمینان می توانید رانندگی کنید.

بیشتر بدانید: راهنمای کامل پیشگیری، علت و کنترل ایمن آتش سوزی خودرو

6- افزایش ارزش خودرو

اما شاید مهمترین دلیل شستشوی موتور خودرو بخاطر زیباتر نشان دادن آن است. اغلب خودروهای کارکرده قبل از فروش توسط صاحب آن بطور کامل تمیز و نظافت می شود.

بطوری که اغلب خریداران در هنگام بازدید ماشین برای خرید، تمایل دارند یک موتور مرتب و تمیز را مشاهده نمایند. مشاهده یک موتور خودروی کثیف میتواند نظر خریدار را در مورد آن تغییر دهد.

تمیز کردن اجزای ماشین با بخار باعث می شود ارزش فروش مجدد خودروی شما افزایش یابد. صرف نظر از ساخت و مدل خودرو، تمیز کردن موتور با بخار روشی مطمئن برای احیای قابلیت های عملکرد آن و افزودن سال ها به طول عمر آن است.

پس از تمیز کردن کامل موتور، خریداران هنگامی که موتور را بررسی می کنند، تحت تأثیر قرار می گیرند. موتور تمیز و سالم باعث میشود تا خریدار هم مایل به پرداخت مبلغ بالاتر شود.

رسوب زدایی اجزای داخل موتور خودرو

 چگونه داخل موتور ماشین را تمیز کنیم؟ استفاده از موتور شور نیز همچون استفاده از مکمل های جرمگیر روش بسیار ساده ای دارد. پیش از تعویض روغن، مواد موتور شور را داخل موتور ریخته و پس از آن بسته به توصیه شرکت سازنده محلول، موتور را دقایقی روشن نگه دارید (در حدود 5 الی 10 دقیقه) تا محلول به همراه روغن به تمامی بخش های موتور خودرو برسد. پس از طی شدن زمان مورد نظر روغن خودرو را عوض کرده تا محلول موتورشور نیز به همراه رسوبات، از پیشرانه خودرو خارج شود.

ناگفته نماند که فلاش کردن موتور خودروهای بسیار قدیمی و فرسوده چندان توصیه نمی شود و ممکن است فلاش موتور چنین خودروهایی به جای برطرف نمودن رسوب های موجود در پیشرانه، مشکلات فراوانی را برای صاحبان این خودروها به همراه داشته باشد.

در موتور بسیاری از خودروهای قدیمی، رسوبات نقش درزگیر را ایفا کرده و شکاف های میان قطعات را پر می‌کنند؛ در نتیجه بر طرف کردن رسوبات در چنین خودروهای فرسوده ای احتمال دارد که باعث باز شدن درزها و شکاف ها شده و ضعف آن قطعات را آشکار کند.

توصیه هایی برای رسوب زدایی موتور ماشین

برای شستشوی اجزای موتور از دستگاه های پاک کننده ای که شامل ابزاری مثل شلنگ باد یا هوای فشرده هستند استفاده می شود. همچنین می توان از انواع برس های کوچک برای دسترسی به نقاطی که تمیز کردن آن ها سخت است استفاده شود.

برای شستشوی موتور باید دقت کافی وجود داشته باشد. زیرا آب و رطوبت می توانند به اتصالات برق و برخی قطعات آسیب برسانند. همچنین فشار و دمای بالای آب ممکن است قطعات ریز پلاستیکی را با مشکل مواجه نماید.

پس در حالت کلی هرچند از نظر مکانیکی شستشوی موتور خودرو ممکن است تغییر زیادی در عملکرد آن نداشته باشد اما قطعا مزایای زیادی دارد که نمی توان از آن صرفنظر نمود.

بهتر است هرچند وقت یکبار موتور خودرو بطور کامل تمیز شود و بهترین روش شستشوی موتور خودرو به طور قطع شستشو بوسیله بخار می باشد.