راهنمای سفر به استان لرستان

چه از اهالی طبیعت گردی باشید و چه علاقه مند به تاریخ و فرهنگ، استان لرستان می تواند مقصد سفر شما در چهار فصل سال باشد. در راهنمای سفر به لرستان اطلاعات مفیدی درباره این استان ارائه خواهیم داد. با کیان باتری همراه باشید!

لرستان از استان های غربی ایران است که وجود جنگل های بلوط، کوه ها و آبشارها آن را برای گردشگران محبوب کرده است. این استان در منطقه ای کوهستانی قرار دارد و بیشتر قسمت های آن پوشیده از کوه های زاگرس است. منطقه ای با آب و هوای خنک و طبیعتی چهار فصل که جاذبه های فراوانی برای سلایق گوناگون سفر و تفریح دارد. مرکز این استان خرم آباد است و شهرهای مهم آن خرم آباد، بروجرد، دورود، پلدختر، الیگودرز و … است.

آب و هوای لرستان

لرستان آب و هوای متنوعی دارد و  شرایط جوی در قسمت های شمال، جنوب، غرب و شرق آن با هم فرق دارد. زمستان در قسمت های شمالی استان، برف و کولاک است اما در قسمت های جنوبی هوایی معتدل برقرار است. این استان دارای سه آب و هوای مختلف  سرد کوهستانی، معتدل مرکزی و گرم جنوبی است.

بهترین زمان برای سفر به لرستان

بهترین زمان برای سفر به این استان بهار و مخصوصا اردیبهشت است چون طبیعت خیلی زیبایی دارد.

 چگونه از تهران به لرستان برویم؟

به منظور سفر به شهر لرستان می توانید از طریق هواپیما، اتوبوس یا ماشین شخصی خودتان می توانید اقدام نمایید. اگر ترجیحتان این بود که به صورت زمینی به لرستان سفر کنید باید مسافتی برابر با ۵۰۰ کیلومتر را طی کنید و از مسیر بروجرد به این شهر دیدنی و جذاب ایران برسید.

فاصله زمینی تهران تا لرستان ۴۹۴ کیلومتر است و اگر بخواهید با خودروی شخصی و اتوبوس به آن سفر کنید حدود ۶ ساعت در راه خواهید بود.

سفر به لرستان با قطار

برای سفر با قطار به لرستان باید در ایستگاه درود پیاده شوید و مدت زمان سفر با قطار از تهران تا لرستان حدود ۹ ساعت خواهد بود.

سفر به لرستان با ماشین شخصی

برای این سفر باید از تهران به اسلامشهر و بعد از آن به پردیسان بروید. بعد از پردیسان به سمت اراک برانید و بعد از گذر از مهاجران به بروجرد بروید. از بروجرد به دورود و سپس خرم آباد خواهید رسید.

مقاله پشنهادی: چک کردن ماشین قبل از سفر

جاذبه‌های دیدنی لرستان به تفکیک شهرها

در این مقاله به معرفی مهم‌ترین و زیباترین جاذبه‌های گردشگری استان لرستان می‌پردازیم. جاذبه‌هایی که در صورت سفر به این استان نباید، آن‌ها را از دست بدهید.

جاهای دیدنی خرم‌آباد لرستان

• قلعه فلک‌الافلاک

این قلعه بر روی تپه ای مشرف به شهر قرار دارد و در زمان ساسانیان ساخته شده است. چیزی که جذابیت این قلعه ی تاریخی را بیشتر می کند چشمه ی پرآبی است که از شمال تپه به پایین جریان دارد.

• مناره آجری خرم آباد

مناره آجری یک مناره‌ی دیده‌بانی با ۹۰۰ سال قدمت است که در جنوب شرقی شهر و در محله‌ی قاضی‌آباد واقع شده است. این مناره‌ی باستانی ۳۰ متر ارتفاع دارد و با پیمودن ۹۹ پله می‌توان به بام آن صعود کرد. این بنای باستانی هم به ثبت ملی رسیده و در گذشته از آن برای هدایت کاروان‌ها استفاده می‌شده است.

• گرداب سنگی

در غرب شهر خرم‌آباد و در کنار میدان تختی واقع شده است. از این حوضچه‌ی سنگی که ۱۸ متر ارتفاع دارد و محیطش ۲۵۶ متر مربع است برای هدایت آب به اقصی نقاط ظهر استفاده می‌شود. قدمت گرداب سنگی هم به زمان ساسانیان برمی‌گردد و در تمام ماه‌های سال آب دارد.

• دریاچه کیو از جاذبه های دیدنی لرستان

این دریاچه‌ی مصنوعی که آبش از چشمه‌های اطراف شهر تأمین می‌شود، در پارک کیو در شهر خرم‌آباد قرار دارد. کیو در زبان لری به‌معنای کبود است و به‌علت زلالی و عمق این دریاچه به آن اطلاق می‌شود.

حتما علاوه بر قدم زدن در اطراف دریاچه، در آن به قایق‌سواری هم بپردازید و از پارک زیبای مجاور آن (زیباکنار) و شهربازی هم دیدن کنید. لذت قدم زدن شبانه در اطراف دریاچه‌ی کیو و مشاهده‌ی انعکاس نورها بر سطح آن را از دست ندهید.

• بام لرستان

یکی از کارهایی که باید حتما در زمان اقامت در خرم‌آباد انجام داد، تماشا کردن چشم‌انداز شهر از بالای بام لرستان در شب و روز است. بام لرستان در واقع یک پروژه‌ی گردشگری و تحقیقاتی است که در منطقه‌ای به وسعت ۸۰۰ هکتار در بالای کوه مدبه در شرق شهر خرم‌آباد واقع شده است.

در این تفریحگاه رصدخانه‌ای به نام کاسین واقع شده است که می‌توانید از تلسکوپ پیشرفته‌ی آن برای تماشای آسمان شب استفاده کنید. یکی دیگر از امکانات این تفرجگاه باغ وحش آن است که برای افراد علاقه‌مند و کودکان می‌تواند جذاب باشد.

علاوه بر این امکانات، یک هتل و مرکز تحقیقات گیاهان دارویی هم در اینجا وجود دارد. در سال‌های اخیر کمتر گردشگری بدون گرفتن عکس در کنار چشم‌انداز خرم‌آباد بر فراز بام لرستان، این شهر را ترک کرده است.

• پل شاپوری (پل شکسته)

به لرستان پایتخت پل های ایران می گویند چون در آن بیش از ۱۰۰ پل تاریخی هست. پل شاپوری تنها پل تمام سنگ دنیاست و در جنوب خرم آباد قرار دارد. قدمت این پل به زمان ساسانیان برمی گردد و در گذشته نقطه ی اتصال لرستان به خوزستان بوده است.

• پارک جنگلی مخمل‌کوه

مخمل‌کوه، کوهی با ارتفاع ۱۹۰۰ متر در شمال شرق خرم‌آباد است که از سنگ‌های رسوبی تشکیل شده. نام‌گذاری این کوه به این علت است که صخره‌های آن پوشیده از گلسنگ هستند و به همین علت بخش آفتابگیر آن رنگ سیاه دارد (گلسنگ در مجاورت با آفتاب سیاه می‌شود) و بخش پشتی آن سبزرنگ است.

در چند سال گذشته بخش شمالی این کوه در تنگ شبیخون به تفرجگاهی به نام پارک جنگلی مخمل‌کوه تبدیل شده که دسترسی به آن بسیار آسان است و می‌توان از میدان ۲۲ بهمن، به‌سمت الشتر رانندگی کنید و پس از طی چندین کیلومتر و وارد شدن در جاده‌ی فرعی به این تفرجگاه برسید. این مسیر نیازی به پیاده‌روی ندارد.

• آبشار بیشه

برای دیدن این آبشار زیبا باید به دهستان سپیددشت در۶۴ کیلومتری خرم آباد بروید. اینجا با طبیعت بکرش محلی عالی برای طبیعت گردی و لذت بردن از هوای خوب و مناظر زیباست.

• آبشار نوژیان

این آبشار عریض در ۴۰ کیلومتری جاده‌ی کمربندی خرم‌آباد و در بخش پاپی قرار دارد. زمان سفر به این آبشار زیبا و بکر فصول بهار و تابستان است، زیرا با پایان گرفتن تابستان، این آبشار هم به خواب زمستانی فرو می‌رود.

آبشار نوژیان به‌دلیل گیاهان دارویی‌اش شهرت دارد و مردم زیادی به این علت به این ناحیه سفر می‌کنند. برای رسیدن به این آبشار می‌توان از قطار استفاده کرد، یا از دو راه آسفالته‌ی الیگودرز-شول‌آباد و خرم‌آباد-سپیددشت-شول‌آباد به این منطقه سفر کرد. مانند باقی آبشارهای استان برای رسیدن به این آبشار هم باید مسیری پرپیچ‌وخم و زیبا را طی کنید.

• آبشار وارک

این آبشار زیبا در غرب گردنه‌ی نوژیان و در بخش پاپی در جنوب شرقی خرم‌آباد و در فاصله‌ی ۶۰ کیلومتری آن قرار دارد. این منطقه پر از درختان گلابی، زالزالک و بلوط است. برای رسیدن به این آبشار دوقلو باید پس از رسیدن به دوراهی خرم‌آباد-بروجرد حدود ۱۴ کیلومتر به‌سمت جنوب (در جاده‌ی کمربندی خرم‌آباد) بروید، پس از آن با دیدن تابلوی آبشار نوژیان به مسیر خود ادامه دهید.

آبشار وارک در نزدیکی آبشار نوژیان قرار دارد و یک دوراهی آن‌ها را از هم متمایز می‌کند. ۵ کیلومتر انتهایی مسیر را باید پیاده‌روی کنید.

دیدنی های بروجرد در لرستان

• مسجد جامع بروجرد

این مسجد که حدود ۱۳ قرن قدمت دارد، پس از ورود سپاهیان اسلام روی بقایای آتشکده‌ای تخریب شده ساخته شد. این مسجد که به مسجد جمعه هم مشهور است در محله‌ی تاریخی دودانگه‌ی بروجرد (خیابان جعفری) واقع شده است و دارای منبر ۹ پله‌ی چوبی معروفی است که در سال ۱۰۶۸ هجری قمری ساخته شده است.

برخی بروجردی‌ها معتقدند که امام حسن مجتبی (ع) به این مسجد سفر کرده و آن را متبرک کرده، اما به‌لحاظ تاریخی این داستان مستند نیست.

• مسجد امام (سلطانی)

بنای فعلی این مسجد در دوران قاجار و زمان فتحلعی‌شاه ساخته شده است، اما در برخی کتب تاریخی آن را با مسجد حدیث که بیش از هزار سال پیش در بروجرد وجود داشته است، یکی می‌دانند. این مسجد که از نوع مساجد چهار ایوانی (مانند مسجد امام تهران و مسجدالنبی قزوین) است با ۷۰۰۰ متر مربع وسعت بزرگ‌ترین مسجد غرب کشور است.

• بازار بروجرد (راسا)

این بازار سنتی که قدمت آن حداقل به دوران قاجار برمی‌گردد با اینکه به‌دلایل مختلفی مانند آتش‌سوزی و جنگ، بخش‌های زیادی از آن تخریب و سپس نوسازی شده، اما هنوز پاره‌ای از بخش‌های قدیمی خود را حفظ کرده است.

این بازار از سه بخش راسته‌بازارها، کاروان‌سراها و مراکز جانبی راسته‌بازارها تشکیل شده است که هر سه بسیار دیدنی هستند. هرکدام از راسته بازارها به شغل و صنف خاصی مربوط هستند و فعالیت و قیمت‌های هماهنگی را ارائه می‌دهند.

مشاغل قدیمی همچون گیوه‌دوزی، جوراب‌بافی، مسگری، حلبی‌سازی، چلنگری، بوریابافی، لحاف‌دوزی و. . . در این بازار به چشم می‌خورد که اغلب جز تعدادی از روستائیان و عشایر مشتری چندانی ندارند. بازدید و پرسه‌زنی در این بازار به همه‌ی علاقه‌مندان به مردم‌شناسی و تاریخ ایران توصیه می‌شود.

• گردشگاه چغاسرخه (تپه‌ی چغا)

این گردشگاه که مرتفع‌ترین نقطه‌ی بروجرد (به آن بام بروجرد هم می‌گویند) است و از تمام نقاط شهر و حتی پیش از ورود به شهر دیده می‌شود، تپه‌ای آتشفشانی در غرب شهر است. این منطقه در سال‌های اخیر به‌علت امکانات تفریحی مختلف مثل تندیس‌های زیبا، انواع وسایل بازی، آلاچیق‌ها، دریاچه‌ی مصنوعی، هتل چندستاره، گلزار شهدای گمنام و. . . به یکی از پربازدیدکننده‌ترین جاذبه‌های بروجرد تبدیل شده است. از فراز این منظره شما با چشم‌اندازی ۳۶۰ درجه از شهر و باغ زیبای فدک روبه‌رو خواهید بود.

• بوستان فدک و باغ پرندگان

باغ فدک یکی از تفرجگاه‌های تازه تأسیس شهر بروجرد است که در دامنه‌ی تپه‌ی چغا واقع شده است و به‌علت وجود باغ پرندگان، دریاچه‌ی زیبا و پیست دوچرخه‌سواری به مکانی جذاب برای گردشگران تبدیل شده است.

دریاچه‌‌ی این باغ که از سه دریاچه‌ی متصل تشکیل شده را بزرگ‌ترین دریاچه‌ی مصنوعی غرب کشور می‌دانند که مکانی دل‌انگیز برای قایق سواری است. باغ پرندگان موجود در این بوستان هم که با الگوبرداری از باغ پرندگان اصفهان ساخته شده دارای ۷۸ گونه‌ی جانوری نادر است.

دیدنی های طبیعی دورود

• آبشار تله زنگ یا شوی

این آبشار با ارتفاع ۱۰۰ متر یکی از بلندترین آبشارهای ایران است که در میانه‌ی کوه‌های سرتنگ شوی در حوالی روستای شوی در ۱۰ کیلومتری ایستگاه راه‌آهن تله زنگ واقع شده است. برای بازدید از این آبشار می‌توانید سوار قطار مسیر دورود اندیمشک شده و در ایستگاه شوی پیاده شوید (حتما قبل از سوار شدن قطار، بپرسید که در ایستگاه تله‌زنگ توقف دارد یا خیر).

به‌دلیل قرار داشتن این آبشار در مرز بین دو استان لرستان و خوزستان، عده‌ی زیادی این آبشار را جزئی از شهرستان دزفول می‌دانند. اگر اهل پیاده‌رودی در مسیرهای صعب‌العبور و کمی کوهنوردی هستید، مطمئن باشید از که از زیبایی‌های این طبیعت بکر مثل انبوه درختان بادم و بلوط لذت وافری خواهید برد.

• دریاچه گهر از جاذبه های دیدنی سفر به لرستان

دریاچه گهر که به نگین اشترانکوه شهرت دارد، در ۳۰ کیلومتری جنوب شرقی دورود، لابه‌لای رشته کوه اشترانکوه قرار دارد. این دریاچه که یک و نیم کیلومتر درازا دارد به گفته‌ی زمین‌شناسان احتمالا نتیجه‌ی وقوع زمین‌لرزه‌ای بزرگ در هزاران سال پیش است.

در کنار این دریاچه، دره‌ی نی‌گاه قرار دارد، که دشتی پوشیده از شقایق و لاله‌ی واژگون است. البته برای استفاده از این مناظر بهترین زمان سفر به این مناطق ماه‌های و تیر و مرداد است. علاوه بر این منطقه‌ی اشترانکوه، منطقه‌ای حفاظت‌شده و پر از گونه‌های جانوری مثل بز، قوچ، آهو، پلنگ و. . . است.

برای رسیدن به دریاچه‌ی گهر دو راه وجود دارد. یا از مسیر الیگودرز به‌سمت شول‌آباد حرکت کنید که مقداری از راه را در جنگل‌های زیبای اشترانکوه باید پیاده‌روی کنید، یا اینکه از مسیر دورود با ماشین به‌سمت اشترانکوه بروید، که البته از این طریق لذت پیاده‌روی در جنگل‌های الیگودرز را از دست خواهید داد.

جاذبه های گردشگری شهرستان پلدختر

• پل دختر

پل دختر که به اسم پل کر و دت (پسر و دختر) هم مشهور است، یکی از غم‌انگیزترین پل‌های استان لرستان است، چراکه بخش عظیمی از آن تخریب شده است و تنها یکی از طاق‌های آن در ورودی شهر پلدختر مانده است.

این پل نماد شهر پلدختر محسوب شده و جاده‌ی خرم‌آباد، اندیمشک از زیر آن عبور می‌کند. ارتفاع این تنها طاق برجامانده از پل دختر ۱۸ متر و عرض آن ۱۱. ۵ متر است. برخی علت نام‌گذاری این پل را انتساب آن به ایزدبانو آناهیتا می‌دانند.

• تالاب‌های پلدختر

زمان پیدایش تالاب‌های ۱۱گانه‌ی خرم‌آباد به ۱۰ تا ۱۱ هزار سال پیش برمی‌گردد. این مجموعه تالاب‌ها شامل تالاب‌های تکانه، لفانه، زردآبه، سیاه، تاف، چیکه و. . . است که بزرگ‌ترین این تالاب‌ها تالاب گری بلمک با ۵۰۰ هکتار وسعت است.

با وجود بحرانی کم‌آبی کشور، این تالاب‌ها وضع خوبی دارند و زیستگاه پرندگان مهاجر سیبری مثل چنگر، کشیم، حواصیل خاکستری و گونه‌های کمیابی مثل قوی گنگ و حاجی لک‌لک هستند.

برای دسترسی به این تالاب‌ها باید در مسیر جنوب شهرستان پلدختر حرکت کنید، پس از طی ۵ کیلومتر به جاده‌ای می‎‌رسید که در کنار روستای ولیعصر قرار دارد. تالاب‌ها در انتهای این جاده‌ی فرعی در انتظار شما هستند.

• غار کلماکره

این غار را یکی از ۶ گنجینه‌ی بزرگ جهان می‌نامند. غار کلماکره که تا سال ۱۳۶۸ شمسی آن هم به‌طور اتفاقی و توسط یک چوپان کشف نشده بود، بیش از ۲۷۰۰ سال قدمت دارد و محل نگهداری بخش قابل توجهی از ثروت پادشاهان ساسانی بوده است.

متأسفانه به‌دلیل بی‌توجهی مسئولین در سال‌های اولیه‌ی پس از کشف این غار، بیشتر آثار باستانی آن (جواهرات، ماسک‌های طلا، کاسه‌های ماهی بادامی، شمش‌های نقره و. . . ) توسط قاچاقچیان عتیقه به خارج از کشور منتقل شد. بخشی از آثار باستانی آن را می‌توان در موزه‌ی ایران باستان تهران، موزه‌ی قلعه‌ی فلک‌الافلاک و موزه‌های لوور، بریتانیا و نیویورک مشاهده کرد.

ساختار طبیعی خود غار نیز به‌لحاظ طبیعی بسیار دیدنی است، آبچال‌های طبیعی درون غار و ستون‌های رسوبی و سقف‌آویزهای جالب آن برای هر غارنوردی جالب خواهد بود.

• دریاچه شط تمی (الیگودرز)

این دریاچه که از دو بخش فصلی و دائمی تشکیل شده در جنوب روستای دستگرد از توابع بخش بشارت شهرستان الیگودرز و در مرز استان‌های لرستان، خوزستان و چهارمحال بختیاری قرار دارد. برای رفتن به این منطقه علاوه بر ماشین شخصی خودتان، می‌توانید از گاراژ شول‌آباد الیگودرز تاکسی بگیرید و سپس بخشی از مسیر را پیاده‌روی کنید. این منطقه یکی از ییلاق‌های عشایر بختیاری است و شما می‌توانید زندگی آنان را از نزدیک مشاهده کنید.

جاهای دیدنی کوهدشت

• تنگه شیرز

تنگه نوردی در شیرز قطعا بهترین تجربه ما از سفر به لرستان بود. تنگه اونقدر زیباست که باید هر چند وقت یکبار توقف می کردیم، به دورو اطرافمون نگاهی می انداختیم و این حجم از زیبایی رو هضم می کردیم.

تنگه شیرز از خرم آباد ۲ ساعت فاصله داره که اگر از کوهدشت بیاین این زمان نصف میشود. مسیر تنگه تا پل خدا که یه غار معروف هستش حدود دو ساعت طول می کشه. غار قبلا به یه طرف دیگه کوه دسترسی داشته که بخاطر سیل مسدود شده است.

شهر ازنا

شهر ازنا، در سی و شش کیلومتری شرق شهرستان دورود و بیست و چهار کیلومتری غرب شهرستان الیگودرز واقع شده و گذشته تاریخی آن با تاریخ منطقه دورود و عجین شده است. شهر ازنا قبلاً جزو محدوده سیاسی شهرستان اراک از استان مرکزی بود و در حال حاضر یکی از شهرستانهای استان لرستان به شمار می‌رود. این شهر با جاده‌ای به اصفهان مرتبط است و خط لوله سرتاسری نفت از آن می‌گذرد.

شهر الیگودرز لرستان

شهر الیگودرز از جمله دیگری شهرستان های دیدنی استان سرسبز و خنک لرستان در تابستان است.  بررسی‌های تاریخی نشان می‌دهند، پیش از شکل‌گیری شهر فعلی الیگودرز، در محل کنونی آن شهری با همین نام وجود داشته که به علل نامعلوم از بین رفته است. مردم این دیار، مذهب شیعه قدیم (علوی) داشته‌اند و خانقاه آن، مرکز تعلیمات دینی قزلباشان و درویشان بوده است.

شهر دلفان از جاذبه های طبیعی لرستان

شهر دلفان،  (دلفو) از شهرستان‌های وسیع و کوهستانی شمال استان لرستان است. با وجود دوری از راههای تجاری، نظامی و بر کنار بودن از رویدادهای مهم تاریخی، آثار باستانی (مفرغ) به دست آمده از آن، نشان می‌دهند که دلفان محل سکونت کاسی‌های دامدار و جنگجو بوده و در دوره هخامنشی و ساسانی، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار بوده است. تپه حمام از یکی جاذبه‌های دیدنی این شهر است.

غذاهای مشهور استان لرستان

شامی‌کباب: شامی‌کباب لرستان شبیه به شامی‌کباب‌های دیگر است، اما در استان لرستان شامی‌کباب را با سس مخصوصی میل می‌کنند. این سس مخصوص از رب انار، سبزیجات معطر و گردو تهیه می‌شود.

خورش کلیه‌ترش: یکی از غذاهای محبوب استان لرستان که در بین مردم این استان نیز جایگاه ویژه‌ای دارد، خورش کلیه‌ترش است. خورش کلیه‌ترش از سیب‌زمینی، گوشت گوسفند، رب انار، زردچوبه، فلفل، پیاز تهیه می‌شود.

آش شله ماش: شله ماش یک آش محلی است که برای تهیه آن حبوباتی مانند لوبیاچیتی، ماش و عدس استفاده می‌شود. برنج، آب، گوشت، کشک، پیاز، زعفران و نعنا داغ از دیگر مواد اولیه این غذا هستند.

سوغات استان لرستان

مسافران و گردشگران دست خالی از لرستان بیرون نخواهند رفت، زیرا این استان سوغاتی هایی فوق العاده بی مانند دارد.

سوغاتی های غذایی به شرح زیر است:

• نان آردی یا شیرینی آردی
• روغن حیوانی
• عسل
• کوفته های کره ای
• نان ساجی
• کاک شیرین
• ترخینه

صنایع دستی استان لرستان

لرستان ظرفیت بالایی برای صنایع دستی دارد که یکی از قدیمی ترین صنایع بومی این استان است. به طور کلی، مهمترین صنایع دستی لرستان می تواند شامل: چادر سیاه بافی (خیمه سازی)، پنبه، فرش، قالی، پارچه پشمی، بافندگی، چوب‌کاری، مهر زنی، ورشو سازی و کفش دوزی باشد.