استفاده از گاز نیتروژن در لاستیک خودرو به جای هوا روز به روز در حال افزایش است و افراد بیشتری به استفاده از باد نیتروژن به جای باد معمولی روی میآورند. البته باد نیتروژن چیز جدیدی نیست و سالهاست که در لاستیک هواپیماها، خودروهای ارتش آمریکا و خودروهای مسابقات نسکار استفاده میشود. اما باد نیتروژن نیز همانند هر چیز دیگری دارای نکات مثبت و منفی است بنابر این در ادامه این مطلب از کیان باتری به معایب و مزایای استفاده از باد نیتروژن نگاهی خواهیم داشت.
حضور نیتروژن به جای اکسیژن در لاستیک خودروهای معمولی بیفایده نیست اما فاکتورهای مختلفی را در این زمینه باید در نظر گرفت. به همین دلیل در ادامه قصد داریم با هم نگاهی به فایدهها و معایب استفاده از نیتروژن در لاستیک خودرو داشته باشیم.
در همین ابتدا باید به این نکته اشاره شود هوایی که ما تنفس میکنیم و باد لاستیک خودروها را تأمین میکند حاوی ۷۸ درصد نیتروژن است، از طرف لاستیکی که با نیتروژن باد میشود حدود ۹۳ تا نهایتاً ۹۵ درصد محتوی نیتروژن خواهد بود. به این ترتیب با یک حساب سرانگشتی میتوان گفت فرق زیادی در عمل برای خودروهای معمولی که با اکسیژن باد میشوند نسبت به نیتروژن وجود ندارد.
فواید استفاده از گاز نیتروژن برای لاستیک ماشین
با توجه به گزارشات و آمارها در این زمینه استفاده از گاز نیتروژن در لاستیک های خودرو روز به روز در حال افزایش است و افراد و رانندگان بیشتری به مرور زمان علاقمند به استفاده از این گاز می شوند. البته استفاده از گاز نیتروژن چیز جدیدی نیست و سالها قبل استفاده از باد نیتروژن در لاستیک های خودرو مرسوم شد.
از این باد سالهاست که در لاستیک هواپیماها، ماشین های ارتش آمریکا و تمام اتومبیل های مسابقات داکار استفاده می شود. با این حال باد نیتروژن هم مانند هر چیز دیگری در کنار مزایای خود دارای معایبی هم می باشد که در ادامه به طور کامل به آنها خواهیم پرداخت.
نکته: گفتنی است یکی از راه های افزایش عمر لاستیک خودرو می تواند استفاده از گاز نیتروژن باشد.
1- حذف رطوبت
بر اساس گزارشات و اطلاعات در این زمینه می توان به این موضوع اشاره نمود هوای معمولی استفاده شده در لاستیک خودرو دارای ناخالصی بوده و شامل ۷۸ درصد نیتروژن، ۲۱ درصد اکسیژن، ۱ درصد سایر گازها و رطوبت می باشد. به همین دلیل این رطوبت موجود در هوای معمولی منجر به افزایش خورندگی لاستیک های خودرو و کم شدن سیم لاستیک ها می شود.
از همین رو استفاده از باد نیتروژن می تواند کاملا مفید باشد و به این دلیل که رطوبت به طور کامل حذف می شود، عمر لاستیک های خودرو افزایش می یابد. مزیت دیگری که استفاده از گاز نیتروژن در تایرهای خودرو دارد این است که این گاز در آتش سوزی و احتراق عامل کمکی محسوب نمی شود.
2- امنیت بالا
باد نیتروژن به دلیل بزرگتر بودن اندازه مولکول آن حدود چهاردرصد سبک تر از باد معمولی می باشد و این عامل باعث می شود تا گرما را با سرعت بیشتری از دست دهد و به دنبال آن خطر ترکیدگی لاستیک به شکل قابل توجهی کاهش پیدا کند. به همین دلیل هم است که باد نیتروژن در ماشین های مسابقه ای کاربرد بسیار زیادی دارد و خطر احتمالی از طرف لاستیک را کاهش می دهد.
3- فشار ثابت لاستیک ها
در لاستیک هایی که با گاز نیتروژن پر می شوند به ندرت شاهد کم شدن باد هستیم و به مرور زمان باد آنها کاهش نمی یابد. دلیل آن هم این است که اتمهای نیتروژن ابعاد بزرگتری نسبت به اتمهای اکسیژن دارند و همین باعث می شود نیتروژن به سختی بتواند از لاستیک خارج شود و منجر به کاهش فشار باد لاستیک شود. همچنین باد نیتروژن حساسیت بسیار کمتری نسبت به تغییرات دمایی از خود نشان می دهد.
در نتیجه آمار نشان داده باد لاستیکی که با اکسیژن پر شده است چیزی حدود ۱. ۶ برابر نسبت به نیتروژن سریعتر خالی میشود.
4- کاهش مصرف سوخت
همین ثابت بودن فشار باد لاستیک منجر می شود راندمان افزایش پیدا کرده و به دنبال آن مصرف سوخت کاهش پیدا کند. یعنی می توان استفاده از گاز نیتروژن در لاستیک خودرو را از روش های کاهش مصرف سوخت خودرو در نظر گرفت.
به طور دقیق می توان گفت استفاده از باد نیتروژن می توان حدود سه درصد در کاهش مصرف سوخت خودرو تاثیر مثبت داشته باشد. البته این میزان خیلی زیاد نیست ولی با توجه به استفاده طولانی مدت از خودرو می تواند عدد بزرگی شود. همچنین سالانه حدود ۳۰۰ میلیون حلقه لاستیک در دنیا به عنوان زباله دفن می شوند که در صورت استفاده از گاز نیتروزن در لاستیک ها می توان این عدد را تا حدود ۳۰ درصد کاهش داد و به حفظ سلامت محیط زیست هم کمک نمود.
5- عدم شرکت در احتراق
یکی از علت های مهم در تحریک احتراق، اکسیژن می باشد و این عمل در حوادث بسیار ممکن است خطرناک باشد و جان سرنشینان را به خطر بیندازد اما باد نیتروژن تاثیری در تحریک حریق ندارد و این عامل می تواند یک مزییت برای انتخاب دوباره باد نیتروژن برای لاستیک های خودرو باشد.
تمامی خودرو هایی که ممکن است نیاز به ورود در آتش داشته باشند مثل خودرو های آتش نشانی و…. باید از باد نیتروژن برای لاستیک های خود استفاده کنند چون ممکن است دچار حادثه در حریق شوند و باید عامل کمک کننده ای یه افزایش حریق نباشند.
6- دوستدار محیط زیست
سالانه بیش از ۳۰۰ میلیون حلقه تایر به عنوان زباله دفع میشوند. با این وجود اگر در یک تایر از باد نیتروژن استفاده کنید روند فرسایش آن نزدیک به ۳۰ درصد کندتر میشود ضمن این که باد نیتروژن با داشتن تاثیر مثبت بر روی مصرف سوخت خودرو میتواند از آلودگی بیشتر محیط زیست جلوگیری کند.
7- کمک به هندلینگ خودرو
خودروها هندلینگ مشخصی دارند و حضور نیتروژن در لاستیکهای یک خودرو در هندلینگ آن معجزه نمیکند اما از آنجایی که باد نیتروژن ثبات بیشتری را در اختیار لاستیکها قرار میدهد خودرویی که لاستیکهای آن با نیتروژن باد شده باشد در بهترین حالت هندلینگ خود قرار میگیرد. این فرایند برای رانندگانی که وسواس زیادی در خصوص هندلینگ خودرو دارند کاملاً مشخص خواهد بود اما رانندههای معمولی متوجه این تفاوت جزئی نخواهند شد.
بیشتر بدانید: عوارض و علائم بالانس نبودن چرخ خودرو
8- افزایش عمر لاستیک
از آنجایی که نیتروژن دیرتر تخلیه میشود، فشار بهینهای از باد در لاستیکها قرار میگیرد. در نتیجه اصطکاک لاستیک با سطح جاده کاهش پیدا میکند و ساییدگی کمتر لاستیکها را در دراز مدت شاهد هستیم.
از طرف دیگر در اکسیژن، آب نیز به مقدار کمی وجود دارد که در حین باد کردن لاستیک به داخل تیوپ منتقل میشود. زمانی که لاستیک در اثر حرکت داغ میشود آب موجود در تیوپ تبخیر خواهد شد و احتمال اینکه باعث زنگ زدن رینگ و سایر قسمتهای اطراف لاستیک وجود دارد.
معایب استفاده از گاز نیتروژن در لاستیک
همانطور که گفتیم هر چیزی در کنار مزایایی که دارد قطعا یک سری ایرادات و معایبی هم دارد که گاز نیتروژن لاستیک های خودرو هم از این قاعده مستثنی نیستند. در ادامه با مهمترین معایب استفاده از گاز نیتروژن در تایر های خودرو آشنا خواهیم شد.
1- هزینه بیشتر باد نیتروژن
هزینه بادکردن لاستیک های خودرو با گاز نیتروژن بسیار بیشتر از باد معمولی می باشد به طوری که در آمریکا برای بادکردن هر تایر از گاز نیتروژن باید حدود ۵ دلار حدود معادل ۵۰ هزار تومان پرداخت کرد و مشخصا برای هر دو جفت لاستیک های خودرو باید حدود ۲۰۰ هزار تومان پرداخت نمود که خیلی بیشتر از هزینه باد معمولی می باشد.
2- سرویس و نگهداری
همانگونه که اشاره کردیم نیتروژن اتمهای بزرگتری دارد و خروج آنها از مولکولهای لاستیک خوردو دشوار است اما باز هم نیتروژن در عرض چند ماه تخلیه میشود، این فرآیند زمانی که هوا سردتر میشود سرعت بیشتری نیز بهخود میگیرد و در نتیجه در فصلهای پاییز و زمستان بهتر است حتماً فشار هوای لاستیکهایی که با نیتروژن باد شدهاند را کنترل کنید و در صورت کاهش فشار، خودرو را به آپاراتیهای مجهز به کپسول نیتروژن ببرید.
باد کردن لاستیکها با نیتروژن به اندازه اکسیژن راحت نیست و پیچیدگیهای خاص خودش را دارد. از طرف دیگر اگر برای اولین بار لاستیکها را با نیتروژن باد میکنید باید حتماً تیوپ لاستیک از اکسیژن خالی شود که این فرآیند نیز زمانبر و دردسرساز است.
3- دسترسی کم به باد نیتروژن
باد نیتروژن را در هر جایی نمیتوان به راحتی یافت و این خود یکی از محدودیتهایی است که در پیش روی طرفداران استفاده از نیتروژن وجود دارد. مشکل اصلی مخصوصاً در ایران این است که اگر شما لاستیک های خود را با باد نیتروژن پر کنید، بالاخره بعد از مدتی که احتیاج به تنظیم باد داشته باشید، ممکن است هر تعمیرگاهی این باد را نداشته باشد و آن وقت است که برای یک تنظیم باد عادی باید به دنبال یک مکان مناسب باشید که خود دردسرساز است ولی باد معمولی در بسیاری از تعمیرگاهها قابل دسترس است.
آیا استفاده از نیتروژن برای تایر خودرو ایمن است؟
شایعاتی مبنی بر احتمال ترکیدن لاستیکی که با نیتروژن پر شده یا سبک شدن لاستیک و عدم تعادل اتومبیل وجود دارد که هیچکدان آن ها درست نمی باشد.
78. 1 % از هوایی که تنفس می کنیم دارای نیتروژن است. نیتروژن گاز غیر قابل اشتعال و بی اثر است. طبق قانون اووگادرو همه ی گازها دردما و فشار ثابت حجم ثابتی دارند، ادر نتیجه می توان گفت هیچگونه انفجار یا آتش سوزی خودرو در تصادفات وسایل نقلیه ای که لاستیک آن با نیتروژن پر شده صورت نمی گیرد. در واقع نیتروژن بسیار امن تر از هوای فشرده است، به همین دلیل نیتروژن را برای هواپیما ها و ماشین های مسابقه ای استفاده می کنند.
نیتروژن، نسبت به هوا، گرمای خود را زودتر از دست میدهد و در واقع با زدن نیتروژن درون لاستیکها، ترکیدگی لاستیک در روزهای گرم تابستان بر اثر افزایش دما و انبساط گاز درون لاستیک، کمتر اتفاق خواهد افتاد که باز هم ایمنی بیشتر آن را نشان میدهد.
به خصوص برای خودروهای مسابقهای فرمول یک، سوپر اسپرتهایی که سرعتهای بالاتر از 200 مایل بر ساعت دارند و یا خودروهایی که کاربرد آنها در شرایط طولانی و سخت است. همچنین میزان تغییرات فشار با دما در نیتروژن کمتر از هوا است، چرا که هوای معمولی دارای اکسیژن و رطوبت بوده که میزان فشار رطوبت آن (هر چند ناچیز) با دما بیشتر تغییر میکند.
استفاده از گاز نیتروژن برای لاستیک در زمستان
استفاده از باد نیتروژن برای لاستیک در زمستان صرفا نمی تواند مشکل ایجاد کند مگر اینکه لاستیک شما به دلیل مستهلک شدن و یا اتمام تاریخ انقضا دچار ترکیدگی شود. در واقع با طرح سوال از فروشندگان لاستیک خودرو و برخی آپاراتی ها در مورد اینکه آیا استفاده از باد نیتروژن در زمستان خوب است یا نه؟! آنان چنین پاسخ داده اند:
به طور قطع نمی توان گفت که استفاده از گاز نیتروژن برای لاستیک خودرو در فصل سرما و زمستان عوارض دارد اما سرمای بیش از حد هوا در زمستان های سرد برفی ممکن است بعضی اوقات موجب یخ زدگی لاستیک و خشک شدن آن گردد که خود می تواند خطر آفرین باشد و به منظور جلوگیری از یخ زدن آب روی لاستیک، رانندگان خودروها بهتر است در مورد عوارض استفاده از باد نیتروژن در زمستان بیشتر تحقیق کنند.
موضوع مهم دیگر درباره پر کردن باد لاستیک با گاز نیتروژن این است که به دلیل اتم های بزرگتر نیتروژن نسبت به اکسیژن، خروج و نشتی گاز نیتروژن از تایر خودرو یک چهارم باد معمولی است و استفاده از باد نیتروژن در زمستان خوب است زیرا بسیار دیرتر لاستیک ها کم باد می شوند و به طور معمول اگر شما از گاز نیتروژن برای لاستیک های ماشین تان استفاده کنید متوجه خواهید شد که مدت زمان کم شدن باد لاستیک بسیار افزایش پیدا می کند اما استفاده از باد معمولی در زمستان ها منجر به کاهش زود به زود باد لاستیک می گردد.
لاستیک هواپیما و بسیاری از خودروهای مسابقه ای با گاز نیتروژن پر می گردد زیرا فواید استفاده از باد نیتروژن برای لاستیک خودرو در زمستان و تابستان بسیار بیشتر از معایب آن است و وجود این گاز در تایر وسایل نقلیه منجر به آتش سوزی نخواهد شد.
همچنین بخوانید: دلایل و راهکارهای روشن نشدن ماشین در هوای سرد
مزایا و معایب باد نیتروژن لاستیک خودرو چیست؟
- افزایش فوق العاده عمر لاستیک
به دلیل سرد بودن همیشگی لاستیک با این گاز، عمر لاستیک تا 40% افزایش می یابد.
- نرم شدن کمکهای ماشین
به دلیل نرم شدن لاستیک همیشه جلوبندی سالم میماند و باعث استهلاک کم کمکها و سالم ماندن اتاق میشود و تا 70% چرخها بالانس میشوند.
- تنظیم باد همیشگی لاستیکها
مولکولهای نیتروژن درشتتر از هوا هستند. گاز نیتروژن هیچوقت از هوای گرم و سرد تاثیر نگرفته و همیشه ثابت است.
- کاهش مصرف سوخت
چون اصطکاک لاستیک با زمین بهدلیل گاز نیتروژن کم میشود، کاهش مصرف ار 10% تا 15% را به دنبال دارد.
- ترمزگیری عالی در سرعتهای بالا و شدید
به دلیل نرمی بیش از حد این لاستیکها با باد نیتروژن، ترمزگیری اتومبیل تا 30% افزایش مییابد.
- مناسب برای رینگهای اسپرت
تمامی کوبیدن و خشکی این نوع رینگها 100% برطرف میشود.
نکته : قیمت بالاتر گاز نیتروژن، خالص بودن و درستی درجه خلوص اظهار شده محصول برای مصرف کننده و نحوه تزریق آن (مکش کامل باد لاستیک و بعد، تزریق نیتروژن واقعی به آن) باید در نظر گرفته شود.
معایب کلی استفاده از نیتروژن در تایر خودرو
- قیمت بالاتر گاز نیتروژن
(حداقل ۱۰ برابر در کشور ما و بیشتر در خارج از کشور)، مسالهای است که باید مورد توجه قرار داد.
- خالص بودن و درستی درجه خلوص اظهار شده محصول برای مصرف کننده و نحوه تزریق آن
(مکش کامل باد لاستیک و بعد، تزریق نیتروژن واقعی به آن) باید در نظر گرفته شود.
برای لاستیک ها باد نیتروژن بهتر است یا هوا؟
با توجه به مواردی که در بالا ذکر کردیم شما میتوانید تصمیم بگیرید که بر اساس نیاز خود آیا خودرو شما به باد نیتروژن نیاز دارد یا نه. اگر اهل تند رانندگی کردن هستید و اگر در نزدیکی شما آپاراتی وجود دارد که مطمئن هستید در طولانی مدت باد نیتروژن خواهد داشت، استفاده از این باد برای لاستیک شما انتخاب خوبی است اما اگر به تعمیرگاهی در نزدیکی خود که باد نیتروژن دارد دسترسی ندارید، بهتر است لاستیکهای خود را از باد معمولی پر کنید و با چک کردن مداوم باد لاستیکها، بهتر از آنها استفاه کنید.
نکته: در استفاده از نیتروژن برای لاستیک ها، نیتروژن مورد استفاده باید حداقل 93% خالص باشد. تا مزایای فوق را داشته باشد.
همچنین بخوانید: پنچرگیری در محل تهران | پنچرگیری سیار ۲۴ ساعته
خلاصه مطلب
در مجموع باید گفت نمیتوان برای تمامی خودروها یک نسخه واحد پیچید و استفاده از نیتروژن را در آنها توصیه کرد. از طرف دیگر همانگونه که در بالا اشاره کردیم به هر اندازه هم که نیتروژن لاستیکهای شما خالص باشد باز هم نمیتوانید ۱۰۰ درصد لاستیکها را با نیتروژن باد کنید.
در این بین کاهش مصرف سوخت نیز در خودرویی که لاستیکهای آن با نیتروژن باد شده است چندان محسوس نخواهد بود. در نتیجه پیشنهاد میکنیم اگر به فکر صرفجویی در مصرف خودرو و کاهش استهلاک لاستیکها هستید به جای استفاده از نیتروژن میتوانید با زیرنظر گرفتن فشار لاستیکهایی که با اکسیژن باد کردهاید از یک طرف عمر لاستیکها را بیشتر کنید و از طرف دیگر دردسرهای باد کردن لاستیک خودرو با نیتروژن را تحمل نکنید.
در پایان پیشنهاد میکنیم اگر شما هم تجربهای در استفاده از نیتروژن یا اکسیژن در لاستیکهای خودروی خود دارید، در قسمت نظرات ما و سایر کاربران را در جریان تجربههای مفید خود در این زمینه قرار دهید.