موتور برق چیست و چه کاربردی دارد؟ در این متن قصد داریم اطلاعات کامل و مفصلی از موتوربرق‌ها و اهمیت آنها در دنیای امروز برای شما بازگو کنیم تا اگر روزی نیاز به خرید موتوربرق داشتید یا در حال جمع‌آوری اطلاعات برای خرید موتوربرق بودید بتوانید تصمیم درست و به‌صرفه‌ای بگیرید.
موتور برق از جمله کالاهایی است که خرید آن نیازمند اطلاعات کافی و شفاف است و ریسک خرید آن به دلیل قیمت به نسبت بالای آن زیاد است؛ پس توصیه می‌کنیم اگر به دنبال کاهش ریسک خرید خود هستید تا آخر این متن همراه ما باشید.
موتور برق چیست؟
موتور برق یا مولد الکتریکی دستگاهی است که انرژی مکانیکی حاصل از سوخت گاز یا بنزین و گازوئیل را به انرژی الکتریسیته تبدیل می کند. البته موتور برق همان موتور ژنراتور است که اصطلاحا در بازار به ژنراتورهای کوچک هواخنک و پرتابل اطلاق می گردد.
کار موتور برق چیست؟
اکنون که می‌دانیم تعریف موتور برق چیست، می‌خواهیم بدانیم کار موتور برق چیست. به طور کلی هر کجا نیاز به تامین انرژی برق داشته باشیم، از موتور برق استفاده می‌کنیم. کاربردهای موتور برق را می‌توانید در مراکز صنعتی، بیمارستان‌ها، هتل‌ها، منازل و. . . برای تامین انرژی در مواقع ضروری ببینید.
موتور برق ها در انواع تکفاز و سه فاز موجود بوده که البته برای توان های بالا غالبا” سه فاز عرضه می شود. موتور برق ها در توان های مختلف و جهت مصارف مختلف تولید می شوند. توان های کوچک معمولا” برای مصارف موقعیتی یا گاه و بی گاه مورد استفاده قرار می گیرد که از جمله آنها می توان به موتور برق های مسافرتی یا قابل حمل که به آن کیفی نیز می گویند اشاره کرد.
کاربردهای ژنراتور برقی
مولدها از نظر کاربردهای موتور برق به 4 دسته تقسیم میشوند:
- موتور برق کیفی: کاربردهای موتور برق کیفی یا ژنراتور کمپین در مسافرت‌ها و کمپین‌هاست. آنها آلاینده‌های کمی تولید میکنند و سازگار با محیط زیست هستند.
- موتور برق خانگی: کاربردهای موتور برق خانگی در تامین برق مورد نیاز خانه‌ها خلاصه میشود.
- موتور برق‌های صنعتی: کاربردهای موتور برق صنعتی که نسبت به انواع خانگی توان بالاتری دارند، به تامین برق سازمان‌ها نغییر پیدا میکند.
- موتور برق ثابت: این ژنراتورها در یک محل نصب میشوند و برق یک مجموعه را تامین میکنند. این دسته از ژنراتورها توان بالاتر و همچنین قیمت بالاتری دارند.
مقاله پیشنهادی: تفاوت موتور برق با یو پی اس چیست؟
موتور برق چگونه کار میکند؟
نحوه کار موتور برق به این صورت است که موتور برق مجموعه ای شامل یک موتور و یک ژنراتور می باشد که ژنراتور نیروی مکانیکی موتور را با استفاده از گشتاور به نیروی الکتریکی خروجی تبدیل میکند که اندازه و سایز موتور برق بر مبنای میزان جریان الکتریکی خروجی آن که KW کیلو وات و یا KVA می باشد متفاوت است.
ساختار و اجزای تشکیل دهنده ژنراتور
قسمت های اصلی موتور برق شامل موارد زیر می باشد.
- خنک کننده : قطعات مختلف موتور برق در حین کار دچار افزایش دما می شوند به همین دلیل یک سیستم خنک کننده برای آن ها تعبیه شده است.
- روغن رسانی : از آنجا که موتور برق ها دارای سیستم مکانیکی هستند می بایست از روغن کاری متوالی به جهت بالا بردن طول عمر این قطعات استفاده نمود.
- تولید کننده برق : در این قسمت تولید برق متوالی که مشخصات برق شهر را دارد تولید می شود.
- تنظیم کننده ولتاژ : به دلیل موتوری بودن این سیستم امکان نوسانات زیادی در آن وجود دارد که می بایست تثبیت شده و گاها به برق DC تبدیل شوند.
- موتور دستگاه :وظیفه ی موتور دستگاه موتور برق، ایجاد انرژی مکانیکی برای دستگاه موتور برق از طریق سوزاندن سوخت را داراست.
- خروجی‌ها: از این قسمت برق تولید شده توسط دستگاه به وسایل تغذیه کننده رسانده میشود. ساختار موتور برق اکثرا شامل خروجی‌های AC و DC با تعداد مختلف هستند.
تفاوت موتور برق و ژنراتور چیست؟
موتور برق برای تولید برق می باشد و معمولا در زمان قطع شدن برق و یا نبودن برق در مناطقی که امکان برق رسانی و برق کشی ندارند مورد استفاده قرار می گیرد. موتور برق از لحاظ کاری مثل ژنراتور می باشد ولی از نظر ابعاد خیلی کوچک تر از دیزل ژنراتور می باشد.
بر همین اساس کارخانه هایی که در تولید ژنراتور و دیزل ژنراتور پیشتاز هستند برای ایجاد سهولت در کار مشتری به تولید موتور برق دست زدند. و بر همین اساس به تولید انواع موتور برق در مدل های مختلف پرداختند.
انواع موتور برق
سوخت موتور برق چیست؟
داشتن اطلاعات در مورد موتور برق و سوخت آن، در خرید یک ژنراتور مناسب اهمیت زیادی دارد. حالا که می‌دانیم موتور برق چیست، به سایر اطلاعات در مورد موتور برق می‌پردازیم. یکی از مهم ترین مواردی که موتورهای برق بر اساس آن تقسیم بندی میشوند، نوع سوخت است. انواع موتور برق یا ژنراتور با 3 سوخت متفاوت در بازار موجود است:
1. ژنراتور گازسوز چیست؟
ساختار موتور برق و مکانیزم موتور برق گازسوز به گونه ای طراحی شده است که کم‌مصرف باشد، و باعث کاهش آلودگی هوا شود. این نوع ژنراتورها همچنین هزینه‌های کمتری نسبت به نوع بنزینی دارند (در ادامه توضیح می‌دهیم که موتور برق بنزینی چیست).
از جمله سایر اطلاعات در مورد موتور برق گازسوز می‌توان به بی خطر بودن آن اشاره کرد. این نوع ژنراتور به خاطر گازسوز بودن و حذف بنزین طول عمر بالاتری نسبت به نوع بنزینی نیز دارد، و به اصطلاح آن را ژنراتور گازی دائم کار می نامند.
2. موتور برق بنزینی
اما موتور برق بنزینی چیست؟ موتور برق‌های بنزینی پرکاربردترین نوع موتور برق هستند. این نوع ژنراتور برای کارکردن در مکان‌هایی که دسترسی به گاز وجود ندارد بسیار مناسب است. نکته مهمی که در میان اطلاعات در مورد موتور برق بنزینی باید به خاطر داشته باشید این است که موتور برق بنزینی با توجه به نوع سوخت خود گازهای اکسید کربن و دی اکسید کربن تولید میکند. در نتیجه، این موتورها باید در فضای باز استفاده شوند تا موجب خفگی نشوند.
3. موتور برق دیزلی چیست؟
تا اینجا می‌دانید که موتور برق چیست؛ اما پاسخ موتور برق دیزلی چیست یا دیزل ژنراتور چیست کمی متفاوت است. در موتورهای بنزینی سوخت به کمک جرقه شمع مشتعل میشود؛ اما در موتورهای دیزلی مشتعل کردن سوخت با هوا در دما و فشار معین انجام میشود.
اطلاعات در مورد موتور برق دیزلی نیز بسیار جالب توجه است. این مولدها حجم و صدای بیشتری دارند، اما راندمان آنها نیز بالاتر است. به همین دلیل موتورهای با قدرت بالا تنها دیزلی ساخته میشوند، و در مولدها با قدرت پایین از موتورهای بنزینی (موتور برق) استفاده میشود.
مقایسه انواع ژنراتور برق
تجربه نشان داده است که موتور برق‌های بنزینی یکی از پرطرفدارترین موتوربرق‌های بازارهستند؛ از طرفی موتوربرق گازی دارای مزایای خاص خود است.
برای اینکه کارتان را راحت کنیم، در جدول زیر مقایسه کوتاهی از این سه نوع موتوربرق را آورده‌ایم:
موتور برق اینورتری چیست؟
موتور برق اینورتری دارای یک اینورتر در خروجی میباشد که فرکانس و ولتاژ خروجی ژنراتور را میسازد، لذا با زیر بار رفتن موتور برق، فرکانس و دور آن کاهش می یابد ولی برق خروجی دارای فرکانس ثابتی می باشد.
انواع موتور برق از نظر سیستم استارت
موتوربرق ها را از نظر سیستم روشن و خاموش شدن می توان به چند صورت دسته بندی نمود :
۱-موتور برق های هندلی
موتور برقی در نوع دستی که در زمان بی برقی یک اپراتور موتور برق را روشن میکند و آن را وارد مدار برق میکند. و قیمت این نوع ژنراتور پایین تر از دو نوع دیگر است.
۲-موتور برق های استارتی
که دارای موتور استارت الکتریکی و باطری می باشند. ( البته ترکیب استارت و هندل نیز وجود دارد)
نوع استارتی با دکمه استارت یا سوییچ تعبیه شده بر روی خود به راحتی روشن و خاموش می شوند و نیازی به هندل زدن و دور گرفتن موتور جهت روشن شدن ندارند.
۳- موتور برق های اتوماتیک
ژنراتور اتواتیک دارای سیستم سوییچ اتوماتیک برق شهر و ژنراتور (ATS) بوده یعنی با قطع برق موتور برق به صورت اتوماتیک روشن شده و برگشت برق شهر فرمان خاموش شدن موتور برق ارسال می گردد.
در واقع کار خاموش روشن توسط یک تابلو برق که به آن تابلوی امرجنسی میگویند توسط یک برد کنترلر بی برقی را حس کرده و فرمان استارت موتور برق را صادر و در نهایت موتور برق به صورت خودکار روشن شده و توسط کنتاکتور مربوطه وارد شبکه برق می گردد.
راهنمای خرید موتور برق
به طور کلی هنگام خرید موتور برق باید به نکات زیر دقت کنید تا محصولی که انتخاب می کنید تماما پاسخگوی نیاز شما باشد.
توان خروجی موتور برق :
توان مصرفی لوازمی که می خواهید از موتور برق برای آن استفاده کنید را اندازه گیری کنید همچنین توان استارت آن را نیز مد لحاظ قرار دهید. توان استارت توانی است که وسیله هنگام روشن شدن به آن نیاز دارد و گاها ممکن است تا چند برابر توان دائم آن باشد.
نوع سوخت مصرفی موتور برق :
دسترسی پذیری سوخت یکی از ملاک های مهم تهیه موتور برق می باشد. در برخی مواقع شما تنها به یک نوع سوخت دسترسی داشته و یا نوع خاصی از سوخت برای شما ارزان تر تمام می شود که باید مورد توجه قرار گیرد.
ابعاد و وزن موتور برق :
به منظور نگهداری و حمل و نقل موتور برق باید این موارد مد لحاظ قرار داده شود. قابل حمل بودن به خصوص هنگام خرید موتور برق مسافرتی باید مورد نظر قرار گیرد.
صدای موتور برق :
اگر میخواهید از موتور برق در مناطق مسکونی یا محلی که صدای آن ممکن است باعث آزار دیگران شود استفاده کنید، بهتر است از مدل های سایلنت یا بی صدا استفاده شود.
استارت آسان:
برخی موتور برق ها فقط به صورت هندلی(استارت دستی) و برخی هم به صورت استارتی(استارت الکتریکی) روشن میشوند. اگر اوپراتور موتور برق توانایی روشن کردن از طریق هندل زدن را ندارد، باید نوع استارتی آن را تهیه نمود.
قیمت موتوربرق:
قیمت موتور برق با توجه به نوع موتوربرق، کارکرد، حجم موتور و. . . متفاوت است. یکی از مهمترین پارامترهای تعیین‌کننده قیمت نوع آلیاژی میباشد که در موتور و ژنراتور به کار رفته و نوع کاربرد آن است. هر چقدر کاربردی صنعتی داشته باشد، گران‌تر است.
برخی موارد دیگر از جمله سیستم استارت موتور برق، اینورتر دار بودن آن، قابل حمل و کیفی بودن آن و. . . نیز باید بسته به شرایط مورد توجه قرار گیرد.
نحوه استفاده از موتور برق چگونه است؟
اگر طرز استفاده از یک موتور برق را ندانید یا اینکه چطور یک موتور برق را باید راه اندازی کرد، ممکن است باعث آسیب به خود و موتور برق شوید.
لذا در استفاده از موتور برق باید موارد زیر را رعایت نمود:
- حداقل فاصلة مجاز موتور برق از ديوارها و تجهيزات مجاور یک متر است.
- محل قرارگيري موتور برق بايد كاملا مسطح و در تراز كامل باشد.
- هرگز نبايد موتور برق را در محيط بسته و شرايط مرطوب به كار انداخت.
- مراقب شيلنگ گاز ورودي به موتور برق باشيد. هرگز نبايد پيچ خورده یا له شده باشد.
- ازبرخورد شيلنگ با اجسام برنده و تيز اجتناب گردد.
- حداقل فاصلة مجاز موتور برق در حال كار از مواد اشتعال زا، همچون مواد نفتي، بنزين و حتي چوب و كبريت، شش متر است.
- همواره از سلامت بست هاي شيلنگ گاز موتور برق و سلامت بدنة شيلنگ در برابر صدمات احتمالي و وجود هرگونه نشت، اطمينان كامل حاصل نماييد.
- هرگز به بدنة اگزوز موتور برق در هنگام كار و بلافاصله بعد ازخاموش شدن دست نزنيد.
- در هنگام تعميرات و سرويس هاي دوره اي موتور برق، شير اصلي گاز را بسته نگه داريد.
- توجه كنيد كه خط گاز بايد حتماً به شيرِ قطع و وصل جداگانه مجهز باشد.
- قبل از اقدام به راه اندازي، بااستفاده از درپوش دريچة ورود روغن سطح روغن موتور برق را چك كنيد.
- ازاتصال صحیح كابل هاي مثبت (قرمز)و منفی(سياه ) به باتری اطمینان حاصل کنید.
- چک کنید سیم اتصال زمین حتماً به موتور برق متصل باشد.
- قبل از راه اندازی موتور برق مطمئن شوید کلید برق خروجی در حالت قطع باشد.
- هرگز موتور برق را با ژنراتور ديگري به صورت موازي متصل نكنيد.
- هرگز موتور برق را بدون كليد تعویض دو طرفه مورد استفاده قرار ندهید.
توصیه نگهداری از موتور برق
اگرچه موتور برقها دارای مدلها و نامهای مختلفی می باشند ولی از لحاظ کارکرد همگی از یک اصول پیروی میکنند.
پنج توصیه برای نگهداری دستگاه موتور برق :
- اولین و مهمترین بخش سوخت دستگاه می باشد که باید حتما بیش از ظرفیت باک دستگاه سوخت داشته باشید.
- بعضی از دستگاه ها هنگامی که روغنشان کم میشود خاموش می شود. پس قبل از روشن کردن حتما روغن چک شود تا مشکلی برای تولید برق و نه به موتور هنگامی که روغن کم بود تا جایی بریزید که تا به درجه کامل برسد. اما کی باید روغن عوض شود. برای اولین بار بعد از مدت ۵ ساعت کار دستگاه حتما باید روغن دستگاه عوض شود. بعد به ازای هر ۱۰۰ ساعت کار
- زمانی که نمیخواهید حداقل برای دو هفته از موتور استفاده کنید شیر بنزین را ببندید و اجازه بدهید موتور کار کند. این کار به شیلنگ های سوخت و کاربراتور اجازه می دهد که خشک شود و تمیز بماند و اسیب نبیند.
- موتور نیاز به تمرین دارد. در صورتی که از موتور استفاده نمیکنید حداقل ماهی یک بار به مدت ۲۰ دقیقه کار کند. این کار باعث می شود رطوبت خشک شود و همچنین موتور روان و باطری شارژ شود.
- فیلتر ها را چک کنید. اگر ظاهر فیلترها کثیف بود حتما عوض کنید. فیلتر های ابری را با آب و صابون بشوئید. بگذارید خشک بشن و دوباره طبق دستورات دفترچه روغن بریزید و نصبشون کنید.
