می دانید که چند سالی است واردات خودرو های خارجی به ایران ممنوع شده است و هر خودرو خارجی که در ایران وجود دارد برای قبل از این موضوعات است، اما علت ممنوع شدن واردات خودرو به ایران چه بود و به کجا رسیده است؟
در ادامه به نقد و بررسی تمام جوانب این موضوع می پردازیم تا انتها همراه کیان باتری باشید.
چرا واردات خودرو ممنوع است؟
در اردیبهشت سال 97 تحریم های آمریکا علیه ایران از سر گرفته شد، با شروع تازه این تحریم بخش عظیمی از واردات ایران محدود شد و در این بین خودرو یکی از آن ها بود.
به نحوی که تا کنون در این سه سال هیچ مدل خودرو خارجی وارد ایران نشده است و برخلاف تلاش هایی که برخی افراد در این زمینه انجام دادند همچنان ممنوع است.
دولت در این باره می گوید تا زمانی که وضعیت ارز کشور به ثبات نرسد و تحریم های موجود برداشته نشود وضعیت همچنان به همین شکل است و واردات خودرو آزاد نخواهد شد.
این موضوعات اثرات منفی بسیاری هم به دنبال داشت، یکی از آن ها این بود که تقاضا برای خودرو های داخلی بالا تر رفت و چون بازار پاسخ گوی این تقاضا نبود در نتیجه قیمت خودرو ها افزایش یافت.
به همین شکل در این سه سال مردم مجبور به رو آوردن خودرو های بی کیفیت داخلی یا قیمت های باورنکردنی شدند.
برای خرید باطری ماشین کلیک کنید!
آیا واردات خودرو با شرایط اقلیمی ممکن است؟
کشور های عربی همچون امارات زمانی که تصمیم به واردات خودرو دارند، ابتدا شرایط اقلیمی و جغزافیایی کشور خود را بررسی می کنند و سپس با توجه به نتایج به دست آمده خودرو مورد نظر خود را سفارش می دهند، اما برای ایران به این شکل نیست.
پیش از این که واردات خودرو در ایران ممنوع شود ایران اقدام به وارد کردن خودرو هایی می کرد که برای کشور که ما که دارای تنوع آب و هوایی از شمال تا جنوب و شیب های موجود در برخی استان ها، مناسب نبود.
یعنی کارایی برخی خودرو ها در ایران کاسته می شد زیرا بدون در نظر گرفتن شرایط اقدام به استفاده از آن ها می شد.
اما چرا ایران به این شرایط توجه نمی کند؟
سعید مدنی مدیرعامل سابق شرکت سایپا در این باره این گونه بیان کرد: ما در ابتدا باید بررسی کنیم که از چه شرکتی می خواهیم خودرو سفارش دهیم و آیا آن شرکت مطابق خواسته های ما عمل می کند؟
همجنین ادامه داد: اگر ایران به اندازه کافی سفارش خودرو بدهد ممکن است با شرایط اقلیمی ما هم خودرو ها تولید و تحویل داده شوند، اما در حقیقت جاهایی که مارا تحریم کرده اند ما خود آن ها را تحریم کرده ایم!
بیشتر خودرو ها تا قبل از 96 از کشور های مثل امارات وارد می شود، اما با توجه به برخی از سفارش های غیر قانونی که صورت گرفت کمی شرایط نابسامان شد و پس از آن محلت رسیدگی پیدا نشد زیرا به یکباره واردات خودرو ممنوع شد.
شرط های مجلس برای آزاد سازی واردات خودرو
از زمانی که واردات خودرو به ایران ممنوع شده است، تلاش های بسیاری شده است تا به این موضوع رسیدگی شود، با توجه به درخواست های بسیار مجلس چهار شرط را برای تصویب کردن این موضوع عنوان کرده است.
- واردات خودرو با سرمایه به دست آمده از صادرات خودرو انجام شود.
- واردات خودرو با سرمایه به دست آمده از محل صادرات قطعات خودرو انجام شود.
- واردات خودرو به شرط تامین ارز تامین شده از محل فروش نفت یا صادرات نفت (مخصوص افراد حقیقی و غیر دولتی)
- واردات خودرو با سرمایه های ارزی خارج از ایران (مخصوص افرادی که تعهدی نسبت به دولت ندارند)
حل مشکل انحصار با واردات خودرو
آقای حسینی کیا نائب رئبس کمسیون صنایع مجلس در این مورد و برای دفاع از آزاد سازی واردات خودرو بیان کرد که: خودرو هایی که اکنون تولید می شوند برای مصارف ایرانی مناسب نیستند و در 40 سال آینده به مشکل تامین قطعات روبرو می شویم، در این حین با انحصاری شدن بازار خودر، هم مانع از رشد تولید خودرو خواهیم شد و هم از عرضه خودرو های ارزان قیمت و رقابتی جلوگیری می شود.
البته این حمایت ها و آزاد سازی خودرو باید به صورت پلکانی باشد، چرا که اگر از ابتدا واردات خودرو در حجم بالا انجام شود و جوابگوی نیاز همگان باشد، انحصار خودرو شکسته می شود و در نتیجه خودروساز به دنبال افزایش کیفیت محصولات می رود.
ایشان همچنین در مورد عدم دخالت دولت در مسئله خودرو سازان و منتقل کردن تصمیم گیری ها به بخش های خصوصی موافقت کرده است ، اما این موضوع نباید تا حدی پیش برود که خودرو ساز توجهی به نیاز های مردن نداشته باشد و هر طور که بخواهد رفتار کند.
اگر دولت بتواند دخالت های صحیح و به موقع انجام دهد، این امکان را دارد که با تعرفه واردات خودرو رفتار تولید کنندگان را کنترل کند.
به طور مثال اگر خودرویی بی کیفیت ساخته شد تعرفه را کاهش دهد و در مقابل اگر خودرویی با کیفیت و عملکرد صحیح تولید شد تعریفه واردات افزایش یابد.
همچنین بخوانید: آماده سازی خودرو برای معلولین
موافقت شورای رقابت درباره واردات خودرو
در نیمه دوم سال 1400 رئیس شورای رقابت در مصاحبه جدید که درباره این طرح انجام شد سخنانی را بیان کرد که خلاصه آن را در ادامه برایتان آورده ایم.
- اگر ما یک بازار انحصاری برای تولیدات داخلی ایجاد کنیم سبب پایین ماندن کیفیت خودرو ها می شویم.
- پس از آزاد شدن طرح واردات خودرو، اگر محصولات داخلی رقابتی شوند قیمت گذاری آن ها را آزاد می کنیم تا خودرو سازان داخلی هم بتوانند وارد بازار رقابت بشوند.
- ما با این موضوع مخالفتی نداریم اما باید در انجام آن نکاتی لحاظ شود تا شرایط بهم نریزد.
آمار خودرو های دپو شده در گمرک ایران
طی تحقیقاتی که انجام شده است از سال 1397 تا کنون بیش از دو هزار خودرو در گمرک ایران قرار دارد که وضعیت آن ها نا مشخص است. طی آمار های به دست آمده آخرین وضعیت این خودرو ها به صورت زیر است.
تعداد 1089 خودرو به دلیل داشتن پرونده های قضایی نمی توانند ترخیص شوند. (البته طی این 3 سال با ترخیص شدن برخی از این خودرو ها موافقت شده است)
تعداد 927 خودرو زیر 2500 سی سی هستند، اما با توجه با این که ثبت سفارشی برای آن ها انجام نشده است امکان ترخیص ندارند.
تعداد 100 خودرو بالای 2500 سی سی هستند و اجازه ترخیض ندارند.
82 خودرو در گمرک خرمشهر هستند که به دلیل سفارش گذاری آمریکا مجوز ورود ندارند.
و در آخر 51 خودرو که کم تر از 2500 سی سی هستند به دلیل نداشتن صدور پروانه اجازه ترخیص ندارند.
این اعداد و ارقام نشان دهنده این است که چقدر بازار واردات خودرو شرایط بدی دارد، برخی انتظار دارند با آزاد شدن طرح واردات خودرو به ایران شرایط خودرو های دپو شده ام درست و اجازه ترخیص پیدا کنند. اما با توجه به این که نظرات متفاوتی درباره این طرح وجود دارد باید دید چه پیش می آید.
آیا واردات خودرو آزاد شود قیمت خودرو پایین می آید؟
برای رسیدن به پاسخ سوال خود پیشنهاد می کنیم ویدیو زیر را تماشا کنید.
احتمال واردات 70 هزار خودرو در سال 1401
طی جلساتی که انجام شده است آقای وزیر موافقت خود را با واردات خودرو به ایران از سال 1401 اعلام کرده است، البته ایشان بیان کرد که در ابتدا باید زیر ساخت های لازم فراهم شود و پس از آن برای واردات اقدام شود.
همچین نایب رئیس کمسیون صنایع دستی در این باره گفته است: نمایندگان مجلس به دنبال آزاد سازی واردات خودرو نیستند بلکه می خواهند با انجام این کار بازار را تنظیم کنند و در بخش هایی که کمبود داریم جبران شود.
ایشان احتمال داده است که در سال 1401 بین 50 تا 70 هزار خودرو به ایران وارد شود.
واردات خودرو برای خودرو سازان داخلی سود است یا زیان؟
یکی از کارکنام شرکت های خودرو سازی در پاسخ به این سوال این گونه بیان کرد: خودرو های داخلی امکان رقابت با خودرو های خارجی را ندارند و این که بیشتر افراد به خرید خودرو های خارجی تمایل نشان دهند کاملا طبیعی است.
همچنین در یک سخنرانی گفته شده بود: آزاد شدن واردات خودرو می تواند باعث کاهش 30 درصدی و حتی بیشتر قیمت خودرو های خارجی در بازار شود. اما بر روی قیمت خودرو های داحلی تاثیری ندارند.
با این حال دولت همچنان بر این باور است که بهای ماشین های داخلی بیشتر از نرخ حقیقی آن هاست و باید طی تصمیماتی کاهش پیدا کند.
البته که برای رقابت در بازار خودرو لازم است که در ابتدا به کیفیت و خدمات پس از فروش خودرو توجه شود، و تا زمانی که خودرو سازان داخلی ما به این موضوعات توجهی ندارند قطعا بهای خودرو درست نمی شود.
همچنین پیشنهاد می شود خبر “ماجرای صادرات خودرو از ایران” را بخوانید!
در آخر آیا واردات خودرو به ایران آزاد شد؟
با دستور رویس جمهور مبنی بر این که به خودرو های دپو شده رسیدگی شود، پیش نویسی از گمرک ایران به هیات وزیران ارائه شده است که آن را بررسی نمایند.
در صورتی که این پیش نویس مورد تایید قرار بگیرد، مهلت شش ماهه ای در اختیار صاحبان خودرو قرار می گیرد که طبق ضوابطی که وجود دارد برای ترخیض خودرو های خود اقدام کنند.
شرایط و ضوابطی که وجود دارد به شرح زیر است:
سود بازرگانی 40 درصد:
خودرهایی که ارزش آن ها بیشتر از 40 هزار دلار است با محاسبه سود 40 درصد قابل ترخیص هستند.
خودرو های بالای 2500 سی سی:
خودرو هایی که موتور آن ها بالاتر از 2500 می باشد امکان ترخیص ندارند، به غیر مواردی خاص مثل خودرو های جانبازان.
خودرو های بالاتر از 2500 سی سی در منطقه آزاد:
در مناطق آزاد نیز ترخیص خودروهای سواری بدون الزام به رعایت محدودیت حجم موتور ۲۵۰۰ سی سی که تا ۳۱ مرداد ۱۳۹۷ برای آن ها توسط مناطق آزاد قبض انبار صادر شده با رعایت مقررات مربوطه،جهت شماره گذاری و تردد در محدوده مجاز تعیین شده در مناطق آزاد قابل ترخیص است.
خودرو های دارای پرونده قضایی:
این خودرو ها امکان ترخیص ندارند و در آبنده با رعایت مقررات شرایطی برای آن ها تعیین می شود.
امیدواریم که این مقاله برای شما مفید بوده باشد و توانسته باشیم شما را به خوبی با شرایط واردات خودرو به ایران و نکات دیگر آشنا نماییم.
