نکات مهم درباره معاینه فنی خودرو

به دنبال اجباری شدن تهیه برگه معاینه فنی خودرو از مراکز معاینه فنی تایید شده توسط دولت و همچنین افزایش روزافزون آلودگی هوا طی یک سال گذشته، در حال حاضر آگاهی از مراحل تهیه معاینه فنی و مدارک لازم برای معاینه فنی می‌تواند نقش بسزایی در تسهیل روند دریافت برگه معاینه فنی ایفا کند.

از همین‌رو در این مقاله از سری مقالات کیان باتری به معرفی مراحل معاینه فنی خودرو، شیوه استعلام معاینه فنی خودرو، هزینه و مدارک لازم برای معاینه فنی خودرو، جریمه عدم دریافت برگه معاینه فنی خودرو و مراکز معاینه فنی خودروهای سبک در شهر تهران خواهیم پرداخت.

معاینه فنی خودرو چیست؟

معاینه فنی خودرو یک بازرسی رسمی و همه جانبه از وضعیت سلامت یک خودرو است تا به آن اجازه تردد در سطح شهر داده شود. چند سالی است که پلیس راهنمایی و رانندگی، برای کاهش حوادث رانندگی و در جهت کمک به کم کردن آلایندگی‌ها، قانون معاینه فنی را ابلاغ کرده است.

بر اساس این قانون، تمام خودروهایی که بیشتر از ۴سال از تولیدشان می‌گذرد، باید از نظر سلامت فنی و بدنه بررسی شده و برگه تاییدیه معاینه فنی را دریافت کنند. در صورت نداشتن این برگه، پلیس با مالکان این خودروها برخورد قانونی خواهد کرد.

معاینه فنی خودرو چند سال اعتبار دارد؟

بر طبق گفته مدیر امور اجرایی معاینه فنی خودروهای کشور، گواهی معاینه فنی خودروهای سبک در تاریخی که اخذ شده در همان تاریخ یک سال بعد به اتمام می رسد و مالکین خود رو بایستی به مراکز معاینه فنی مراجعه و نسبت به اخذ گواهی جدید اقدام کنند.

خودروهای سنگین نیز تا ده سال، مدت اعتبار معاینه آن ها ۶ ماه بوده و بالای ده سال بایستی هر ۳ ماه یکبار نسبت تمدید معاینه فنی خود اقدام کنند.

مراحل و مدارک لازم برای گرفتن معاینه فنی

مدارک لازم برای معاینه فنی خودروشامل اصل کارت یا سند خودرو و فرم تشخیص عیوب ظاهری می باشد. و مراحل صدور و اخذ کارت معاینه فنی به شرح یر می باشد:

1. اصل کارت یا سند خودرو
2. فرم تشخیص عیوب ظاهری
3. ارائه مدارک لازم معاینه فنی خودرو
4. ثبت اطلاعات کامل در سیستم
5. دریافت بارکد پس از ثبت اطلاعات پرداخت
6. هزینه لازم معاینه فنی خودرو

با ورود به مرکز مشخص شده، لازم است که اطلاعات کامل خودرو خود را با در دست داشتن مدارک لازم معاینه فنی در سیستم ثبت کرده و پس از ثبت یک بارکد دریافت نمایید. این بارکد در تمام مراحل انجام معاینه فنی توسط دستگاه خوانده می‌شود و به این معنی است که هیچ ماشینی بدون ورود به مراکز معاینه فنی خودرو نمی‌تواند کارت معاینه فنی دریافت نماید. ***

مواردی در معاینه فنی چک میشود

 معاینه فنی خودرو چگونه است؟ معاینه فنی از ۷ مرحله مختلف تشکیل شده است که ظاهر خودرو، دقت خودرو در رانندگی و میزان تولید آینده آن را به دقت بررسی و تایید میکنند.

مرحله 1: پذیرش خودرو

اولین گام در زمان ورود به مراکز معاینه فنی، ثبت اطلاعات توسط ناجا و دریافت اطلاعات کارت خودرو است که این اطلاعات توسط یک دوربین پلاک‌خوان انجام خواهد شد و تمام اطلاعات شخصی شما نیز در سامانه ثبت می‌شود. طبق تعرفه سال 98 جهت معاینه فنی مبلغ 37 هزار تومان از شما اخذ می‌شود.  

 مرحله 2: بازرسی ظواهر خودرو

در این مرحله هرگونه معیوبی و مورد نامتعارف در ظاهر خودرو بررسی شده و در صورت عدم تطابق با استانداردها، خودرو در همین مرحله اول رد میشود.

مواردی که در مرحله نخست بررسی می شوند عبارتند از:

•   سالم بودن آینه‌ها
•   سالم بودن و ترک نداشتن شیشه‌ها
•   کارکرد درست برف ‌پاک‌کن
•   کارکرد درست بوقِ خودرو
•   همراه داشتن و بسته شدن درست کمربند ایمنی
•   عدم وجود هرگونه فرورفتگی و دفرمه بودن در بدنه خودرو
•   بررسی پوسیدگی بدنه
•   وضعیت باد و ساییدگی لاستیک‌ها
•   میزان صدای اگزوز
•   حجم دود خروجی از اگزوز
•   متعلقات اضافی بر روی بدنه خودرو
•   روشن شدن چراغ‌های نور‌پایین و نوربالا
•   روشن شدن  چراغ راهنما
•   روشن شدن چراغ عقب (ترمز/ دنده عقب/ خطر/ چراغ پلاک)
•   وجود طلق چراغ‌های عقب

در صورت استفاده از هرگونه متعلقات غیراستاندارد مانند بوق های نامتعارف و غیره، خودرو در نخستین مرحله رد خواهد شد.

مرحله 3: بررسی میزان آلایندگی

در این مرحله خودرو بر روی یک سطح ایستا شروع به کار در دنده های مختلف کرده و دود خروجی از اگزوز آن توسط تجهیزات پیشرفته آنالیز میشود. در صورتی که گازهای آلاینده مانند مونوکسید کربن و دی اکسید کربن خروجی از اگزوز از حد استاندارد تجاوز کند، خودرو صلاحیت تردد را از دست خواهد داد. تعویض به موقع فیلتر هوا تاثیر مثبتی بر روی نتیجه این بخش خواهد داشت.

مرحله 4: بررسی کمک فنرها

کمک فنرها برای حفظ تعادل خودرو، به ویژه در پیچ جاده‌ها که بیشتر تصادف ها در آن اتفاق می افتد، حیاتی هستند. در این مرحله با کمک تجهیزات پیشرفته کارکرد کمک فنرهای خودرو بررسی و به صورت نموداری در رایانه ثبت میشود. در صورت نرسیدن به استاندارد موردنظر، خودرو از ورود به سطح شهر و جاده های بین شهری به دلیل خطر بالقوه واژگونی محروم خواهد شد.

مرحله 5: آزمون ترمزها

اهمیت و حیاتی بودن کارکرد درست ترمزهای خودرو بر کسی پوشیده نیست. ذره ای عدم دقت در شتاب گیری سیستم ترمزهای یک خودرو ممکن است تبعات فاجعه آمیز جانی و مالی جبران ناپذیری به همراه داشته باشد. در این مرحله شتاب گیری ترمزها، سلامت لنت ها، میزان روغن ترمز موجود  و عملکرد ترمز دستی بررسی میشوند.

مرحله 6: سیستم تعلیق

در مرحله تمامی اتصالات جلوبندی و همچنین سیستم تعلیق خودرو با دقت بررسی میشوند. محکم نبودن اتصالات در هنگام رانندگی تبعات جبران ناپذیری به همراه خواهد داشت؛ بنابراین اتصالات شل و نامناسب برابر است با محرومیت خودروی مورد نظر از حضور در سطح شهر و جاده ها.

مرحله 7: کارکرد چراغ ها

کارکرد چراغ ها به ویژه در هنگام رانندگی در شب مهم است. در این مرحله عملکرد درست تمامی چراغ های خودرو اعم از چراغ جلو، راهنما و چراغ عقب بررسی میشوند. همچنین میزان تابش و زاویه تابش نور بالا و نور پایین چراغ های  جلو نیز مورد بررسی قرار میگیرند.

مرحله 8: بررسی میزان لغزش به طرفین

هر چهار چرخ خودرو باید در یک راستا بوده و حرکت کنند، در غیر این صورت واژگون شدن خودرو حتمی است که خسارات جانی و مالی بسیاری به دنبال دارد.

در این مرحله خودرو بر روی یک سطح ایستا با فرمان تنظیم شده رو به جلو به میزان یک کیلومتر پیشرونی خواهد کرد، در صورتی که تجهیزات اندازه گیری بیش از ۷ متر انحراف به طرفین را برای این خودرو ثبت کنند، خودروی مورد نظر مردود خواهد شد.

در مرحله هفتم، میزان باز یا بسته بودن دهانه چرخ های خودرو نیز مورد بررسی قرار میگیرند.

مرحله 9: صدور گواهی

در صورت پذیرفته‌شدن خودرو در تمامی مراحل فوق، گواهی معاینه فنی به همراه برچسب معاینه فنی با اعتبار یک ساله به فرد ارائه می‌شود. در صورتی که خودرو نتواند تست‌های ظاهری و فنی را پاس کند، برگه نتایج تست‌ها که علل مردودی در آن ذکر شده، جهت رفع نواقص به مراجعه‌کننده ارائه می‌شود.  

دلایل اصلی مردودی خودروها در معاینه فنی چیست؟

اگر خودروی شما در هریک از مراحل فوق (خواه چشمی خواه فنی) مشکلی داشته باشد مردود می‌شود. مشکل‌ترین مراحل معاینه فنی خودرو که سبب مردودشدن آنها می‌شود عبارت‌اند از:

•       آزمون آلایندگی
•       وضعیت ظاهری
•       ترمزها
•       کمک فنر
•       آزمون هم‌راستایی چرخ‌ها.

درصورتی‌که خودرو مردود شود، برگه معاینه فنی به آن تعلق نمی‌گیرد. در چنین شرایطی ۱۵ روز به شما فرصت می‌دهند تا چک‌لیستی را که در برگه نتایج درج شده است برطرف کنید و دوباره به همان مرکز اخذ معاینه فنی مراجعه کنید.

اگر خودرو تمام مراحل را به سلامت طی کند، برگه معاینه فنی خودرو را به شما می‌دهند که همیشه باید همراهتان باشد. همچنین برچسب معاینه فنی هم روی خودرو نصب می‌شود. اعتبار این گواهی ۱ سال است.

هزینه معاینه فنی سال 99

در سال ۱۳۹۹ هزینه معاینه فنی به قرار زیر اعلام شده است:

خودروهای سبک: ۳۷ هزارتومان – در صورت مردود شدن ۸ هزار تومان

خودروهای سبک دوگانه سوز: ۵۹ هزار تومان- در صورت مردود شدن ۸ هزار تومان (دلیل بیشتر بودن هزینه معاینه فنی در این خودروها به دلیل بررسی مخزن گاز آنها است. )

خودروهای سنگین گازوئیلی: ۵۷ هزار تومان- در صورت مردود شدن ۱۲ هزار تومان

خودروهای سنگین و نیمه سنگین گازسوز: ۷۰ هزار تومان – در صورت مردود شدن ۱۲ هزار تومان

 موتورسیکلت: ۱۰ هزار تومان- در صورت مردود شدن ۲ هزار تومان

خوب است بدانید که :

در صورت مردود شدن در معاینه فنی، مالک خودرو تنها ۱۵ روز برای رفع مشکل خودرو زمان دارد و باید بعد از آن مجددا به مرکز معاینه فنی مراجعه کند. در صورت قبولی در آزمون‌های معاینه فنی، یک برچسب تایید، با اعتبار یک سال، بر روی شیشه خودرو چسبانده خواهد شد. خودروهایی که برچسب معاینه فنی نداشته باشند، روزی ۵۰ هزار تومان جریمه خواهند شد.

جریمه نداشتن معاینه فنی

بر اساس قانون و اعلام پلیس راهور، محدوده اجباری برای داشتن معاینه فنی تمام شهر است و خودروهای فاقد معاینه فنی روزانه مبلغ ۵۰هزار تومان جریمه خواهند شد.

شرایط معاینه فنی ماشین

اگر عمر خودروی شما از ۴ سال گذشته است یا به تازگی خودروی دست دومی خریده‌اید که عمرش بیش از ۴ سال است، حتما به گرفتن معاینه فنی نیاز پیدا می‌کنید، بنابراین پیشنهاد می‌کنیم پیش از رفتن به مراکز معاینه فنی ایرادات ذکر شده را برطرف کنید تا مجبور به مراجعه دوباره به این مراکز نباشید.

به‌این‌ترتیب خودروهای داخلی مدل ۹۴ و پایین‌تر، وسایل نقلیه عمومی مدل ۹۷ و پایین‌تر و نیز اتومبیل‌های وارداتی سال ۲۰۱۶ و قبل از آن باید برای گرفتن معاینه فنی اقدام کنند. اما مدل‌های جدیدتر از این تاریخ‌ها نیاز نیست معاینه فنی بگیرند.

خودروهایی که باید در سال ۱۴۰۰ معاینه فنی بگیرند

به بیان دیگه و به طور خلاصه

• خودروهای سواری تولید داخل و خارج که سن آن‌ها بیش از ۴ سال باشد؛ ۱۳۹۵ و ماقبل آن
• خودروهای وارداتی سال ۲۰۱۶ و ماقبل آن
• خودروهای عمومی و تاکسی سال ۱۳۹۸ و ما قبل از آن

سرویس های مدارس تا ۹۰ درصد از پرداخت حق هزینه معاینه فنی معاف هستند و تاکسی‌ها برای معافیت از هزینه‌های معاینه فنی به مرکز شماره یک مراجعه کنند.

گفتنی است؛ دوربین‌های نظارتی شب‌ها هم فعال شده و تخلف نداشتن معاینه فنی را ثبت خواهند کرد.

همچنین در خودروهای دوگانه سوز با عمر مخزن بیش از ۶ سال علاوه بر معاینه فنی بنزینی، تست هیدرو استاتیک که مختص مخزن گاز CNG است نیز باید انجام شود.

رانندگانی که مخزن خودروهای گازسوز آنان کمتر از ۶ سال عمر دارد، پس از انجام تست چشمی تجهیزات گازسوز خودور و تأیید مراکز معاینه فنی می‌توانند از خودرو خود دوباره استفاده کنند. پذیرش بازرسی چشمی خودروهای دوگانه سوزی که روی کارت خودروی آن‌ها دوگانه سوز ذکر نشده باشد درسامانه سیمفا امکان پذیر نمی‌باشد.

همچنین در خصوص خودروهای سنگینی که زیر یک سال از عمر آن ها می گذرد از معاینه فنی معاف هستند و خودروهای سنگین تا ده سال مدت معاینه فنی آن ها ۶ ماه است و خودروهای بالای ۱۰ سال ۳ ماهه هستند.

بیشتر بدانید: هر آنچه باید در مورد گازسوز کردن خودرو بدانید

نحوه نوبت دهی معاینه فنی

از آنجایی که مراکز معاینه فنی عموما ازدحام زیادی دارند، در شهرهای بزرگ، امکان نوبت دهی اینترنتی از طریق سامانه‌های مربوط به معاینه فنی، وجود دارد. با ورود به این سامانه‌ها، هم می‌توانید زمان و مکان مورد نظر را وارد کنید و هم هزینه معاینه فنی را از پیش پرداخت کنید.

در صورتی که نمی‌دانید چقدر از اعتبار معاینه فنی شما باقی مانده است می‌توانید به سامانه سیمفا به آدرس https://symfa. ir مراجعه و استعلام معاینه فنی خود را دریافت کنید.

چرا استعلام معاینه فنی اهمیت دارد؟

استعلام معاینه فنی یکی از مهم‌ترین اقدامات پیش از خرید خودرو دست دوم است که ‌به‌عنوان ضمانتی برای سلامت خودرو محسوب می‌شود؛ همچنین با استعلام معاینه فنی خودرو می‌توانید از مدت اعتبار آن مطلع شده و از مشکلات احتمالی آینده جلوگیری کنید.

استعلام معاینه فنی خودرو

برای اینکه ببینید معاینه فنی خودروی شما هنوز اعتبار دارد یا نه، می‌توانید وارد سامانه سیمفا به آدرس https://symfa. ir شوید و با وارد کردن پلاک و مشخصات مربوطه، معاینه فنی خودروی خودتان را استعلام بگیرید.

آدرس مراکز معاینه فنی

به منظور کسب اطلاعات بیشتر درخصوص آدرس مراکز معاینه فنی و مدارک موردنیاز کافی است با سامانه 96006000  تماس حاصل کنید.  

همچنین برای اطلاع از ساعت انتظار مراکز معاینه فنی عدد “1” را به سامانه 2000112 ارسال کنید. نتیجه پیامک مشابه تصویر زیر برای شما ارسال خواهد شد.

کافی است عدد مرکز موردنظر را به همان شماره ارسال کرده تا اطلاعات کامل‌تری در خصوص مرکز معاینه فنی دریافت کنید. مشابه عکس زیر آدرس و شماره تماس مرکز، ساعات کاری و زمان انتظار در صف برای شما ارسال خواهد شد.

ساعات فعالیت مراکز معاینه فنی شهر تهران

با توجه به شیوع ویروس کرونا مراکز معاینه فنی براساس مصوبات ستاد ملی کرونا و بخشنامه‌های شهرداری در یک شیفت کاری از ساعت ۸ تا ۱۶:۳۰ به مردم خدمات ارائه می‌کرد.