در اینجا به نقد و بررسی پراید این خودروی پرحاشیه سایپا می پردازیم که به عنوان یک خودرو اقتصادی به بخشی از زندگی مردم ایران تبدیل شدهاست؛ بهطوریکه بیشتر افراد در یک مقطعی از زمان مالک این ماشین پردردسر بودهاند. پراید به عنوان یک خودروی ارزان قیمت در دهه ۷۰ شمسی به بازار داخلی عرضه شد و تولید آن تا چندی پیش ادامه داشت.
فهرست محتوا
معرفی خودروی پراید سایپا
پراید نام یکی از محصولات شرکت کیا موتورز کره جنوبی است که ریشههای آن به شرکت مزدا ژاپن باز میگردد. این خودرو که برای اولین بار در سال 1987 میلادی به سفارش شرکت فورد و توسط کمپانی مزدا به تولید رسید، با نامهایی همچون «مزدا 121» و «فورد فستیوا» در بازارهای مختلف عرضه گردید.
در سال 1372 شرکت سایپا کیا پراید را با دو مدل صبا (صندوقدار) و نسیم (هاچبک) روانه بازار داخلی کرد و تا به امروز نیز نسخههای مختلفی از این خودرو به بازار عرضه شده است.
با انصراف شرکت کیا موتورز در سال 2001 از تولید پراید، لیسانس این محصول در اختیار شرکت سایپا قرار گرفت. پراید 131 یکی از مدلهای کیا پراید کرهای است که ابتدا در پنج تیپ ST، LX، SL، SX و EX به تولید میرسید، اما بعد از اجباری شدن استانداردهایی مانند ترمز ABS و کیسه هوا برای خودروسازان، برخی از تیپهای این خودرو حذف شدند و هماکنون تنها تیپهای SE و TL روانه بازار میشود.
تیپ های SE و TL که دارای دو کیسه هوا، ترمز ABS و فرمان هیدرولیک بودند، تولید شدند و توانستند استاندارد آلایندگی یورو 4 را بدست بیاورند.
تمامی محصولاتی که عنوان پراید را یدک میکشند، روی پلتفرمی موسوم به X100 ساخته میشوند. محصولات ساخته شده روی این پلتفرم تنها در برخی جزئیات با یکدیگر تفاوت دارند، ولی ماهیت کلی آنها یکسان است. کمترین تغییرات ظاهری روی پراید ۱۳۱ اعمال شده و شباهت خیلی زیادی به مدل اولیه پراید صندوقدار دارد.
فیلم تاریخچه ماشین پراید
بررسی مشخصات فنی پراید 131
نام لاتین خودرو | SAIPA 131 |
کلاس بدنه | سدان |
سگمنت | C- سدان خانوادگ جمع و جور |
کشور سازنده | ایران |
سال طراحی | 1390 |
تعداد سرنشین | 5 |
شرکت عرضه کننده | سایپا |
مشخصات فنی موتور پراید 131
موتور پراید از ابتدا تاکنون بارها مورد بازنگری و اصلاحات قرار گرفته است؛ از جایگزینی سیستم سوخترسانی کاربراتوری با انژکتور تا برنامهریزیهای مختلف ECU و اصلاحات ساختاری که در نهایت به بهبود نسبی قدرت و دسترسی به سطح آلایندگی یورو 4 منتهی گردیده است.
در هر صورت آخرین نسخه از پیشرانه M13 سایپا 131 با 1.3 لیتر حجم، 4 عدد سیلندر و 8 عدد سوپاپ تنها قادر به تولید 71 اسب بخار قدرت و 108 نیوتنمتر گشتاور میباشد که هرچند نسبت به اسلاف خود بهبود یافته اما همچنان فاصله بسیار زیادی با تولیدات روز جهان (از نظر پرفورمنس) دارد. ضمن اینکه به اعتقاد بسیاری افراد، پیشرانههای جدید علیرغم بهبود قدرت و سطح آلایندگی، دیگر آن دوام نسخههای ابتدایی را ندارند.
محور محرک | دیفرانسیل جلو |
حجم موتور | ۱۳۲۳ سی سی |
نوع موتور | M13 |
حداکثر قدرت | ۷۱ اسب بخار در ۵۲۵۰ دور در دقیقه |
حداکثر گشتاور | ۱۰۸ نیوتن متر در ۲۷۵۰ دور در دقیقه |
شتاب | ۱۴. ۵ ثانیه |
حداکثر سرعت | ۱۷۰ کیلومتر بر ساعت |
تعداد سیلندر | ۴ |
تعداد سوپاپ | ۸ |
انتقال قدرت | ۵ سرعته دستی |
مصرف سوخت ترکیبی | ۶. ۴ لیتر در صد کیلومتر |
استاندارد آلایندگی | یورو ۴ |
سیستم فرمان | هیدرولیکی |
سیستم تعلیق جلو | مک فرسون فنر لول |
سیستم تعلیق عقب | نیمه مستقل |
نوع بدنه | سدان کوچک |
نوع رینگ | فولادی |
نوع شاسی | یکپارچه |
ترمز جلو | دیسکی |
ترمز عقب | کاسهای |
شاید برایتان جالب باشد: راهنمای جامع جعبه فیوز و سیم کشی پراید
بررسی امکانات و آپشن های پراید 131
سایپا 131 در زمان تولید، عنوان ارزانترین خودرو صفر کیلومتر موجود در بازار را یدک میکشید؛ پس طبیعی است که از نظر سطح آپشن هم در مقایسه با تمامی رقبا محدودیتهای بیشتری داشته باشد.
البته در طول این سالها نسخههای گوناگونی از این محصول با کدهای مختلف و سطح آپشنهای متفاوت به بازار عرضه شده است اما در سالهای آخر فقط تیپ SE با امکاناتی نظیر: “تهويه مطبوع دستی، سيستم ضد سرقت (Immobilizer)، ترمز ABS، قفل مركزي، شيشه بالابر برقي دربهاي جلو، فرمان هیدرولیک، چراغ مهشكن عقب و كيسه هوا برای راننده و سرنشين جلو”، تولید و به مشتریان تحویل گردید.
تهویه مطبوع |
سیستم ضد با کد متغیر ( ایموبلایزر ) |
ترمز ABS |
قفل مرکزی |
شیشه بالابر برقی دربهای جلو |
آینه های جانبی تاشو با قابلیت تنظیم از داخل |
گرمکن شیشه عقب |
برف پاک کن شیشه جلو با دور قابل تنظیم |
ساعت دیجیتال |
کمربند ایمنی جلو با قابلیت تنظیم ارتفاع |
کمربند ایمنی عقب |
فرمان با قابلیت تنظیم ارتفاع |
چراغ خطر سوم |
چراغ جلو با قابلیت تنظیم زاویه نور |
چراغ مه شکن عقب |
کیسه هوای راننده و سرنشین جلو |
جا لیوانی روی کنسول جلو |
صندلی های اگونومیک جدید |
درب بازکن باک و صندوق عقب از داخل |
رادیو CD با قابلیت پخش MP3 |
چراغ هشدار دهنده عیب موتور |
فرمان هیدرولیک |
دانلود دفترچه راهنما و کاتالوگ پراید
باتری پراید در کیان باتری با قیمت مناسب و ارسال و نصب رایگان در شهر تهران است.
طراحی ظاهری پراید
پراید ۱۳۱ همزمان با دو فیس لیفت ۱۳۲ و ۱۱۱ معرفی و عرضه شد اما برعکس آنها، تغییرات جزئی نسبت به پراید صبا صندوقدار داشته است. چراغهای کشیده جلو حالتی شبه کریستالی دارد و چراغهای راهنما از گوشههای سپر به داخل قاب منتقل شده و در نتیجه طرح سپر جلو هم تغییر کرده است.
در نمای جانبی هم فقط چراغ راهنما بالای گلگیرها اضافه شده و همان شکل و شمایل اولیه پراید را حفظ کرده است. از دیگر بهروزرسانیهای پراید ۱۳۱ میتوان به تغییر جزئی چراغهای عقب و اضافه شدن مه شکن به آنها اشاره کرد.
بررسی طراحی فضای داخلی پراید
فضای داخلی با توجه به اندازه کوچک کلی این خودرو چندان زیاد نیست اما به دلیل اندازه کوچک صندلیهایش، فضای نشستن سرنشینان را می توان کافی توصیف کرد. داشبورد و کنسول میانی پراید طراحی ساده و مطابق با انواع دیگر پراید را دارد. فضای داخلی پرایدهای ۱۳۱ که اخیرا تولید می شوند تغییر یافته است. تغییر داشبورد جلو، کنسول میانی، کلید کولر و بخاری، دریچه کولر، غربیلک فرمان و … ازجمله این موارد است.
بررسی طراحی بیرونی پراید
پراید با طراحی ظاهری سال ۱۹۸۷ مسلما نمی تواند خودروی جذابی از لحاظ ظاهری دانست. حال با وجود تعداد بالای این خودرو ها در خیابان های کشور و عادت کردن چشم به دیدن آن ها، اگر اندک جذابیتی نیز وجود داشت، دیگر به چشم نمی آید.
همان طور که گفته شد پراید ۱۳۱ تغییر یافته یا فیس لیفت پراید صبا است و بدنه ظاهری آن شباهت بسیار زیادی به پراید صبا دارد. تغییر در شکل سپر و جابجایی چراغ راهنما از روی سپر به چراغ جلو از جمله این تغییرات است. همچنین چراغ عقب ماشین نیز با مدل جدیدتری جایگزین گشته است.
بازار پراید ۱۳۱
پراید ۱۳۱ و دیگر اعضای خانواده X100 سایپا، ارزانترین خودروهای بازار ایران هستند. خط تولید این سدان کوچک شهری در تیر ماه ۱۳۹۹ تعطیل شد و در حال حاضر صفر آن در بازار موجود نیست و برای خرید باید به سراغ مدلهای کارکرده و دست دوم رفت.
پراید ۱۳۱ بیشتر مناسب افرادی است که تازه گواهینامه گرفتهاند و یا بودجه مناسبی برای خرید خودروهای روزی مثل تیبا و ساینا در اختیار ندارد و همین طور اشخاصی که به خودرو جمع و جوری برای رفت و آمدهای شهری نیاز دارند. تنها رقیب مستقیم پراید ۱۳۱ چه در زمانی که صفر آن در بازار موجود بود و چه در حال حاضر، مدل فیس لیفتش، یعنی پراید ۱۳۲ است. با کمی بودجه بیشتر، میتوان مدلهای کارکرده تیبا صندوقدار را هم در بازار پیدا کرد.
مزایای ماشین پراید
ارزان ترین خودروی موجود در بازار
ماهم درست همانند شما بر این عقیده هستیم قیمت فعلی برای پراید زیاد است اما روند تولید و فروش خودرو داخلی این قیمت را برای پراید به وجود آورده است اما هرچه که باشد ارزانترین اتومبیل سطح خانوادگی در کشور به حساب میآید و البته دست دومهای آن قیمت پایینتری نیز دارند، همین باعث شده بسیاری از افراد به سراغ این خودرو بروند. و طرح های فروش اقساطی پراید نیز یکی از دلایل استقبال از این خودرو می باشد.
استهلاک پایین
شاید جالب باشد بدانید بسیاری از قطعات پراید به لطف تولید در داخل و داخلی سازی به رقم کاهش کیفیت از خودرو پیکان ارزان تر و قابل دسترس تر است به طوری که تامین قطعات و هزینه خرید به مراتب کمتر از خودرویی همانند پیکان می باشد. اگر یک پراید صفر را خریداری کنید دو سال از خدمات پس از فروش سایپا بهره خواهید بود و در این مدت هیچ مشکلی در خصوص هزینه نخواهید داشت.
بیشتر بدانید: روش های کاهش استهلاک خودرو
هزینه نگهداری و تعمیرات کم
پراید در کنار قیمت پایین، هزینه نگهداری پایینی نیز دارد و اگر خودرو شما به مشکل بر بخورد زیاد به فشار مالی نخواهید افتاد و هزینه قطعات این خودرو تقریبا نصف اتومبیلهای متداول دیگر ایران است. علاوه بر قیمت پایین قطعات، دسترسی به آنها نیز ساده است و تقریبا در هر فروشگاهی میتوانید قطعات مورد نیاز خودرو خود را پیدا کنید. به دلیل قیمت پایین این خودرو، هزینههای بیمهای آن نیز پایین هستند و در کل پراید فشار زیادی به جیب شما وارد نخواهد کرد. و گزینه مناسبی برای انتخاب های شهری و خانواده های کم درآمد جامعه است.
شروع رانندگی با خودرو پراید
افرادی که بهتازگی شروع به رانندگی میکنند معمولاً پراید را بهعنوان اولین خودرو برای شروع رانندگی درنظر میگیرند. دلیل این انتخاب میتواند مزایا پراید همچون قیمت پایین آن و تعمیر آسان آن باشد. پیش از این، افراد اغلب از خودروهای پیکان یا رنو برای تمرین رانندگی استفاده میکردند. امروزه با توقف خط تولید این دو خودرو، پراید گزینه مناسبی برای شروع و تقویت رانندگی میباشد. همین امر باعث شده است اغلب آموزشگاههای رانندگی از پراید استفاده کنند.
مختص گروه خاصی از افراد نیست
شاید بتوان گفت پراید نیز جز خودروهاییست که هم برای خانمها و هم برای آقایان مناسب است و حتی برای جوانان نیز جذابیت خاص خود را دارد و برخلاف خودروهایی نظیر سمند و پژو پارس که ظاهری مردانه دارند، پراید همه پسند است.
مصرف سوخت کم
نمیشود پراید را کم مصرفترین خودرو داخلی به حساب آورد اما در خصوص مصرف سوخت عملکرد خوبی را از خود نشان میدهد و همین موضوع نیز باعث استقبال مشتریان آن شده است و پراید برای مصارف درون شهری مناسب به نظر میرسد.
بازار خرید و فروش داغ
با گذشت حدود 2 سال از توقف تولید، بازار خرید و فروش پراید کماکان داغ است و این خودرو در بازار حکم پول نقد را دارد. بنابراین هر زمان که تصمیم به فروش پراید خود بگیرید، میتوانید اطمینان داشته باشید که فارغ از تیپ و مدل آن، در کمترین زمان برای آن خریدار پیدا خواهد شد.
معایب خودروی پراید
معایب پراید از نظر فنی
پراید به پیشرانه 4 سیلندر خطی 8 سوپاپ با حجم 1323 سیسی مجهز شدهاست که توان تولید حداکثر 71 اسب بخار قدرت در 5250 دور در دقیقه و حداکثر 108 نیوتنمتر گشتاور در 2750 دور در دقیقه را دارد. پراید نیروی تولید شده توسط پیشرانه را بهوسیله یک گیربکس 5 سرعته دستی به چرخهای جلو منتقل میکند. شتاب صفر تا 100 این خودرو در حدود 14 ثانیه و حداکثر سرعت آن 160 کیلومتر بر ساعت گزارش شدهاست. البته سعی کنید به هیچوجه این سرعتها را با خودروی پراید تست نکنید.
دردسرها و مشکلات موتور پراید، چه انژکتوری و چه کاربراتوری، همیشه حرف همه خریداران این خودرو بودهاست. بهگونهای که بعد از مدتی استهلاک موتور بالا رفته و ممکن است از خرید این خودرو پشیمان شوید. مشکلات فراوان موتور پراید مانند خاموش کردن زیاد و ناگهانی، ریپ زدن موتور، خفه کردن و استارت نزدن و… حتی در برخی از مواقع بعد از تحویل گرفتن از نمایندگی نیز رخ میدهد.
در این مواقع شما باید با پرداخت مبلغی به نمایندگی به تعمیر آن اقدام کنید. درصورتیکه شرکت خودروساز باید تا چند سال خدمات پس از فروش را رایگان در اختیار خریداران قرار دهد.
معایب سیستم تعلیق پراید
ساختار جلوبندی و تعلیق پراید ساده و ضعیف است و اصلاً مناسب شرایط جادههای ناهموار نیست. بهدلیل عدم وجود رام جلوبندی و نصب مستقیم اجزای اکسل جلو بر روی دهنه شاسی پراید شاهد وجود مشکلاتی همچون لرزش فرمان، استهلاک لاستیکها، عملکرد پایین ترمزها و… هستیم. درواقع جلوبندی و بدنه ضعیف پراید باعث شده تا این خودرو بسیار آسیبپذیر باشد، بهگونهای که حتی در برخوردهای کمشدت نیز مشکلات بسیاری برای آن به وجود میآید.
مطمئنا سیستم تعلیق خودرو در میزان پایداری، فرمانپذیری نرم و شتابگیری آن تاثیر دارد. بههمیندلیل معمولاً خودروها را باید به سیستم تعلیق و فنربندی محکم و کارآمدی تجهیز کنند تا علاوهبر تحمل وزن اضافی، توانایی دفع ضربات وارد شده از سوی جاده را نیز داشته باشند. از اینرو بهعلت ضعف سیستم تعلیق پراید، شاهد تکانهای زیاد کابین خودرو در هنگام رانندگی خواهید بود.
رینگ پیستون ضعیف پراید باعث میشود که این خودرو در کارکردهای بالا کارایی خود را از دست دهد و نیاز به تعویض داشته باشد. کم شدن روغن موتور خودرو و حتی خارج شدن دود آبی از اگزوز از علائم خرابی این قطعه است.
مشکلات وزن کم پراید
وزن پراید 915 کیلوگرم است. شاید این وزن پایین را علت شتاب خوب پراید بدانید، اما باید گفت که یکی از نقطه ضعفهای مهم و خطرناک پراید همین وزن کم آن است. این خودرو خیلی سریع تحت تاثیر جریان باد و عوامل محیطی تغییر مسیر میدهد.
تصور کنید که کنترل پراید در جادههای لغزنده و در مسیرهای خلاف جریان باد چه میزان دشوار خواهد بود. علاوهبر این با عبور خودروهای سایز بزرگ مانند تریلی جریان هوای ایجاد شده بهشدت میتواند کنترل خودرو را دچار مشکل کند.
درمورد تولید تیپها و مدلهای متنوع پراید باید گفت که تفاوت خاصی در تیپهای بالاتر مشاهده نمیشود. درکل در ایران بین انتخاب چند تیپ یک خودرو تفاوت زیادی وجود ندارد و همه مدلها تقریبا یکسان هستند.
اما اگر بخواهیم نقاط ضعف پراید را در این عنوان بهطور کلی بیان کنیم باید گفت که پراید یک خودروی از رده خارج، پیشرانه کم بازده و قدیمی، کیفیت بسیار پایین در مونتاژ و دوام بسیار کم، ترمز ضعیف و دارای پایینترین سطح امکانات ایمنی است.
معایب طراحی خودرو پراید
داشبورد پراید از پلاستیک خشک و بیکیفیت ساخته شدهاست. در واقع بعد از نزدیک به 3 دهه، تولید این خودرو هنوز به تطابق تریم کابین و طراحی درست داشبورد منجر نشده است. کیفیت متریال بهکار رفته در کابین پراید بسیار پایین است و همین امر باعث لزوم استفاده از روکش برای کابین میشود.
در مورد قطعات رگلاژ دربها و دستگیرهها نیز کاملاً متوجه کیفیت پایین خواهید شد. پس از تحویل پراید از نمایندگی به احتمال زیاد باید به تعمیرگاه مراجعه کنید تا خودروی صفر کیلومتر شما را در قسمت دربها رگلاژ کند تا بتوانید به راحتی دربهای خودرو را باز و بسته کنید.
با توجه به آنچه راجع به کابین های خودرو گفته شد، لرزش، نفوذ صدا و ورود هوا به داخل کابین پراید خیلی دور از انتظار نخواهد بود. در واقع تنظیمات بدنه پراید به صورتی است که حتی امکان نفوذ آب به داخل صندوق نیز وجود دارد.
ورق بدنه خودرو به میزان استحکام و ضخامت خودروهای دیگر چون پژو پارس نیست، بههمیندلیل هر نوع صدایی چون برخورد باران به سقف، به داخل کابین نفوذ میکند. این شنیدن صدا تاحدی برای برخی از افراد ناخوشایند است که بعد از مدتی سقف خودرو را باز میکنند و بهعنوان عایق، پشم شیشه در سقف خودرو قرار میدهند. با این کار دیگر نفوذ صدا و بهخصوص سرما و گرما بسیار کمتر میشود.
تجربه رانندگی با خودرو پراید
آمار تصادفات جادهای نشان از ناامنی و تجربه رانندگی بسیار بد این خودرو دارد. وزن سبک خودرو و کیفیت پایین قطعات پراید مطمئنا بر رانندگی شما تاثیر خواهد داشت. بهدلیل کم حجم بودن و کم توان بودن پیشرانه و همچنین ضعیف بودن گیربکس پراید میتوان اینگونه نتیجه گرفت که این خودرو یک سدان قدیمی، از دور خارج شده و ناامن است که متاسفانه هنوز در دور رقابت با قیمتی غیرقابلقبول در بازار ایران خریدوفروش میشود.
دقت داشته باشید که این خودرو بسیار سبک با پیشرانه نسبتاً ضعیف و همچنین سیستم تعلیق نامناسب است که فقط میتوان برای سفرهای شهری آن هم با سرعتهای پایین و با احتیاط بسیار زیاد بر روی آن حساب کرد و درصورتیکه قصد سفرهای برون شهری دارید باید بدانید که ریسک سفر شما بهدلیل مسائلی که در پراید وجود دارد بسیار بالا خواهد بود.
چنانچه تصمیم گرفتهاید سفر برونشهری را با پراید انجام دهید بهتر است با سرعتهای پایین و حتی کمتر از 100 کیلومتر بر ساعت در جادهها سفر کنید. برای سفری ایمن، مسیرهای خود را طوری انتخاب کنید که از جادههای چند لاین با عبور خودروهای سنگین دور باشید و بدون مشکل و خطرات سفر خود را به پایان برسانید.
آیا پراید ارزش خرید دارد؟
تولید پراید زمانی در بازار بهصورت یک نیاز درآمد که وجود یک خودرو مدرن و ارزان کاملاً احساس میشد. در واقع طراحی جدید پراید و وجود تجهیزاتی نظیر کولر، شیشههای بالابر برقی، پیشرانه کم مصرف با قدرت بالا و… به سرعت توانست توجهات بسیاری از افراد و به خصوص جوانان را در دهه ۷۰ جلب کند.
در مورد تجهیزات و آپشنهای رفاهی خودرو پراید تنها میتوان به سیستم رادیو پخش 4 باندی مجهز به سیستم حافظه و سیستم صوتی با قابلیت پخش MP3 و پورت USB، سیستم تهویه مطبوع دستی، درب بازکن باک و صندوق عقب از داخل، آینههای جانبی تاشو با قابلیت تنظیم از داخل، گرمکن شیشه عقب، چراغ جلو با قابلیت تنظیم زاویه نور (Levelling slSwitch) و چراغ عقب مجهز به مهشکن اشاره کرد.
معنی آپشن در پراید
فرمان هیدرولیکی در مدلهای جدید تولید خودرو به صورت سفارش و درخواست مشتری در خودرو نصب میشود. همچنین پراید در بخش تجهیزات ایمنی دارای 2 کیسه هوای راننده و سرنشین جلو، سیستم ترمز دیسکی در چرخهای جلو و سیستم ترمز کاسهای در چرخهای عقب، سیستم ترمز ABS، سیستم امنیتی قفل مرکزی و چراغ هشداردهنده عیب موتور است.
البته یک نکته در مورد تجهیزات و آپشنهای رفاهی پراید واقعاً مورد توجه است که هر کدام از این امکانات در مدلهای مختلف رو به کم شدن هستند. در برخی از تیپهای پراید اصلاً سیستم پخش صوتی روی این خودرو نصب نمیشود و در مدلهای جدید نیز زه روی درب و ستون بهعنوان آپشن خودرو ارائه خواهند شد و در صورتیکه بخواهید این آپشنها را داشته باشید باید هزینه اضافه پرداخت کنید؛ پس اگر در زمان تحویل خودرو با فقدان هر یک از آپشنها و تجهیزات روبرو شدید اصلاً تعجب نکنید.