مصرف برق استخراج بیت کوین و ارزهای دیجیتال دیگر چقدر است؟ بیت‌کوین پر طرفدارترین ارز مجازی در جهان به شمار می‌رود و برای استخراج آن برق زیادی مصرف می‌شود؛ پیش‌بینی می‌شود، این روند طی چند سال آینده افزایش چشمگیری داشته باشد. با این مقاله کیان باتری همراه باشید تا پاسخ این سوال را دریافت کنید!
چرا بیت کوین برق مصرف می کند؟
«بیت‌کوین شبکه‌ای از کامپیوتر‌ها و دستگاه‌هایی است که در سرتاسر دنیا وجود دارد و اصطلاحا به نام ماینر یا استخراج‌کننده شناخته می‌شوند و تأیید تراکنش‌ها و ایجاد بیت‌کوین جدید بر عهده ماینرها یا همان استخراج‌کنندگان بیت‌کوین است.
ماینرها هستند که شبکه بیت‌کوین را پایدار نگه داشته‌اند و دستگاه‌های آنها برای کار کردن، برق زیادی مصرف می‌کنند، اما چه دلیلی دارد ماینرها مبالغ زیادی برای خرید دستگاه‌های استخراج بیت‌کوین و برق هزینه کنند؟ پاسخ در یک کلمه خلاصه می‌شود: کسب درآمد. استخراج بیت‌کوین یک صنعت چندمیلیارد دلاری در دنیاست.
با رشد قیمت بیت‌کوین در سال‌های اخیر، افراد زیادی برای استخراج ارز هجوم آورده‌اند. در ایران نیز به دلیل قیمت پایین برق، هزینه استخراج بیت‌کوین کمتر از برخی کشورهای دنیاست. به همین خاطر در مدتی محدود، مزارع استخراج بیت‌کوین زیادی با برق کشاورزی، برق صنعتی و … راه‌اندازی شده است.»
مصرف برق دستگاه بیت کوین
در ایران نیز به دلیل قیمت پایین برق، هزینه استخراج بیت‌کوین کمتر از برخی کشورهای دنیاست. به همین خاطر در مدتی محدود، مزارع استخراج بیت‌کوین زیادی با برق کشاورزی، برق صنعتی و… راه‌اندازی شده است. خوراک اصلی دستگاه‌های ماینر، برق است.
دستگاه‌های ماینینگ بیت‌کوین که اصطلاحا ASIC نام دارند، انواع مختلفی دارند و مصرف برق آنها متفاوت است. یک نمونه متداول آن با نام Antminer S۹j توان مصرفی ۱۳۵۰ وات دارد.
در مقایسه با سایر وسایل برقی، توان مصرفی چند مورد از وسایل خانگی به این ترتیب است:
- یک مخلوط کن معمولی پارس‌خزر: ۳۵۰ وات
- یک لپ‌تاپ معمولی: ۵۰ وات
- یک یخچال ۲۰ فوت: ۴۰۰ تا ۵۰۰ وات
استخراج ارز با یک دستگاه نیز بسیار نادر است. اغلب ماینرها چندین دستگاه دارند و مزارع بزرگ استخراج گاهی تا صدها و هزاران دستگاه ماینر را به برق وصل کرده‌اند. در استخراج ارز، مفاهیم فنی و پیچیده زیادی وجود دارد.
چرا مصرف برق استخراج بیت کوین بالاست؟
به طور کلی برق مورد نیاز برای استخراج بیت‌کوین در جهان نزدیک به میزان برقی است که تمام کشورهای جهان مصرف می‌کنند و انتظار می‌رود تا سال ۲۰۲۴ برق مصرفی برای استخراج بیت‌کوین از مجموع برق مصرفی ۱۲۱ کشور در جهان فراتر رود.
برای استخراج بیت‌کوین هم اکنون صدها میلیون کامپیوتر ۲۴ ساعته در حال کار هستند و همه این‌ها به خاطر میزان گرمای ایجاد شده ناشی از سنگینی محاسبات، نیاز به خنک شدن و استفاده از کولر دارند.
جالب است بدانید که برخی کشورها نظیر ایران به خاطر استخراج بیت‌کوین با کمبود برق مواجه شده‌اند و همین امر باعث شده مجبور شوند مزارع استخراج بیت‌کوین خود را تعطیل کنند.
بیل گیتس بنیانگذار شرکت مایکروسافت هم می‌گوید: بیت‌کوین از هر تراکنش دیگری که بشر تا کنون تجربه کرده مصرف برق بیشتری دارد.
نکته حائز اهمیت اینکه هر چقدر که می‌گذرد، باید کامپیوترهای بیشتری برای استخراج بیت‌کوین در جهان به کار گرفته شده و همین امر، هم سود استخراج آن را کاهش و هم مصرف برق آن را افزایش می‌دهد.
مصرف برق سایر ارزها چقدر است؟
یکی از دلایل بنیادی که بیت‌کوین برق زیادی مصرف می‌کند در الگوریتم آن (با نام الگوریتم proof of work یا اثبات کار) نهفته است.
در حال حاضر در برخی ارزهای دیگر مانند اتریوم نیز از این الگوریتم استفاده شده است. ارز اتریوم با وجودیکه دومین ارز برتر بازار ارزهای دیجیتال (از نظر ارزش بازار) محسوب می‌شود، برق مصرفی بسیار کمتری نسبت به بیت‌کوین دارد. با این حال، بازهم این مصرف بالاست.
مصرف برق شبکه اتریوم در حال حاضر تقریبا نزدیک به میزان مصرف برق کشور لوکزامبورگ است. هر تراکنش در شبکه اتریوم، برق معادل ۱ روز خانواده آمریکایی را مصرف می‌کند.
مصرف برق کل شبکه بیت‌کوین در حال حاضر چقدر است؟
در لحظه‌ی نگارش این مطلب، مصرف کل شبکه بیت‌کوین نزدیک به مصرف برق کشور اتریش است. مصرف برق هر تراکنش بیت‌کوین برابر با مصرف برق ۲۰ روز یک خانواده معمولی آمریکاییست.
بنابراین وقتی شما مقداری بیت‌کوین از یک آدرس به آدرس دیگر می‌فرستید، معادل مصرف برق ۲۰ روز یک خانواده آمریکایی برق مصرف می‌کنید.
چنین مصرف بالایی دلیل بر این شده تا انتقادات زیادی به بیت‌کوین وارد شود، زیرا مصرف برق بالای شبکه بیت‌کوین موجب شده تا این شبکه مسئول انتشار گازهای گلخانه‌ای به اندازه کشور دانمارک باشد.
قانون استخراج ارز دیجیتال در ایران
ماین کردن رمز ارزها، مخصوصا بیت کوین، در کشورمان منع قانونی ندارد، به این شرط که از وزارت صنعت، معدن و تجارت مجوز رسمی دریافت کرده باشید. نکته مهم دیگر، دریافت مجوز از وزارت نیرو است تا هزینه برق استخراج بیت کوین با ماینر برای شما بر اساس تعرفه صادراتی محاسبه شود.
حتی اگر از روش‌های دیگر نظیر استفاده از موتور برق، و بدون استفاده از انرژی الکتریکی تولید شده توسط ژنراتورهای وزارت نیرو، اقدام به استخراج کنید، همچنان به دریافت مجوز از وزارت صنعت، معدن و تجارت نیازمند هستید.
ارتباط بیت کوین و قطعی برق
برخی مصرف بالای برق ماینرها را علت بالا رفتن مصرف برق این روز‌های کشور می‌دانند. بر همین اساس سخنگوی صنعت برق کشور با اشاره به اینکه مراکز غیرقانونی استخراج رمز ارز، سبب تخریب شبکه برق و مصرف بیش از اندازه هستند، افزوده: افرادی که این مراکز غیرقانونی را معرفی کنند تا ۲۰ میلیون تومان جایزه دریافت خواهند کرد.
مصطفی رجبی مشهدی تأکید کرده بالا رفتن نرخ بیت کوین که یک زمان هشت هزار دلار بود و اکنون به بیش از ۳۰ هزار دلار رسیده سبب افزایش تعداد استخراج‌کنندگان شده است.ارزانی نرخ برق در کشورمان نیز عامل دیگری در افزایش علاقه‌مندان به استخراج رمز ارزها عنوان شده است؛
موضوعی که پرویز غیاث‌الدین، دبیر سندیکای تولیدکنندگان برق آن را تکذیب کرده و می‌گوید: «مشکلات، ناشی از کاهش تولید برق نیروگاه‌هاست و ربطی به مصرف ماینرها ندارد. ماینر‌های مجاز، مجوز استفاده در حدود ۳۰۰ مگاوات برق دارند و با ماینر‌های غیرمجاز هم برخورد قانونی صورت می‌گیرد.
ضمن اینکه حجم مصرف ماینر‌های غیرمجاز هم آنقدر نیست که سبب قطعی برق شود (غیرمجاز‌ها حداکثر ۲۰۰ مگاوات برق مصرف می‌کنند) و این‌طور هم نیست که مصرف ماینرها یک‌شبه افزایش یابد. نمی‌توان کمبود برق را به مصرف ماینرها مرتبط دانست. ضمن اینکه حتی ماینرهایی که مجوز استفاده از ۳۰۰ مگاوات برق را هم دریافت کرده‌اند، لزوما این میزان مصرف برق ندارند.»
همچنین بخوانید: آسیب های قطعی بر امور مختلف مردم
شفاف سازی مسئولان
به هر ترتیب برای تحلیل این مسئله و سهم هریک از عوامل در مصرف برق با محمد درویش، کنشگر محیط‌زیست گفتگو کردیم. او وجود کارگاه‌های غیرمجاز زراعت بیت کوین را نکته‌ای می‌داند که باید در خصوص آن شفاف‌سازی صورت بگیرد: «کارگاه‌هایی که زراعت بیت کوین می‌کنند، برق بسیار زیادی مصرف می‌کنند.
اخیرا وزارت نیرو اعلام کرد که توانسته‌اند ۳۰۰ مگاوات از این کارگاه‌های غیرقانونی کشف کنند، اما چگونه است که این‌ها همچنان می‌توانند به فعالیت خود ادامه بدهند؟ امسال ظاهرا استخراج بیت کوین‌ها بیشتر شده و می‌خواهند تحریم‌ها را دور بزنند یا خود دولت به دنبال تولید این‌هاست تا بتواند وابستگی‌اش را به دلار کم کند، اما این مسائل شایعه است و هیچ‌کدام شفاف نیست.»
آیا استخراج بیت کوین علت اصلی خاموشی است؟
بهنام سلطانی، کارشناس ارزهای دیجیتال به خبرنگار می‌گوید: نمی‌توان ادعا کرد که دستگاه‌های استخراج بیت کوین هیچ تأثیری در افزایش میزان مصرف برق ندارند ولی در حدی نیست که از آنها به عنوان دلیل اصلی خاموشی‌ها نام برده شود. کل مزارع آشکار استخراج بیت کوین سراسر کشور مصرف‌کننده یک درصد از برق تولیدی هستند و البته مزارع غیرعلنی هم وجود دارد که بازهم با احتساب آنها، نمی‌توان مشکل قطعی برق را به آنها مرتبط کنیم.
به گفته وی ظاهراً رمزارزها بهانه‌ای برای توجیه خاموشی‌های اخیر شده‌اند و پوششی برای ناکارآمدی مسئولان و ارگان‌های مرتبط با برق کشور هستند با فرض اینکه این مزارع ۱۰ درصد از برق کل کشور را به مصرف برسانند بازهم متهم خاموشی نیستند.
این کارشناس ارزهای دیجیتال می‌گوید: با وجود رشد جمعیت و افزوده شدن بر میزان مصرف برق، توان تولید برق کشور، ارتقا نیافته و برای افزایش تولید برق پیش‌بینی‌های لازم نشده است. به این دلیل است که مصرف برق با مشکل مواجه می‌شود و به جای حل این چالش، از استخراج بیت کوین به عنوان عامل مصرف بالا نام برده می‌شود و حتی از ممنوعیت استخراج رمزارزها با پایان یافتن شهریور ماه خبر می‌رسد که به نظر غیرممکن است. در حالی که بهتر است به جای پناه بردن به بهانه ماینرها به عنوان دلیل اصلی قطعی برق به رفع علل واقعی این معضل پرداخته شود.
همچنین بخوانید: برنامه قطعی برق تهران سال ۱۴۰۰
خلاصه مطلب
- بیت کوین دارای مرکزیت نیست و هیچ نهاد مرکزی آنرا کنترل یا مدیریت نمی کند.
- بنابراین بیت کوین نیاز به یک مکانیزم برای پردازش تراکنش ها و حفظ پایداری شبکه داشته و به همین دلیل مفهوم استخراج ارز در ابتدا در قوانین شبکه کدنویسی شده است.
- شبکه بیت کوین شامل تعداد زیادی کامیپوترها و دستگاه های استخراج است که کار تایید و پردازش بلاک های بلاک چین بیت کوین را برعهده دارند.
- به دلیل پردازش فوق العاده زیادی که این شبکه نیاز دارد، این دستگاه ها برق زیادی مصرف می کنند.
- ماینرهایی که این دستگاه های استخراج را به شبکه وصل کرده اند بابت استخراج بلاک جدید و کارمزد تراکنش، درآمد کسب می کنند.
