یکی از نگرانی های رانندگان زیان دیده و مقصر بعد از تصادفات، نحوه گرفتن خسارت از بیمه شخص ثالث و بیمه بدنه می باشد که به نظر پروسه ای سخت و وقت گیر می باشد. اما نگران نباشید در این مقاله از کیان باتری، مراحل دریافت خسارت مالی و جانی حوادث خودرو از بیمه شرح داده شده است.
همچنین این که چه تصادفاتی نیاز به کروکی دارند و چه تصادفاتی بدون نیاز به کروکی پرداخت خسارت انجام می‌شود، موضوعی است که در این نوشته به آن خواهیم پرداخت. قبل از بیان مساله پرداخت خسارت بدون کروکی بیمه شخص ثالث و بیمه بدنه خودرو بهتر است که توضیح کلی در باره کروکی و انواع کروکی داشته باشیم.
منظور از کروکی چیست؟
کروکی در واقع گزارش و ترسیم پلیس از تصادف است که در آن تمامی جزئیات صحنه تصادف، زمان دقیق تصادف به همراه تاریخ و ساعت و مکان حادثه و سایر جزئیات حادثه به طور کامل شرح داده می‌شود.
کروکی که توسط پلیس تنظیم می‌شود به صورت ترسیم دستی بوده و ارائه کروکی به شرکت‌های بیمه و سایر مراجع قانونی برای دریافت خسارت و پیگیری برخی از حوادث لازم باشد. کرورکی به دو دسته تقسیم می‌شوند:
کروکی سازشی:
کروکی سازشی معمولا برای سوانحی میباشد که فقط دارای خسارت مالی هستند و طرفین نسبت به خسارت حادثه به توافق رسیده‌اند و نسبت به خسارتی که از طرف پلیس راهنمایی و رانندگی ثبت شده اعتراضی ندارند.
مدارک لازم برای کروکی سازشی عبارتند از گواهینامه، کارت خودرو، کارت بیمه شخص ثالث و برگه معاینه فنی. با به همراه داشتن کروکی سازشی زیان دیده می‌تواند به شرکت بیمه مراجعه کرده و خسارت مالی خود را برابر با پوشش مالی بیمه شخص ثالث مقصر دریافت نماید.
کروکی غیر سازشی (کروکی مراجع قضایی):
این کروکی شامل دو صفحه بوده و در صفحه اول اطلاعات طرفین حادثه، موقعیت خودروها و یا عابران در زمان وقوع حادثه به صورت کامل شرح داده می‌شود. در برگه دوم مشخصات پلیس راهنمایی و رانندگی که گزارش تصادف را ثبت کرده به همراه علت‌های وقوع حادثه را بیان می‌کند. علت تنظیم کروکی عدم سازشی می‌تواند به یکی از دلایل زیر باشد:
- به توافق نرسیدن طرفین حادثه در مورد مقصر تصادف
- قبول نداشتن نظر افسر در مورد حادثه و میزان خسارت اتفاق افتاده
- تکمیل نبودن مدارک راننده‌ها از جمله به همراه نداشتن گواهینامه رانندگی، نداشتن کارت خودرو، بیمه نامه شخص ثالث و برگه معاینه فنی
- اگر میزان خسارت اتفاق افتاده بیشتر از سقف تعهدات مالی بیمه شخص ثالث مقصر حادثه باشد.
مقاله پیشنهادی: مراحل قاونی شکایت در انواع تصادف رانندگی:
چه تصادفاتی برای دریافت خسارت از بیمه نیاز به کروکی دارند؟
اگر تصادف شما یکی از شرایط زیر را داشته باشد برای پرداخت خسارت حتما باید کروکی داشته باشید.
- هرگاه یکی از خودروهای طرفین تصادف، خودروی نظامی باشد.
- تصادف بین چند وسیله نقلیه (سه وسیله نقلیه و یا بیشتر از سه وسیله نقلیه )اتفاق افتاده باشد.
- یکی از خودروهای طرفین حادثه خودروی سنگین (کامیون، اتوبوس، مینی بوس) ۷ تن به بالا باشد.
- علت تصادف حرکت با دنده عقب باشد.
- یکی از طرفین حادثه و تصادف فاقد بیمه نامه شخص ثالث باشد.
- یکی از طرفین تصادف فاقد گواهینامه رانندگی باشد.
- یکی از طرفین تصادف ساکن محل بروز حادثه نبوده و مسافر و یا میهمان آن استان که در این صورت بستگی به خود مسافر دارد که کروکی بخواهد یا خیر.
- میزان خسارت وارده بیش از میزان تعهد بیمه نامه مقصر باشد بایستی کروکی غیر سازشی درخواست گردد.
- علت تصادف عبور از چراغ قرمز باشد (بررسی حق تقدم عبور).
- تصادف با شی ثابت مانند تیر چراغ برق، جدول، گارد ریل و… باشد که نیاز به تصویر وضعیت برخورد وجود دارد.
- تصادف بصورت جلو به جلو (اصطلاحاً شاخ به شاخ ) باشد.
- یکی از طرفین حادثه موتور سیکلت باشد یا یدک طرف موتور سیکلت باشد.
- مابین تاریخ صدور یک بیمه نامه تاخیر زمانی باشد یعنی پیوسته نباشد یا حادثه در خلال ۲۰ روزه اول بعد از صدور بیمه نامه اتفاق بیفتد.
- اتومبیل‌های دارای بیمه نامه بدنه از نوع نارنجی و طلایی که میزان خسارت از سقف تعهد ثالث بالاتر باشد.
- یکی از خود طرفین یا سرنشینان مجروح و فوت شوند یعنی خسارت جرحی داشته باشد.
- چنانچه وسیله نقلیه مقصر دارای بیمه نامه بدنه باشد و یا بخواهد برای بار دوم از بیمه نامه بدنه استفاده کند.
- چنانچه یکی از طرفین به نظر کارشناس اعتراض داشته باشد کروکی غیر سازشی ترسیم می‌گردد.
نحوه دریافت دیه و خسارت جانی از بیمه ثالث
1- درخواست ترسیم کروکی غیر سازش توسط افسر کاردان فنی و اعلام شکایت زیاندیده در کلانتری و مراجع قضایی
2- مراجعه به نزدیکترین شعبه پرداخت خسارت در محدوده جغرافیایی محل تصادف. (شعب پرداخت خسارت)
3- دریافت فرم اعلام خسارت جانی مسؤولیت مدنی از واحد پذیرش شرکت بیمه و تکمیل فرم مذکور
4- تحویل مدارک مورد نیاز برای تشکیل و بررسی پرونده به واحد پذیرش
مدارک لازم برای گرفتن دیه از بیمه
مدارک مورد نیاز برای گرفتن خسارت جانی از بیمه شخص ثالث شامل موارد ذیل میباشد:
- تکمیل فرم اعلام خسارت جانی
- اصل گواهینامه و کارت ملی مقصر حادثه
- اصل کارت خودرو یا شناسنامه مالکیت
- خودرو بیمه نامه معتبر در زمان حادثه خودروی مقصر حادثه به همراه برش کوپن بیمه نامه
- تصویر برابر اصل کروکی ترسیم شده توسط افسر کاردان فنی
یادآوری: در خصوص خودروهای عمومی، مراجعه کننده باید کارنامه تاکسیرانی، دفترچه کار و یا کارت سلامت معتبر در زمان حادثه را به همراه داشته باشد.
5- دریافت فرم “درخواست مدارک از مراجع ذیصلاح قضائی”و نیز فرمت نامه “درخواست مدارک از مراکز درمانی” از واحد پذیرش و تکمیل فرمهای مربوطه و تحویل مدارک بالینی کلیه مراکز درمانی که به آنها مراجعه شده است به واحد پذیرش ( اعم از اینکه مراجعه بصورت سرپایی بوده است و یا بستری صورت گرفته است)
6- مراجعه به پزشکی قانونی و پس از اعلام ختم درمان توسط پزشکی قانونی انجام مراحل صدور حکم در دادگستری مربوطه (معرفی نامه جهت مراجعه به پزشکی قانونی توسط کلانتری صادر خواهد شد. )
7- پس از تحویل مدارک درخواستی از دادگستری به شرکت بیمه و بررسی پرونده خسارتی توسط کارشناس پرونده‌های ثالث جانی و تکمیل نواقص پرونده مبلغ قابل پراخت به زیاندیده اعلام خواهد شد.
نحوه دریافت خسارت های مالی بیمه شخص ثالث
همانطور که می دانید هرگونه خسارت مالی و جانی وارد شده به اشخاص ثالث در حوادث رانندگی به عهده بیمه شخص ثالث است.
1- خسارت بدون کروکی بیمه شخص ثالث
در تصادفات زیر کروکی برای پرداخت خسارت لازم نمی‌باشد.
- حادثه رانندگی منجر به خسارت بدنی نشده باشد.
- بین طرفین حادثه اختلافی وجود نداشته باشد.
- میزان خسارت زیر ۷. ۷۰۰ میلیون تومان باشد (در سال ۹۷)
نحوه دریافت خسارت از بیمه شخص ثالث بدون کروکی
شرایط و نکات پرداخت خسارت بدون کروکی در بیمه نامه شخص ثالث عبارتند از:
- تکمیل فرم اعلام خسارت توسط مقصر و زیاندیده
- به همراه داشتن و ارائه بیمه نامه معتبر و جاری برای هر دو وسیله نقلیه حادثه دیده در زمان خسارت.
- خودروها و وسایل نقلیه مسبب حادثه و خودروها و وسایل نقلیه زیان دیده باید توسط کارشناس شرکت بیمه بازدید شوند تا میزان خسارت تعیین شود.
- طرفین حادثه رانندگی در زمان حادثه دارای گواهینامه معتبر و متناسب و دارای اصل مدارک شناسایی معتبر خودرو باشند.
- خسارت اتفاق افتاده مالی باشد و نه خسارت جرحی
- ارائه مدارک مثبته دایر بر احراز سمت قانونی متقاضی از قبیل قیومیت یا وکالت یا وصایت یا ولایت خاص حسب مورد از سوی زیاندیده جهت دریافت خسارت به مراه ارایه کارت ملی و شماره حساب وشبای آن.
- مدت زمان قانونی برای رسیدگی و پرداخت خسارت به زیاندیده ۱۵ روز از زمان تکمیل پرونده خواهد بود.
- هر دو خودرو (مقصر یا زیان دیده) به شعبه پرداخت خسارت مراجعه کنند.
- سقف خسارت بدون کروکی در سال ۱۳۹۷ هفتاد و هفت میلیون ریال است.
البته ذکر این نکته ضروری است که برای دریافت خسارت بدون کروکی بیمه شخص ثالث حضور مقصر و زیاندیده الزامی است و اگر فرد مقصر نخواهد خود را درگیر فرآیند دریافت خسارت کند، ارائه کروکی برای دریافت خسارت نیاز است.
مدارک لازم جهت پرداخت خسارت بدون کروکی بیمه ثالث
مدارک لازم برای پرداخت خسارت بدون نیاز به کروکی تقریبا در همه شرکت‌های بیمه یکسان و مشابه میباشد. مدارک لازم و مشترک در بین شرکت‌های مختلف بیمه از جمله بیمه شخص ثالث ایران، بیمه شخص ثالث پارسیان، بیمه شخص ثالث پاسارگاد، بیمه شخص ثالث البرز، بیمه شخص ثالث آسیا، بیمه شخص ثالث ما، بیمه شخص ثالث نوین، بیمه شخص ثالث ما) به ترتیب زیر میباشد:
- ارائه اصل بیمه نامه شخص ثالث معتبر و متوالی حادثه دیده و مقصر حادثه به شرکت بیمه
- ارائه گواهینامه رانندگی مقصر و زیان دیده حادثه
- ارائه اصل کارت خودرو مقصر و زیان دیده
- مراجعه خودروهای مقصر و زیاندیده قبل از بازسازی جهت بازدید کارشناس در همه شرکت‌های بیمه الزامی است.
2- مدارك مورد نياز گرفتن خسارت از بیمه ثالث با كروكي سازشي
- حضور راننده و خودروي زيان ديده برای رويت و تائيد حادثه و ارزيابي خسارت توسط كارشناس بيمه گر.
- اصل برگ كروكي سازشي تصادف كه توسط پليس تنظيم و به مهر و امضای وي ممهور باشد.
- اصل و كپي گواهينامه زيان ديده حادثه.
- اصل و كپي كارت ملي زيان ديده حادثه.
- اصل و كپي بيمه نامه ثالث معتبرخودروي زيان ديده حادثه.
- اصل و كپي كارت مشخصات خودروي زيان ديده حادثه.
- اصل يك برش كوپن بيمه نامه معتبر مقصر حادثه.
- كپي گواهينامه و كارت مشخصات و بيمه نامه خودروي مقصر حادثه.
3- مدارک پرداخت خسارت مالی شخص ثالث با کروکی غیرسازشی
هنگامی که به دلایل مختلفی مانند عدم توافق طرفین حادثه در مورد فرد مقصر، عدم قبول نظر پلیس و یا کامل نبودن مدارک طرفین حادثه و … کروکی از نوع عدم سازش (غیر سازشی) توسط پلیس و یا کارشناس رسمی دادگستری ترسیم می‌شود، باید زیاندیده یا طرفین تصادف با در دست داشتن مدارک زیر جهت تشکیل پرونده به شعب پرداخت خسارت بیمه مراجعه نمایند:
- اصل یا کپی برابر اصل شده کروکی تصادف و یا گزارش کارشناس رسمی دادگستری توسط مرجع قضایی تایید شده.
- کپی برابر اصل شده مدارک مقصر (گواهینامه، کارت مشخصات خودرو، کارت ملی) که توسط مرجع قضایی تایید شده.
- اصل یک برش کوپن بیمه نامه خودرو مقصر حادثه.
- اصل و کپی مدارک زیاندیده (گواهینامه، کارت مشخصات خودرو، کارت ملی و بیمه‌نامه شخص ثالث).
همیشه این موضوع را در نظر داشته باشید که مدارک تکمیلی در شرکت‌های بیمه مختلف ممکن است متفاوت باشد؛ اما به صورت کلی مدارک ذکر شده برای دریافت خسارت بیمه شخص ثالث الزامی است.
نحوه گرفتن خسارت از بیمه بدنه
دریافت خسارت از بیمه بدنه بسیار آسان است فقط باید بدانید در چه صورتی می‌توانید از بیمه خسارت دریافت کنید و چه مدارکی را باید همراه داشته باشید.
خسارت بدون کروکی بیمه بدنه
اگر تا این اینجا همراه ما بوده‌اید حتما با شرایط پرداخت خسارت در بیمه شخص ثالث آشنا شده‌اید. در این قسمت شرایط پرداخت خسارت در بیمه بدنه را بررسی می‌کنیم.
در بیمه بدنه بر خلاف بیمه شخص ثالث برای پرداخت و پیگیری خسارت نیاز به کروکی است. مگر این که خسارت بسیار جزئی باشد. معمولا در بیشتر شرکت‌ها برای خسارات کمتر از ۳ میلیون تومان شرکت بیمه بدنه بدون نیاز به کروکی پرداخت را انجام می‌دهد.
برای سایر موارد حتی اگر خسارت مربوط به خودروی شما که مقصر هم هستید باشد برای اثبات اصالت تصادف، داشتن کروکی پلیس برای پرداخت خسارت و استفاده از بیمه بدنه اجباری است.
مدارک لازم پرداخت خسارت بدون کروکی بیمه بدنه
- اصل و کپی گواهینامه، کارت خودرو، بیمه‌نامه بدنه و شخص ثالث
- بازدید کارشناس بیمه از خودرو (به همراه عکس از خودرو)
- مراحل پرداخت خسارت در شرکت‌های بیمه تقریبا یکسان است به عنوان مثال مراحل دریافت خسارت بیمه بدنه ایران مانند سایر شرکت‌های بیمه می باشد.
فرآیند دریافت خسارت در بیمه نامه بدنه
پس از وقوع حادثه، بیمه‌گزار موظف است در کوتاهترین زمان ممکن به واحد خسارت، اعلام خسارت نماید. در این صورت، روند بررسی پرونده بیمه گزار، بازدید و برآورد خسارت و در نهایت پرداخت خسارت آغاز می‌شود.
چنانچه بیمه گزار مقصر باشد و به شخص و یا شی ثالثی آسیب رسانده باشد، ابتدا باید در مورد خسارت شی و یا شخص ثالث آسیب دیده تسویه‌حساب کرده و طی نامه‌ای، تسویه حساب را به این اداره اطلاع دهد و سپس به خسارت وارده رسیدگی می‌شود.
درصورتیکه بیمه گزار زیاندیده باشد و مقصر داشته باشد، بخشی از خسارت برآورد شده از شرکت بیمه شخص ثالث مقصر و یا از خود مقصر دریافت می‌شود. در پرداخت خسارت چنانچه نیاز به تعویض قطعه‌ای باشد، بیمه گزار موظف است قطعه معیوب را به اداره خسارت تحویل دهد.
- در صورت بروز حادثه، بیمه گزار با تکمیل “فرم اعلام خسارت بدنه اتومبیل” به اداره خسارت بیمه‌نامه‌های بدنه اعلام خسارت می‌کند.
این فرم شامل موارد زیر است:
- مشخصات بیمه‌نامه/ قرارداد
- مشخصات راننده موردبیمه
- مشخصات وسیله نقلیه طرف حادثه
- چگونگی وقوع حادثه
- در نهایت اطلاعات تکمیل شده توسط بیمه گزار امضا و تایید می‌شود.
- پس از تکمیل فرم، بیمه گزار موظف است مدارک مورد نیاز جهت تشکیل پرونده را تکمیل کند.
- درصورتیکه خودرو نیاز به تعویض قطعه داشته باشد، برای قطعات موردنیاز “فاکتور” تهیه می‌شود و بیمه گزار موظف است قطعات آسیب دیده (داغی) را به بیمه تحویل دهد.
- پس از محاسبه خسارت قابل پرداخت، “حواله پرداخت خسارت” در سه نسخه و “فرم مفاصاحساب” در دونسخه صادر و به بیمه گزار تحویل داده می‌شود.
- درصورتیکه بیمه گزار بدهی داشته باشد این حواله در 4 نسخه صادر می‌شود که یک نسخه از آن جهت کسر بدهی‌های بیمه گزار میباشد و به اداره کل حسابداری و آمار تحویل داده می‌شود.
- بیمه گزار حواله و فرم مفاصاحساب صادره را جهت دریافت چک به اداره‌کل حسابداری و آمار تحویل می‌دهد.
- بیمه گزار چک به مبلغ محاسبه شده را از اداره‌کل حسابداری و آمار تحویل گرفته و به ازای آن “رسید دریافت چک” را تکمیل می‌کند.
مدارک اعلام خسارت
- کارت ملی بیمه گزار، مالک یا نماینده قانونی مالک
- کروکی افسر کاردان
- برگ‌های بازجویی طرفین حادثه در خصوص کروکی غیر سازشی
- سایر گزارش‌های تکمیلی از قبیل: گزارش نیروی انتظامی، گزارش کارشناس یا کارشناسان رسمی دادگستری، برگه قبول تقصیر مقصر، رای محاکم در مورد کروکی غیر سازشی، عکس مواضع آسیب‌دیده، خود بیمه‌گزار می‌تواند عکس‌ها را تهیه کند
- تصویر مصدق گواهینامه راننده در هنگام حادثه (برای دارندگان تاکسی ارایه کارنامه) یا دفترچه پلیس راه (برای اتوبوس و مینی‌بوس)
- اسناد مالکیت اتومبیل زیاندیده
- استعلام بیمه‌نامه مقصر و برش بیمه‌نامه
- اصل بیمه‌نامه
- رسید پرداخت حق‌بیمه
- صورتحساب مسافران روز حادثه (برای اتوبوس و مینی‌بوس)
- فاکتور هزینه حمل
- فاکتور لوازم تعویضی در صورت نیاز
- بارنامه (برای کامیونها و تریلرها)
درصورتیکه بیمه‌گذار به بیمه بدهکار باشد و حق‌بیمه را کامل پرداخت نکرده باشد، مبلغ بدهکاری از خسارت محاسبه شده کسر می‌گردد.
در تصادف با خودروهای گران چه باید کرد؟
در تصادفاتی که خودروی آسیب دیده یک خودرو گران قیمت می باشد مراحل پرداخت خسارت کمی متفاوت می‌شود. بر اساس قانون جدید بیمه شخص ثالث پرداخت خسارت بر اساس شرایط خودروی متعارف انجام می‌شود.
بر اساس قانون جدید بیمه شخص ثالث، فرد مقصر در زمان تصادف با خودروی نامتعارف موظف است که تا سقف نصف دیه ماه حرام را جبران کند.
به عنوان مثال دیه ماه حرام در سال 1398، 360 میلیون تومان میباشد. که اگر خسارت تا نصف این مبلغ یعنی تا ۱80 میلیون تومان باشد توسط فرد مقصر در تصادف با ماشین‌های گران قیمت پرداخت می‌شود.
باقی خسارت را فرد زیان دیده باید خودش پرداخت کند که می‌تواند برای این هزینه از بیمه بدنه خود استفاده نماید. البته بخشی از این خسارت توسط بیمه نامه شخص ثالث فرد قابل جبران می باشد که بر اساس تعهد مالی که بیمه نامه ثالث وی دارد این بیمه نامه می تواند کمک وی باشد.
مقاله پیشنهادی: راهنمای کامل پیشگیری، علت و کنترل ایمن آتش سوزی خودرو
دریافت خسارت افت قیمت خودرو
افت قیمت خودرو در زمان تصادف از جمله اتفاقاتی است که بیشتر افراد با این حادثه ناخوشایند مواجه می‌شوند. مخصوصا اگر خودروی شما صفر است و یا خودروی گران قیمت دارید هزینه ریالی جبران چنین خساراتی می‌تواند دردسر بیشتری برای شما داشته باشد.
در زمان تصادف علاوه بر هزینه‌های تعمیر خودرو، هزینه افت قیمت خودروی آسیب دیده بخش دیگر این ماجرا است که افراد را بیشتر درگیر می‌کند.
دریافت خسارت افت قیمت خودرو! شورای حل اختلاف یا دادگاه؟
همانطور که بیان شد راننده خودروی مقصر مسئول جبران افت قیمت خودرو است و برای همین شرکت بیمه مسئول پرداخت این خسارت نیست. بنابراین اگر فرد زیاندیده درخواست دریافت خسارت ناشی از افت قیمت خودرو در اثر تصادف را داشته باشد، باید برای تامین خسارت خود به شورای حل اختلاف مراجعه کند.
برای محاسبه میزان خسارت افت قیمت بعد از ثبت دادخواست، کارشناس مربوطه تعیین شده و با ملاحظه خودرو و یا تصاویر مربوط به خسارات، کارشناس میزان خسارت افت قیمت را محاسبه می‌کند. بعد از این که خسارت برآورد شده توسط کارشناس اعلام شد، مطالبه خسارت به طرفیت مالک خودروی مقصر به دادگاه یا شورای حل اختلاف ارائه می‌کند.
به این نکته توجه داشته باشید که اگر خسارت وارد شده کمتر از ۲۰ میلیون تومان باشد رسیدگی به خسارت توسط شورای حل اختلاف رسیدگی می شود و خسارات بالای ۲۰ میلیون تومان برای رسیدگی به دادگاه ارجاع داده می شوند. فرد زیان دیده با پیگیری پرونده از طریق دادگاه می‌تواند به خسارت افت قیمت خودروی خود دست پیدا کند.
