فیلتر روغن موتور یکی از قطعات مهم و مصرفی خودرو است که در انوع مختلف تولید می‌شود. همانطور که از نام این قطعه مشخص است، فیلتر روغن وظیفه دارد که از ورود هرگونه ذره‌ی خارجی و آلودگی به روغن موتور جلوگیری کند.
موتور هر خودرویی نیازمند بهترین روغن است تا در حالت بهینه کار کند؛ اگر بهترین روغن موتور بازار را هم استفاده کنیم اما فیلتر روغن کیفیت بالایی نداشته باشد، درواقع هزینه‌ی خرید روغن موتور بیهوده خواهد بود.
علاوه بر خرید فیلتر روغن مناسب و خوش‌ساخت، باید در نگهداری و به‌خصوص زمان تعویض این قطعه اطلاعات کافی داشته باشیم. در این مقاله از کیان باتری، هرآنچه در مورد مشخصات بهترین فیلتر و زمان و نحوه‌ی تعویض فیلتر روغن باید بدانید، ارائه شده است.
فیلتر روغن چیست؟
فیلتر هیدرولیک که در خودرو معمولاً فیلتر روغن نامیده می‌شود، بخشی از یک سامانه هیدرولیک صنعتی است که وظیفه پاک‌نمودن سیال هیدرولیک از ذرات آلوده‌کننده را دارد تا به سیال آلوده به سامانه آسیب نزند. فیلترهای هیدرولیک دارای اندازه‌های مختلفی هستند و بر اساس بزرگی توری‌های خود نامگذاری می‌شوند. فیلترها به سادگی قابل تعویض هستند.
این قطعه روغن موتور را تصفیه می نماید و ناخالصی های روغن را جذب می کند و روغن تمیز را به چرخه شستشو و تمیزکاری باز می گرداند تا بتواند وظیفه خود را به درستی انجام دهد و کارآئی سیستم روغن کاری کاهش نیابد.
میتوان گفت روغن موتور را از تمام ذرات ناخالصی که برای موتور مضر است، پاکسازی می کند و نقش مهمی در سالم ماندن موتور و نیز پیستون ها و سیلندرها ایفا می کند. بعبارت دیگر ناخالصی های سیال موتور و براده های فلزی که از موتور جدا می شوند را بگیرد و مانع ورود آن ها به موتور خودرو شود.
اجزای فیلتر روغن
این قطعه مهم دارای ظاهری استوانه‌ای و گرد است که در قسمت تحتانی ماشین و در مسیر ورودی روغن قرار دارد. سوپاپ اطمینان، سوپاپ ضد تخلیه، فیلتر کاغذی یا سلولوزی، نگهدارنده و یک درب ضخیم اجزای اصلی فیلتر را تشکیل می‌دهند.
نحوه عملکرد فیلتر روغن در موتور خودرو
موتور توسط پمپ تعبیه شده در آن، روغن را به مخزن دارای فیلتر هدایت می کند. روغن از طریق سوراخ های تعبیه شده در بالای آن، وارد فیلتر و بخش پاک کنندگی می شود. در پشت سوارخ‌های متعدد بر روی فیلتر، یک دریچه ایمنی نیز وجود دارد.
این دریچه مانع از ورود آلودگی‌های خارجی می‌شود. این دریچه با فشار روغن کنار رفته و سپس بسته می شود. روغن بعد از عبور از سوراخ‌های بالایی و گذر از دریچه ایمنی به قسمت اصلی فیلتر می‌رسد. فیلتر از جنس سلولوزی یا الیاف مصنوعی می باشد.
روغن پس از رسیدن به این فیلترها، کاملا تمیز شده و آلودگی احتمالی آنها از بین می‌رود. سپس بعد از اتمام این مراحل از طریق سوراخ‌های متعدد تعبیه شده در مرکز به استوانه میانی وارد می‌شود. روغن‌های انباشته شده در این قسمت با فشار از قسمت بالایی فیلتر که بخش خروجی نام دارد به سمت موتور حرکت می کند.
انواع فیلتر روغن
مدل پیچ شدنی (Spin on)
این نمونه فیلتر روغن قابلیت نصب بسیار آسان تری نسبت به نمونه های دیگر بر روی موتور خودرو را دارا می باشد. همچنین برای تعویض آنها نیازی به جداسازی تمام قطعات متصل و نگهدارنده فیلتر نمی باشد.
فیلتر روغن های پیچ شدنی برای تولیدکنندگان خودرو بسیار محبوب است. بنابراین حتی بعد از تولید فیلتر روغن نمونه کارتریجی باز هم حرف اول را در بازار می زنند.
مدل کارتریجی (Cartridge Filter)
فیلترهای کارتریجی به صورت مستقیم بر روی موتور ماشین نصب می شوند. ج سازی و تعویض آنها بر روی موتور کمی سخت تر از مدل‌های پیچ شدنی می باشد. با این حال به لحاظ قیمت و هزینه نگهداری از سلامت موتور کاملاً مقرون به صرفه‌ترند.
مشخصات فنی فیلتر روغن خوب
به کار گیری و استفاده از فیلتر خوب در عملکرد صحیح خودرو، کاهش مصرف سوخت ماشین و از همه مهم‌تر، افزایش طول عمر روغن موتور بسیار موثر می باشد. یک فیلتر مناسب و با کیفیت باید دارای موارد نام برده در ادامه باشد.
- توانایی جداسازی ذرات ۵ میکرون و بزرگ‌تر را داشته باشد.
- در برابر جریان مواد و حرارت بالا مقاومت نشان دهد.
- به تغییرات جوی و رطوبت حساس نباشد.
- استفاده و مراقبت آسانی داشته باشد.
- اندازه آن ثابت بماند.
- در برابر ورود روغن مقاومت نکند.
- آلودگی‌ها را به خوبی تصفیه و جداسازی کند.
- قدرت جذب بیشتر آلودگی‌ها را داشته باشد.
- در برابر پارگی مقاوم باشد.
- دارای محفظه درونی مقاومی باشد.
- محفظه کارآمد با قابلیت تحمل فشار بالا داشته باشد.
- دارای سوپاپ اطمینان و آب بندی مناسب باشد.
چرا باید فیلتر روغن را تعویض کرد؟
فیلتر برای مدت مشخصی می‌تواند وظایف خود را به خوبی انجام دهد، در طول مدت زمان کارکرد منافذ کاغذ فیلتر مسدود می‌شود که موجب بالا رفتن فشار در سیستم پمپاژ روغن می‌شود.
برای این منظور در داخل فیلتر یک سوپاپ اطمینان قرار داده شده است که در این شرایط روغن را بدون تصفیه شدن در جریان موتور قرار می‌دهد که خود این موضوع می‌تواند مشکلاتی بسیار جدی برای یاتاقان ایجاد کند.
انتخاب روغن و فیلتر با کیفیت و مناسب خودرو و همچنین تعویض به موقع آن از این اشکالات جلوگیری می‌کند.
دلایل اصلی کثیف شدن این فیلتر عبارت‌اند از:
- خود روغن دارای آلودگی‌هایی می‌باشد.
- هر چقدر هم که روغن سیستم را روانکاری کند، به خاطر اصطکاک فلز روی فلز مقداری فلز و کربن وارد روغن می‌شود.
- هنگامی که احتراق صورت می‌گیرد، واکنش‌های شیمیایی ای رخ می‌دهد و در نتیجه‌ی آن موادی وارد روغن می‌شوند
- در اثر سرد و گرم شدن خود روغن نیز در جریان کارکرد موتور، روغن واکنش داده و آلودگی‌هایی واردش می‌شوند.
علائم خرابی فیلتر روغن خودرو
1- روشن شدن چراغ چک موتور
برخی خودروها چراغ‌های هشداری نظیر کمبود روغن موتور یا کمبود فشار روغن موتور دارند. در هر حال در صورت روشن شدن چراغ چک خودرو به بررسی سیستم روغن موتور بپردازید.
2- نشتی روغن از فیلتر
در صورت نشت روغن از فیلتر متوجه مقدار زیادی روغن در زیر خودروی خود می‌شوید. بررسی کنید که آیا محل این نشتی از فیلتر است یا خیر. محل این قطعه چسبیده به محفظه‌ی روغن موتور می‌باشد.
3- کم شدن فشار روغن
در صورتی که متوجه کم شدن فشار روغن شدید، دلیل آن می‌تواند کثیف بودن فیلتر باشد. اگر فشار روغن موتور از حدی کمتر شود، موتور قادر به فعالیت نبوده و حتی در هنگام رانندگی به یکباره خاموش می‌شود.
زمان تعویض فیلتر روغن
در حالت کلی و مطلوب، بهتر است هر باری که روغن موتور خودروی خودتان را تعویض می کنید فیلتر روغن را نیز تعویض نمایید تا بتواند با کارایی مطلوب تر در خدمت خودروی شما باشد
اغلب برخی تعویض روغنی ها پیشنهاد می کنند برای صرفه جویی در هزینه ها هر دوبار روغن موتور، یک بار فیلتر روغن اتومبیل تعویض شود. اما باید به طور حتم بگوییم که این تفکر یک اشتباه محض است.
زیرا فیلتر جدید ناخالصی های روغن اول را گرفته و دیگر نمی تواند روغن را تصفیه کند. همچنین فیلتری که منافذش از ذرات و آلودگی ها پر شده، دیگر نمی تواند به مقدار کافی روغن را از خود عبور دهد.
مدت زمان تعویض فیلتر روغن برای هر خودرو متفاوت می باشد. زمان تعویض فیلتر روغن به عوامل زیر بستگی دارد:
- نوع رانندگی
- نوع فیلتر
- نوع استفاده از خودرو
- نوع روغن موتور
همانطور که اشاره گردید، بهتر است به توصیه شرکت سازنده خودرو در این زمینه بسیار توجه شود. همچنین زمان تعویض فیلتر و روغن با روشن شدن چراغ سرویس موتور خودرو مشخص می‌گردد. با وجود قرار گیری در شرایط نامبرده در ادامه باید فیلتر و روغن را زودتر از موعد مقرر تعویض نمائید.
- رانندگی در شرایط سخت
- استفاده از اتومبیل در دورهای زیاد
- ترافیک سنگین
- هوای گرم
- حمل بار سنگین
بهترین زمان برای تعویض فیلتر روغن زمانی است که منافذ فیلتر مسدود شده باشند. زیرا در چنین شرایطی روغن به خوبی به موتور پمپاژ نشده و نرسیدن روغن در دورهای بالا باعث افزایش استهلاک موتور و کاهش ضریب کمپرس آن می شود. در نهایت موتور می‌سوزد.
مضرات عدم تعویض به موقع فیلتر روغن
عدم تعویض فیلتر روغن ماشین در زمان معین باعث جرم گرفتن بحش الیافی فیلتر می شود. در این صورت روغن از فیلتر به سختی عبور کرده و کمتر به استوانه مرکزی می رسد. نتیجه این عمل وارد شدن فشار زیاد به پمپ روغن شده و احتمال سوختن آن را افزایش می دهد.
همچنین فشار روغن در چنین شرایطی بیشتر می‌شود و به موتور خودرو آسیب خواهد رساند. به عنوان مثال در دورهای بالا، روغن به موتور نمی رسد و استهلاک موتور در دورهای بالا به شدت بالا می رود. بعد از مدت کوتاهی ضریب کمپرس موتور به دلیل خوردگی پیستون ها کم می شود و در نهایت بعث سوختن موتور ماشین می شود.
برای جلوگیری از آسیب دیدن موتور در همچین شرایطی، تولیدکنندگان یک واشر یا سوپاپ اطمینان طراحی کرده اند. این سوپاپ در زمان بالا بودن فشار باز شده و روغن را بدون فیلتر شدن به موتور خودرو می‌فرستد. این واشر اگر دچار مشکل شود می‌تواند آسیب‌های جبران ناپذیری به ماشین وارد کند.
اگر جزو افرادی هستید که از فیلتر بی کیفیت استفاده می کنند یا در تعویض آن تاخیر دارند، باید بدانید که این کار باعث می شود فیلتر نتواند عمل تصویه را به خوبی انجام دهد. در نتیجه آسیب های جدی به موتور خودرو وارد می شود. با تعویض به موقع و استفاده از فیلترهای با کیفیت می توان در هزینه نگهداری و تعمیر موتور صرفه جویی چشمگیری کرد.
راهنمای خرید بهترین روغن موتور خودرو
نوع فیلتر
انتخاب نوع فیلتر اولین قدم هنگام تعویض آن می باشد. با توجه به فیلترهای موجود در بازار، باید متناسب با نوع نظر و سلیقه شخص و البته میزان توان هزینه پرداختی یک نمونه از آنها را انتخاب نمائید.
جنس صافی
صافی فیلترهای روغن می توانند از جنس های متفاوتی مانند کاغذی، سلولزی، فیبری و … باشد. ترجیحا برای داشتن عملکرد بهتر نمونه با کیفیت را انتخاب و خریداری نمائید.
عموما فیلترهایی که دارای صافی از جنس کاغذ هستند، ارزان ترند. البته باید بدانید که اگر چه خرید آنها شاید به لحاظ قیمت مقرون به صرفه باشد، اما یقیناً در فواصل زمانی کوتاه‌تری باید اقدام به تعویض فیلتر نمائید.
فیلترهای نوع سلولزی دارای سطح تماس بیشتری می باشند. اما به دلیل زیادتر بودن فاصله بین شیارهای آن در مقایسه با مدل‌های دیگر عملکرد خوبی ندارند. روغن در این نمونه فیلتر نمی تواند به خوبی خارج گردد.
در تهیه و تولید فیلترهای مرغوب از ترکیب الیاف کاغذ و سلولز یا کاغذ، فایبرگلاس و سلولز به کار گرفته می شود. این فیلترها علاوه بر سطح تماس بیشتر، توانایی جذب ذرات 5 تا 10 میکرون را دارند.
تناسب با مدل خودرو
یکی از مهم ترین فاکتورها در خرید فیلتر روغن، توجه به تناسب کلی محصول با مدل خودروی سواریتان می باشد.
ترجیحا بهتر است هنگام خرید از همان ابتدا فروشنده را از نام و برند خودروی خود مطلع کنید. در این صورت فروشنده می داند که برای شما چه فیلتر روغنی را بایستی فراهم آورد.
مارک فیلتر روغن
شرکت های زیادی در زمینه تولید و عرضه فیلتر روغن فعالیت می کنند. هرکدام از این شرکت ها با ارائه محصولاتی متنوع، توانسته اند نظر برخی از خریداران را به سمت خود سوق دهند.
از برندهای به نام و معتبر در این زمینه می توان به تویوتا جنیون پارتس، بهران فیلتر، ساکورا، سرکان، کاسپین، پرفلاکس، مرسدس بنز، بی ام دبلیو، هیوندای جنیون پارتز، جک موتورز، لیفان، ام وی ام، هیوندای، کیا، پورشه، ولوو، موبیس، کیا جنیون پارتس و … اشاره کرد.
قیمت فیلتر روغن
قیمت فیلترهای روغن نسبت به کلاس خودرو و همچنین جنس صافی که در ساخت فیلتر روغن به کار گرفته شده بسیار تاثیر گذار است. هنگام خرید این محصول حتی با صرف هزینه بیشتر سعی در خرید جنس با کیفیت داشته باشید.
بیشتر بدانید: آشنایی با فیلتر هوای خودرو + علائم کثیفی و زمان تعویض
آموزش تعویض فیلتر روغن
تعویض فیلتر روغن کار چندان سختی نیست و با یک‌بار دیدن مراحل آن، میتوان در منزل هم این کار را انجام داد. باتوجه به نوع فیلتر روغن، به آچار مناسب آن نیاز داریم؛ معمولا باز کردن فیلتر روغن بخاطر روکش آن با دست مشکل است، پس باید به‌دنبال آچار مناسب باشید.
- در اولین مرحله، اتصال فیلتر روغن را کمی شل کنید؛ فیلتر را کاملا باز نکنید، اجازه دهید که کمی روغن از آن خارج شود. پس از اینکه روغن باقی‌مانده در فیلتر خارج شد، حالا میتوان آن را کاملا جدا کرد. برای ایمنی بیشتر، بهتر است از دستکش برای باز کردن فیلتر روغن استفاده کرد.
- پس از باز کردن فیلتر، با یک پارچه بخش اتصال آن به موتور را کاملا تمیز کنید. این مرحله بسیار مهم است چرا که امکان دارد پس از جدا کردن فیلتر، واشر قدیمی روی اتصال باقی مانده باشد.
- برای تعویض فیلتر روغن جدید، ابتدا سطح اتصال آن را با روغن تمیز چرب کنید؛ همچنین مقدار کمی روغن موتور داخل فیلتر بریزید تا با استارت خودرو، مشکل فشار ایجاد نشود.
- فیلتر روغن جدید را متصل کنید اما اتصال آن به موتور نباید سفت باشد؛ ممکن است که بر اثر فشار زیاد، واشر پلاستیکی سطح فیلتر تغییر حالت دهد و نشتی روغن ایجاد شود.
- معمولا تعویض فیلتر روغن با روغن موتور انجام می‌شود؛ اما در صورتی که خرابی فیلتر روغن وجود داشته باشد و روغن موتور هم به‌تازگی تعویض شده باشد، تنها تعویض فیلتر روغن کافی است.
- پس از اینکه تعویض فیلتر روغن انجام شد، خودرو را استارت بزنید و اجازه دهید که درجا کار کند و وجود هرگونه نشتی احتمالی را بررسی کنید. اگر مشکلی در اتصال فیلتر روغن وجود نداشت، در مرحله آخر مخزن روغن موتور و آمپر فشار روغن را بررسی کنید.
- مراحل تعویض فیلتر روغن پس از عوض کردن روغن موتور کمی متفاوت است. در تعویض روغن موتور، ابتدا تمام روغن خالی و سپس تعویض فیلتر روغن انجام می‌شود.
- بنابراین پس از تعویض فیلتر روغن، باید روغن موتور جدید را هم به خودرو اضافه کرد. اما اگر تعویض فیلتر روغن بدون عوض کردن روغن موتور انجام شده باشد، نیازی نیست که روغن موتور جدید به خودرو اضافه کنیم؛ چرا که روغن خارج شده از فیلتر قدیمی ناچیز است.
آنچه در این مقاله گفته شد
- فیلتر روغن بخشی از یک سامانه هیدرولیک صنعتی است که وظیفه پاک‌نمودن سیال هیدرولیک از ذرات آلوده‌کننده را دارد تا به سیال آلوده به سامانه آسیب نزند.
- فیلتر روغن دارای ظاهری استوانه‌ای و گرد است که در قسمت تحتانی ماشین و در مسیر ورودی روغن قرار دارد.
- روغن پس از رسیدن به این فیلتر روغن، کاملا تمیز شده و آلودگی احتمالی آنها از بین می‌رود.
- فیلترهای روغن در و نمونه کارتریجی و پیچ شدنی موجود می باشند.
- به کار گیری و استفاده از فیلتر خوب در عملکرد صحیح خودرو، کاهش مصرف سوخت ماشین و از همه مهم‌تر، افزایش طول عمر روغن موتور بسیار موثر می باشد.
- مدت زمان تعویض فیلتر روغن برای هر خودرو متفاوت می باشد.
- بهترین زمان برای تعویض فیلتر روغن زمانی است که منافذ فیلتر مسدود شده باشند.
- عدم تعویض فیلتر روغن در زمان معین باعث جرم گرفتن بحش الیافی فیلتر و فشار بیش از حد به موتور می شود.
- هنگام خرید فیلتر روغن به جنس، نو، تناسب با خودرو، برند و قیمت آن دقت کافی داشته باشید.
- نحوه تعویض روغن و فیلتر روغن را به درستی آموزش ببینید.
سخن پایانی
کاربر گرامی دیجی پرایم تمام سعی خود را بر آن دارد تا علاوه بر فراهم کردن مجموعه ی کاملی از کالاهای مورد نیاز زندگی روزمره برای شما عزیزان، مقالات کاملی با عنوان راهنمای خرید را نیز منتشر نماید.
