شیفتر خودرو یا دنده پشت فرمان چیست

اگر شما نیز از ماشین های استفاده می کنید که دارای گیربکس اتوماتیک هستند، حتما تاکنون نام شیفتر خودرو یا دنده پشت فرمان به گوشتان خورده است؛ اما منظور از آن چیست و چه کاربردی در خودرو دارد؟

برای کسب اطلاعات در مورد این قطعه ماشین تا انتها با کیان باتری همراه باشید.

منظور از شیفتر ماشین چیست؟

شیفتر یا همان دنده پشت فرمان تنها در خودرو هایی دیده می شود که از گیربکس های اتوماتیک استفاده می کنند؛ اگر ماشین شما دارای گیربکس های اتوماتیک باشد به شما این امکان را می دهد که به راحتی بتوانید دنده را به صورت اتومات تعویض نمایید.

اما کار شیفتر در این جا چیست؟ با کمک دو پدال های شیفتر شما به راحتی می توانید یا یکی دنده را کم نمایید و استفاده دیگری دنده را زیاد کنید.

محل قرار گیری این پدال ها بر روی پشت فرمان است به همین دلیل به آن دنده پشت فرمان نیز گفته می شود.

علت قرار گیری پدال ها در قسمت فرمان در این است که به راحتی و سرعت عمل بیشتری بتوانید دنده را تعویض کنید، در ابتدا از این پدال تنها در ماشین های خاص و اسپرت استفاده می شود اما با گذشت زمان و پیشرفت صنعت تکتولوژی شاهد آن هستیم که استفاده از این دنده تا چه اندازه رواج پیدا کرده است.

همچنین در سال اخیر در ماشین های جدید تر که تولید می شوند شاهد آن هستیم که از مدل پدال استفاده می شود، یکی از آن ها طرف راست خودرو هستند و دیگری در طرف چپ خودرو قرار گرفته است، دلیل این موضوع در این است که حتی اگر راننده چپ دست بود به راحتی بتواند از شیفتر خودرو استفاده نماید.

تاریخچه شیفتر خودرو یا شیفتر دنده

شاید برایتان جالب باشد که کمی با تاریخچه ساخت و تغیرات دنده پشت فرمان آشنا شوید.

در ابتدا در تمامی خودرو ها از گیربکس های دستی استفاده می شد، نحوه کار آن ها به این صورت بود که برای تعویض کردن دنده در ابتدا لازم بود که راننده پای خود را بر روی کلاج قرار دهد و پس از آن دنده را تعویض نماید.

محل قرار گیری این دسته دنده ها نیز در ماشین ها مختلف متفاوت بود.

اما امروزه چنین نمی باشد و در ماشین های جدید شاهد آن هستیم که دنده های اتوماتیک استفاده می شود. جالب است بدانید که اولین خودرویی که با کمک این اهرم های اتوماتیک ساخته شد در شهر لمانز فرانسه ارئه شد و هم اکنون از ان در موزه نگهداری می شود.

کمپانی فراری جزو اولین شرکت هایی است که از این فناوری در ماشین های خود استفاده کرد؛ این کمپانی در سال 1997 بر روی 335 نوع مدل از ماشین های خود از این مدل از گیربکس استفاده کرد.

این کمپانی در ابتدا توجهی به راحتی استفاده از نداشت، به همین دلیل دنده های آن با مشکلاتی نیز روبرو شد. پس از آن کمپانی ها همچون آلفارومئو و ب ام و از گربکس هایی استفاده کردند که نسبت به مدل های قبلی دارای کیفیت و راحتی بیشتری بودند.

با وجود تغییراتی که بر روی این پدال ها انجام شده بود اما همچنان دارای ضعف هایی بود و به علت اندازه کوچکی که داشتند دست راننده خسته می شد. این موضوع سبب شده بود تا این پدال ها آن طور که باید مورد استقبال قرار نگیرند و استفاده نشوند.

کمپانی مرسدس بنز وقتی این وضعیت را مشاهده کرد به این فکر افتاد تا تغییراتی را بر روی آن اعمال کند، به همین جهات با بهینه کردن آن و ایجاد تغییرات لازم در سایز و محل قرار گیری آن، در خودرو های مدل کلاس اس خود توجه دیگران را به این دنده ها جلب کرد.

با این که تا کنون تغییرات بسیاری بر روی این پدال ها انجام شده است اما می توان گفت که همچنان جای تغییر دارند و می توان تغییرات بهتر بسیاری بر روی آن ها انجام داد.

با وجود این مورد و این که همچنان کمپانی های بزرگ بسیاری در حال کار کردن و بهبود این قطعه می باشند، اما تا کنون بسیاری از خودرو ها از مدل های مختلف این دنده ها استفاده کرده اند و کمپانی ها این آپشن را بر روی ماشین های خود قرار می دهند.

همچنین بخوانید: چرا گیربکس زوزه میکشد؟ رفع زوزه گیربکس

شیفترها برای چه نوع ماشین هایی مناسب هستند؟

شاید تصور کنید که تولید و به کار گیری دنده های پشت فرمان تنها به دلیل راحتی رانندگان و کم کردن زمان تعویض بود، اما قطعا این موضوع نمی تواند تنها دلیل تولید کنندگان برای استفاده از این قطعه باشد!

در حقیقت دلیل استفاده از آن در این بود که به کمک این قطعه بتوانند از افت کردن دور موتور در زمان های تعویض کردن دنده ها جلوگیری کنند و در نتیجه نیروی موتور به صورت کمتری استفاده می شود.

تا همین چند وقت پیش استفاده از پدال های شیفتر تنها در ماشین هایی گیربکس اتوماتیک داشتند استفاده می شد، اما به تازگی تولید کنندگان در تلاش هستند که از این فناوری در ماشین های معمولی نیز استفاده نمایند.

 آیا شیفتر ها برای خودرو های معمولی نیز مفید هستند؟

در برخی از مواقع بله می تواند مفید باشد، به طور مثال در زمان هایی که در ماشین هایی معمولی بار زیادی استفاده شده است و ماشین سنگین شده است، در این مواقع راننده می تواند به کمک این دنده ها ماشین را در حالت دنده سنگین قرار دهد و این گونه به صورت دستی به کمک موتور و گیربکس سرعت ماشین کنترل می شود.

در خودرو های اتوماتیک نیز به همین صورت است، این ماشین ها زمان هایی که در حال رانندگی در مسیر های برفی هستند از دنده دو استفاده می نمایند تا از لیز خوردن چرخ ها جلوگیری شود، در چنین مواقع ای پدال های پشت فرمان به راننده این امکان را می دهند که بتوانند دنده تعویض نمایند و نسبت به ماشین کنترل داشته باشند.

جدا از تمامی این موضوعات پس متوجه شدیم که به صورت کلی استفاده از شیفترها باعث می شود دقت و سرعت در رانندگی افزایش پیدا کند و به صورت هم زمان از گیربکس های ماشین نیز محافظت می شود.

نصب دنده پشت فرمان یا پدل شیفتر روی هایلوکس 2016

در این ویدئو دنده پشت فرمان هایلوکس بعدا روی این خودرو نصب شده است.

چرا از پدل شیفترها تنها بر روی گیربکس های نوع CVG استفاده می شود؟

در این نوع از گیربکس ها تعویض کردن دنده ها به صورت پیوسته انجام می شود که نشان از این دارد کامپیوتر های کنترل کننده این توانایی را دارند که گیربکس و پولی های آن را با توجه به شرایط موجود قفل نمایند که در این صورت گیربکس یا ضریب دنده ایجاد شده حرکت می کند.

با توجه به این موضوع در این مدل از گیربکس ها می توان ضریب دنده های متفاوتی را در TCU ایجاد کرد.

اگر بخواهیم به زبان ساده تر بگوییم در این نوع از گیربکس ها این امکان وجود دارد که دنده های مصنوعی ایجاد کرد و به نحوی تعریف کرد که بتوان از شیفترها نیز استفاده کرد.

نحوه کار شیفتر در گیربکس های نوع سکوئنیشال به چه صورت است؟

در این مدل از گیربکس ها برای زمان هایی که بخواهید دنده ماشین را تعوی کنید احتیاجی نیست که کلاج را نگه دارید، تنها لازم است در هنگام شروع و زمانی که ماشین می خواهد حرکت کند، در دنده یک بگذارید و پدال را فشار دهید.

این موضوع به این معنا است که در دنده های دیگر ماشین عملا شما احتیاجی به پدال کلاج ندارید. این نوع عمکلرد سبب شده است در گیربکس های نوع سکوئنیشال به راحتی بتوان از شیفترها استفاده کرد.

استفاده از شیفتر خودرو چه مزایایی دارد؟

حتما می دانید که در ماشین هایی که از پدال شیفتر استفاده می کنند از سیستم های برقی مالتی پلکس نیز استفاده می شود، به دلیل وجود این نوع از سیستم در این ماشین حساسیت بالایی در رابطه با گرفتن برق اضافی از باتری وجود دارد.

به همین دلیل لازم است توجه داشته باشید که به آپشن های اصلی باید دقت کنید و برای گرفتن این برق از متخصصان در این زمینه کمک بخواهید.

در ادامه برخی از مزایی این پدال های دنده را بررسی می کنیم.

• استفاده از شیفترها باعث شده است که دقت در تعویض دنده بسیار بالا رود.
• سرعت تعویض دنده بسیار بالاست و احتمال خطا در آن پایین.
• در این مدل شما این امکان را دارید که بدون این که دست خود را از روی فرمان بردارید دنده را تعویض نمایید.
• این موضع که در هر حالتی امکان تعویض دنده را دارید باعث می شود که کم تر دچار خستگی شوید و تمرکزتان در رانندگی بیشتر می شود.
• در این مدل از ماشین کنسول میانی بسیار خلوت تر شده است و زیبایی بیشتری به ماشین داده است.
• شتاب گیری در این مدل از دنده ها بسیار بهتر انجام می شود و سبب افزایش سرعت عمل در راننده خواهد شد.
• این دنده ها باعث افزایش یافتن عمر قطعات دیگر ماشین مانند گیربکس و دستی دنده می شود.
• در این ماشین راننده این امکان را دارد که در حالت ساعتی 10 و 10 فرمان را گرفته و همزمان دنده را تعویض نماید که ارگومنی مناسیبی برا او خواهد بود.
• کاهش مصرف سوخت در این مدل ها به وضوح نیز وجود دارد.

آیا استفاده از شیفتر پشت فرمان معایبی نیز دارد؟

بله با توجه به تمام مزایایی که در بالا به آن ها اشاره کردیم استفاده از دنده پشت فرمان معایبی نیز به دنبال دارد که بهتر است با آن ها آشنا باشید.

• افزایش یافتن استهلاک ماشین

منظور از این موضوع در این است که، شما می توانید از این فناوری هم در مدل های ترونیک و هم در مدل های اتوماتیک استفاده نمایید، اما در مدل های اتوماتیک اگر از شیفتر های پشت فرمان استفاده شود باعث می شود که در عملکرد گیربکس ماشین اختلال ایجاد شود و سبب افزایش یافتن اصحلاک ماشین خواهد شد.

• افزایش یافتن دمای گیربکس و حساسیت بیشتر نسبت به دنده

زمانی که شما از دنده های پشت فرمان در زمان اتوماتیک یا همان درایو استفاده می کنید، با هر بار استفاده از این دنده دمای موجود در گیربکس خودرو افزایش پیدا می کند که این موضوع باعث می شود حساسیت در گیربکس در زمان های تغییر کردن دنده به موقع و سر وقت کمپانی شود.

برای جلوگیری از این اتفاق باید روغن گیربکس را به صورت منظم تعویض نمایید و نسبت به آن توجه بسیاری داشته باشید.

نکاتی برای استفاده از گیربکس های اتوماتیک

در آخر لازم است که شما بدانید در صورتی که ماشین شما دارای گیربکس اتوماتیک رعایت این چند نکته ساده باعث می شود تا عملکرد بهتری خودرو شما داشته باشد.

• در این مدل از خودرو ها در هنگان حرکت نباید دور موتور خیلی بالا باشد، در خودرو های معمولی برای حرکت دادن ماشین لازم است که دور موتور را بالا ببرید، اما در خودرو های اتوماتیک به این صورت نمی باشد و با انجام این کار باعث می شوید گیربکس زودتر خراب شود.
• در دنده های اتوماتیک باید به این نکته توجه داشته باشید که هرگز دنده را از جلو به صورت مستقیم در حالت دنده عقب قرار ندهید، برای انجام این کار در ابتدا باید دنده را در حالت سکون قرار دهید و پس از آن دنده عقب بگذارید.
• نکته دیگری که وجود دارد مربوط به توفقف های کوتاه مدت است؛ در این توقف ها نیازی نیست که شما دنده را خلاص کنید زیرا انجام این کار به صورت مستمر باعث فعال شدن بخش های مختلفی همچون کلاج، شیر برقی و سوپاپ ها می شود، که بهتر است این قطعات خیلی استفاده نشوند. بنابراین در توقف های کوتاه نیازی به انجام این کار نیست.
• آخرین نکته ای که باید به آن توجه داشته باشید این است که در زمان های توقف کامل، پس از آن که دنده را در حالت خلاص قرار دادید بلافاصله ترمز دستی را نیز بکشید.

امیدواریم که این مقاله برای شما مفید بوده باشد و توانسته باشیم شما را به خوبی با شیفتر خودرو آشنا نماییم