در این مقاله از کیان باتری قصد داریم درباره شاسی کشی خودرو به تفصیل توضیح دهیم. برای مقدمه همانطور که میدانید با گسترش روز افزون تردد اتومبیل ها در جاده ها با رشد فزآینده تعداد تصادفات جاده ای مواجه هستیم که منجر به آسیب جدی در خودرو می‌شود.
آسیب وارده به ماشین در طیف های گسترده ای طبقه بندی می‌شود. برخی از این آسیب ها صرفا در بدنه خودرو ایجاد می‌شود که با استفاده از صافکاری بی رنگ یا صافکاری و نقاشی می‌توان در جهت رفع آن اقدام نمود.
برخی از آسیب ها به دلیل شدت ضربه به گونه ای هستند که به اسکلت بندی یا شاسی خودرو آسیب وارد می‌نمایند، در این مواقع صافکار حرفه ای با استفاده از شاسی کشی اسکلت بندی را به شکل اول در می‌آورد و بعد اقدام به صافکاری بدنه ماشین می‌کند.
شاسی خودرو چیست؟
شاسی خودرو را می توان همان اسکلت و استخوان بندی خودرو دانست. شاسی خودرو یک سازه چهار ضلعی با جنس آلیاژی از فلزها می باشد. این آلیاژ استحکام به شدت بالایی دارد تا آسیب کمتری ببیند. شاسی خودرو علاوه بر استحکام باید سبک هم باشد تا به موتور خودرو فشار وارد نکند.
به همین دلیل برای داشتن تمام این ویژگی از یک آلیاژ مخصوص از فولاد استفاده می شود که علاوه بر استحکام، از فلز کمی برخوردار است. تمام قطعات خودرو بر روی شاسی خودرو سوار می شوند. در نتیجه اگر شاسی خودرو وجود نداشته باشد عملا خودرویی هم وجود نداشت.
این شاسی لازم است که در مقابل خوردگی مقاوم باشد تا عمر بیشتری داشته باشد. همچنین کمترین لرزش را به داخل اتومبیل منتقل نماید.
شاسی خودرو های مختلف با یکدیگر متفاوت می باشند و متناسب با کارکرد خودرو، شاسی خودرو طراحی ساخته می شود. می توان گفت اولین مرحله ساخت خودرو طراحی و ساخت شاسی خودرو می باشد. در نتیجه مهم ترین بخش هر خودرویی، شاسی آن خودرو می باشد.
شاسی کشی خودرو چیست؟
در برخی از تصادفات به خصوص تصادفات از جلو، ممکن است ضربه وارده به ماشین به قدری شدید باشد که علاوه بر بدنه خودرو، شاسی بندی خودرو نیز آسیب ببیند. اینگونه خودروها پیش از هرچیز لازم است شاسی بندی آنها تعمیر شود که به آن شاسی کشی ماشین می‌گویند.
شاسی کشی به مجموعه اقداماتی گفته می‌شود که در خصوص بازگشت فرم اولیه شاسی خودرو انجام می‌شود. در بسیاری از تصادفات جاده‌ای، ضربه و فشار وارد شده به اتومبیل به قدری زیاد است که شاسی خودرو از حالت استاندارد و اولیه خود خارج می‌شود و فرم آن تغییر می‌کند.
همانطور که گفته شد شاسی خودرو اسکلت اصلی خودرو می باشد. در نتیجه اگر در تصادف، شاسی خودرو آسیب ببیند قبل از هر کاری باید شاسی خودرو صافکاری شود. صافکاری شاسی خودرو در اصطلاح شاسی کشی گفته می شود.
شاسی کشی توسط تیم های صافکاری انجام میگردد و انجام آن دقت و ظرافت بسیاری می‌خواهد زیرا لازم است اسکلت و بدنه خودرو به شکل اولیه خود برگردد و تمامی زاویه های چهارضلعی اسکلت کاملا همسان با قبل از تصادف گردند.
اهمیت شاسی بندی اصولی خودرو
شاسی بندی اصولی و صحیح اتومبیل امنیت سرنشینان را به همراه خواهد داشت و باعث جلوگیری از تصادفات دیگر می شود. بنابراین شاسی بندی اصولی و صحیح از اهمیت ویژه ای برخوردار است. شاسی بندی غیر اصولی احتمال ساییدگی تایرها را بالاتر بده و باعث سر خوردن و مشکلات دیگر اتومبیل می شود.
شاسی بندی در اتومبیل های مختلف متفاوت است. با پیشرفت تکنولوژی، روش ساخت و استحکام شاسی بندی اتومبیل ها نیز در حال ارتقا یافتن است.
همانطور که گفته شد شاسی بندی رابطه مستقیمی با امنیت خودرو دارد به همین دلیل واضح است که هر چه شاسی بندی قوی باشد، آسیب های وارده به اتومبیل و سرنشینان به همان اندازه کمتر خواهد بود.
همچنین نوع شاسی بندی بر عملکرد خودرو نیز تاثیرگذار خواهد بود. معمولا خودروهای بین شهری نسبت به خودروهای درون شهری، به دلیل طی کردن مسافت های طولانی از شاسی بندی قوی تری برخوردار هستند.
ویژگی های یک شاسی خوب
- تحمل بالایی برای وزن و تنش داشته باشد
- حجم کمی داشته باشد
- سبک باشد
- بالاترین میزان نگهداری استحکام را داشته باشد
- در برابر خوردگی مقاوم باشد
- کمترین میزان لرزش و صدا به داخل خودرو را داشته باشد
شاسی در خودروهای مختلف کاملاً متفاوت است. با پیشرفت روزافزون صنعت خودرو، روش ساخت و استحکام شاسی خودروها نیز به‌سرعت پیشرفت می‌کند. ازآنجایی‌که شاسی بندی یک خودرو تأثیر به سزایی در امنیت خودرو در هنگام تصادف دارد، یک خودرو با شاسی بندی قوی، می‌تواند به‌مراتب از آسیب‌های جدی سرنشینان در هنگام تصادف جلوگیری کند.
انواع روش های شاسی کشی خودرو
فرآیند شاسی کشی در صافکاری خودرو مانند دیگر بخش های این حرفه انواع مختلفی دارد. به طور کلی سه نوع شاسی کشی وجود دارد که بیشتر مورد استفاده صافکار ها قرار میگیرد:
- شاسی کشی با میله
- شاسی کشی با اتصال خودور به 4 پایه
- شاسی کشی با دستگاه شاسی کش
شاسی کشی با میله
در صافکاری شاسی خودرو از میله های قابل انتقال استفاده می کنند. زمانی از این روش استفاده می شود که شاسی خودرو در یک نقطه آسیب جزئی دیده باشد و با استفاده از یک میله که در زمین مهار شده است و وزن خود خودور اقدام به صافکاری شاسی خودرو می کنند.
شاسی کشی با اتصال خودور به 4 پایه
از این روش در صافکاری شاسی خودرو زمانی استفاده می شود که شاسی خودرو آسیب جدی تر دیده باشد به نحوی که شاسی خودرو شکل خود را از دست داده باشد. چون شاسی خودرو از نظر هندسی یک چهر ضلعی محسوب می شود.
برای صافکاری ابتدا چهار گوشه ی شاسی خودرو به چهار پایه که می تواند در زمین و یا بر روی یک اسکلت فلزی قابل تغییر قرار دارد متصل می کنند. با استفاده ازگیره ها مخصوص شروع به کشیدن شاسی خودرو از چهار طرف می کنندتا شاسی خودرو حالت اولیه خود را پیدا کند.
شاسی کشی با دستگاه شاسی کش
این روش نسبت به دو روش دیگر جدیدتر و مدرن تر می باشد. با پیشرفت علم دستگاهی ساخته شده که ترکیبی از دو روش اول می باشد و کاملا به صورت مکانیکی و دقیق عملیات شاسی کشی را انجام میدهد. در این روش از صافکاری خودرو، صافکار با استفاده از علم و تجربه خودرو خود مقدار نیروی لازم برای برگشت شاسی خودرو به حالت اولیه را محاسبه و وارد می کند.
دستگاه های شاسی کشی دارای اهرام هایی هستند که با استفاده از آنها شاسی بندی اتومبیل تنظیم میگردد. سایر دستگاه های شاسی کشی خودرو شامل جک پمپی، جک فولکسی می‌شود که هر یک اصول خاص خود را در شاسی کشی دارند و تنها صافکاران حرفه ای می‌توانند با استفاده از آنها شاسی بندی یک اتومبیل را به حالت سابق برگردانند.
توجه داشته باشید که شاسی کشی امری بسیار مهم و ضروری در صافکاری است. با وجودی که پیشرفت تکنولوژی در دستگاه های جدید شاسی کشی باعث برگشت حالت اولیه شاسی بندی خودرو تا حد زیادی شده است اما هرگز استقامت و کارایی شاسی بندی اولیه اتومبیل را نخواهد داشت.
شاسی کشی باعث ایجاد مشکلاتی در اتومبیل میگردد که به مرور افزایش می‌باید و این ایرادات هزینه های بسیاری را به صاحب خودرو تحمیل می‌نماید.
یکی از مهمترین ایرادات بعد از شاسی کشی، لاستیک سایی است که باعث فرسایش لاستیک در مدت بسیار کوتاهتری نسبت به شاسی بندی اصلی بدنه خودرو دارد. در خرید اتومبیل های دسته دوم دقت در این امر لازم و ضروری است که شاسی کشی بدنه چک شود زیرا خرید اتومبیل هایی شاسی کشی شده باعث تحمیل هزینه های بسیاری بر صاحب خودرو خواهد بود.
ابزار شاسی کشی خودرو
نحوه شاسی کشی ماشین نردبانی
شاسی کشی ماشین نردبانی در دسته شاسی های مستقل قرار می گیرد. شاسی ماشین های سواری قدیمی معمولا از این نوع بودند اما امروزه به دلیل مقاومت پیچشی بسیار پایین کمتر خودروی سواری را می توان یافت که از شاسی کشی نردبانی استفاده می کند.
در حال حاضر، از این نوع شاسی کشی بیشتر در خودروهای سنگین نظیر کامیون و اتوبوس استفاده می شود. شاسی کشی نردبانی وزنی زیاد، حجمی بالا و توانایی کمی در جذب لرزش ها دارد.
شاسی کشی ماشین صفحه ای
شاسی کشی ماشین صفحه ای نیز نوع دیگری از شاسی کشی مستقل است که فضای کمتری را اشغال می کند و توانایی بیشتری در جذب ضربات وارد شده به ماشین را دارد.
اما از سوی دیگر مقاومت پیچشی و قابلیت تحمل وزن پایین این نوع شاسی کشی نیز موجب شده تا استفاده زیادی از آن نشود. شاسی کشی صفحه ای معمولا تعمیر و بازسازی سخت تر و پرهزینه تری نسبت به شاسی های نردبانی دارند.
شاسی کشی ماشین لوله ای
این نوع شاسی ماشین به شاسی سه بعدی یا فضایی هم معروف است. در واقع شاسی لوله ای نخستین مدلی بود که هم به صورت طولی و هم عرضی ساخته می شد و تمام قسمت های اتاقک خودرو را در بر می گرفت.
با توجه به مقاومت پیچشی بالا، شاسی ماشین های اسپرت از این نوع ساخته می شوند. شاسی لوله ای به دلیل ساختار فضایی خود حفاظت خوبی از سرنشینان خودروهای مسابقه ای می کند اما معایبی نیز با خود به همراه دارند
مراحل شاسی کشی ماشین
با انواع شاسی کشی خودرو آشنا شدیم. اما در تمام روش ها مراحل شاسی کشی یکسان می باشد. مراحل شاسی کشی خودرو را به سه مرحله تقسیم می کنیم:
مرحله اول: آنالیز وضعیت
در این مرحله ابتدا صافکار خودرو تمام قطعات روی شاسی خودرو را جدا می کند و بعد از لخت کردن ماشین اقدام به ارزیابی و آنالیز میزان آسیب وارد شده می پردازد و با توجه به آسیب وارد شده روش بهتری را برای شاسی کشی انتخاب می کند.
مرحله دوم: تعیین جایگاه شاسی خودرو
طی این مرحله از شاسی کشی با استفاده از روش های مختلف شاسی کشی، شاسی خودرو را به نزدیکترین حالت به حالت اولیه شاسی خودرو تزدیک می کنند. به این مرحله شاسی کشی یا صافکاری کلی نیز گفته می شود. در این مرحله شاسی خودرو به جایگاه اولیه خود باز میگردد.
در فرآیند شاسی کشی معمولا خودرو در میان چهار ستون فلزی قرار میگیرد و سپس صافکار و تیم او با بهره‌گیری از تجهیزات قدرتمند و چهار زنجیر که به ستون‌ها متصل هستند، بدنه شاسی خودرو را در جهات متفاوت می‌کشند.
از همین رو برای اینکه نیروی کشش در نقطه‌ی خاصی جمع شود، مکان خودرو نسبت به چهار ستون فلزی اطراف باید تغییر کند. تعیین جایگاه دقیق خودرو یکی از مهمترین اقداماتی است که صافکار در زمان شاسی کشی انجام میدهد.
مرحله سوم: دقت به جزئیات
بعد از مرحله دوم شاسی کشی که مرحله صافکاری کلی می باشد. در مرحله سوم صافکار به جزئی ترین جزئیات دقت می کند و تمامی جزئیات شاسی خودرو را مانند روز اول بازسازی می کند. به قدری جزئیات در این مرحله مهم می باشد که حتی جای پیچ ها را بر روی شاسی خودرو دوباره تنطیم می کند تا زمانیکه قطعات بدنه خودرو را بر روی شاسی سوار می کند هیچ ناهماهنگی وجود نداشته باشد.
سخن پایانی
اصابت ضربه به شاسی، علاوه بر بروز ایرادات در بحث هندلینگ و فرمان پذیری، تاثیر زیادی نیز در قیمت نهایی خودرو خواهد داشت؛ بنابراین، تعمیر صحیح و دقیق این بخش، می‌تواند از بروز خسارت مالی هنگام فروش خودرو نیز تاحدودی پیشگیری کند و عملکرد اتومبیل را به حالت استاندارد بازگرداند؛
بنابراین، انجام حساب‌شده این فرایند، بسیار حائز اهمیت بوده و بهتر است در صورت بروز مشکلات در شاسی خودرو، به مراکز تخصصی و متبحر در این امر مراجعه کنید تا ساختار اتومبیل به فرم استاندارد بازگردانده شود و مشکلات عدیده ناشی از این مسئله در اتومبیل از بین برود.
