یکی از بخش های بسیار مهم در هر خودرویی مربوط به فرمان و قطعات آن می باشد. ممکن است شما نیز تاکنون نام زاویه کستر را شنیده باشید. کستر زاویه ای است که بر روی چرخ های جلو سنجیده می شود و از نمای کناری آن را بررسی می کنند.
برای آشنایی بیشتر با این موضوع تا انتها این مطلب همراه کیان باتری باشید.
هندسه اندازه گیری در خودرو
هندسه سیستم تعلیق یک وسیله نقلیه دارای سه اندازه گیری رایج است که اغلب می توان آنها را تنظیم کرد، به نام های کستر، کمبر و تو. کاستور روی چرخ‌های فرمان (یعنی چرخ‌های جلو) به‌عنوان زاویه‌ای اندازه‌گیری می‌شود که شیب محور فرمان به جلو یا عقب را هنگام مشاهده خودرو از جوانب ارزیابی می‌کند.
این محور نقطه محوری پایینی (اغلب مفصل توپی پایینی) را به نقطه محوری بالایی (اغلب مفصل توپی بالایی) متصل می کند و با خط عمودی که از نقطه محوری پایینی عبور می کند، یک زاویه تشکیل می دهد.
کستر مثبت زمانی است که چرخ خودرو (و نقطه محوری پایینی) در جلوی نقطه محوری بالایی باشد. کاستور منفی دارای یک نقطه محوری پایین‌تر در پشت نقطه محوری بالایی است و کستر صفر به این معنی است که محور فرمان بر زمین عمود است.
کستر بر سهولت فرمان و پایداری خودرو در یک خط مستقیم تأثیر می گذارد. خودروهای مدرن برای مقاومت در برابر چرخش ناخواسته وسیله نقلیه، یا سرگردانی/منحرف شدن از مسیر مورد نظر هنگام حرکت مستقیم با سرعت، از کاستور مثبت استفاده می کنند.
خودرویی که هنگام حرکت در یک خط مستقیم به یک سمت کشیده می شود ممکن است دارای چرخش منفی باشد. خودروهای دارای فرمان برقی باید کاستور مثبت داشته باشند، بنابراین سیستم تعلیق آن باید توسط مکانیک بررسی و تنظیم شود.
انواع تراز
چرخ ها می توانند از راه‌ها و جهت‌های مختلف ناهماهنگ شوند. در اینجا 3 مورد از متداول ترین نوع هم ترازی انجام شده آورده شده است.
کمبر
کامبر هنگام نگاه کردن مستقیم به خودرو از جلو، زاویه چرخ را اندازه می‌گیرد. اگر چرخ به سمت ماشین متمایل شود به طوری که پایین چرخ از ماشین دورتر از بالا باشد، این یک کمبر منفی است. چرخی که از ماشین متمایل می‌شود، دارای کامبر مثبت است.
کستر
کاستور چرخ زاویه چرخش چرخ را اندازه می‌گیرد، در حالی که از کنار ماشین به چرخ مستقیم نگاه می‌کند. این محور توسط دو نقطه بالا و پایین به چرخ متصل می شود که باید روی هم قرار گیرند.
اگر نقطه بالایی به سمت عقب ماشین متمایل شده باشد، کاستور مثبت است. اگر نقطه بالایی به سمت جلوی ماشین متمایل شود، کاستور منفی است.
چرخش نادرست باعث می شود که فرمان خیلی سنگین یا خیلی سبک شود. این معمولاً در اتومبیل های چرخ جلو قابل تنظیم نیست، بنابراین در این وسایل نقلیه ممکن است در صورت خاموش بودن کاستور، سیستم تعلیق آسیب ببیند.
کستر در مقابل کامبر
کمبر یکی دیگر از اندازه‌گیری‌های زاویه‌ای در تعلیق است که محور شیب متفاوتی را نسبت به کاستور اندازه گیری می‌کند. کامبر به این موضوع اشاره می‌کند که وقتی مستقیم به جلوی ماشین، به زیر ماشین نگاه می‌کنید، چرخ ها چقدر به سمت ماشین یا به سمت خارج از ماشین متمایل می‌شوند. این امر بر ناحیه تماس لاستیک با زمین در طول مانور های مختلف رانندگی تأثیر می گذارد.
ممکن است در مورد خودروهایی شنیده باشید که «سقوط» یا «موقعیت» دارند. این اصطلاح عامیانه به خمره منفی قابل توجهی اشاره دارد، جایی که بالای چرخ ها به سمت بدنه خودرو و پایین چرخ ها به سمت دور از بدنه خودرو نسبت به خط عمودی که از مرکز چرخ ها بدون خم می گذرد اشاره دارد.
خمیدگی منفی باعث افزایش چسبندگی در هنگام پیچیدن/پیچیدن می شود، اما چسبندگی در شتاب گیری یا ترمز در یک خط مستقیم را کاهش می دهد و مقدار زیاد آن می تواند به سرعت لاستیک های شما را فرسوده کند.
اثرات کاستور مثبت
کاستور مثبت زمانی است که هنگام مشاهده وسیله نقلیه از پهلو، نقطه محوری پایینی در مقابل نقطه محوری بالایی قرار دارد. این امر باعث سنگین تر شدن فرمان یا دشواری بیشتر در چرخاندن فرمان می شود (فقط در خودروهای بدون فرمان برقی قابل توجه است).
خودروهای مدرن به راحتی می توانند مزایای کاستور مثبت را به حداکثر برسانند زیرا فرمان برقی دارند و تحت تأثیر فرمان سنگین تر قرار نمی گیرند. کاستور مثبت برای پایداری هنگام رانندگی در یک خط مستقیم به دلیل گشتاور خود تراز لاستیک عالی است.
گشتاور خود تراز زمانی اتفاق می افتد که نقطه محوری پایین تر از نقطه محوری بالایی جلوتر باشد و سپس نیرویی به چرخ های جلو وارد شود تا چرخ ها بخواهند در یک چرخش به موقعیت خنثی خود بازگردند. گشتاور خود تراز زمانی ایجاد می شود که بخشی از وزن خودرو در پشت لاستیک باشد و به قرار گرفتن لاستیک مستقیماً در جلو کمک کند.
وسایل نقلیه با چرخش بیش از حد مثبت می توانند مستعد کم فرمانی باشند، بنابراین اکثر وسایل نقلیه مدرن دارای کاستور بیشتر از 3 تا 5 درجه نیستند. این محدوده ایده‌آل برای به حداکثر رساندن پایداری خط مستقیم و امکان چرخش راحت است.
کستر مثبت هنگام چرخاندن چرخ ها به دلیل هندسه اجزای سیستم تعلیق، لمبه منفی را افزایش می دهد. این برای پیچیدن خوب است زیرا سطح تایر را که با زمین در تماس با زمین در چرخ جلوی بیرونی است، که تحت بیشترین بار در طول پیچ است، به حداکثر می‌رساند.
خودرو کاستور مثبت دارند، زیرا محور فرمان چرخ‌های جلو به سمت جلو متمایل است تا به خودرو سواری ثبات بیشتری در یک خط مستقیم بدهد.
بیشتر بدانید: اصطلاحات خودرویی که باید بلد باشید
اثرات کاستور منفی
کاستور منفی فقط در خودروهای قدیمی‌تر یافت می‌شود زیرا محدودیت فناوری قدیمی‌تر مانند دینامیک قدیمی شاسی و مشخصات تایر است. کاستور منفی منجر به فرمان سبک‌تر و آسان‌تر می‌شود اما در هنگام رانندگی در مسیر مستقیم، پایداری کمتری دارد. وسایل نقلیه با کاستور منفی به خوبی کنترل نمی شوند.
یکی از نشانه‌های چرخاندن منفی، شلختگی یا شل بودن فرمان است که بسیار کمتر از چرخ‌هایی که به سختی می‌چرخانند رایج است. این همچنین می تواند ناامن باشد زیرا هنگام چرخاندن فرمان خودرو باید همانطور که انتظار می رود بچرخد.
تفاوت قابل توجهی در حرکت فرمان راننده و واکنش چرخش خودرو می تواند منجر به برخورد شود، به خصوص اگر راننده توجهی نداشته باشد. کاستور منفی در خودروهای مدرن غیرعادی است، بنابراین اگر مشکوک هستید که در وسیله نقلیه شما وجود دارد، باید توسط یک فروشگاه تراز یا مکانیک حرفه ای بررسی شود.
کاستری که روی خودرو متقارن نیست نیز به دلایل ایمنی باید اصلاح شود، زیرا خودرو به سمت کناری با چرخش کمتر سرگردان می شود. این وضعیت باعث افزایش ساییدگی لاستیک ها و اجزای سیستم تعلیق می شود.
چگونه کستر تنظیم می شود
برای تنظیم کاستور، ابتدا باید ارتفاع سواری، کاستور، خمیدگی اندازه‌گیری شود، زیرا هر کدام روی دیگری تأثیر می‌گذارند. ابزارهای خاصی برای انجام این کار در دسترس هستند، مانند حباب سنج و صفحات چرخان. تجهیزات بهتر منجر به اندازه‌گیری‌های دقیق‌تر می‌شوند، بنابراین بهترین مکان برای انجام این کار، یک فروشگاه تراز خودکار است.
در حالی که چرخ های جلو از روی زمین بلند می شوند، چرخ ها 20 درجه به داخل و سپس خارج می شوند. در این آزمایش، یک حباب سنج روی توپی چرخ، کاستور را اندازه گیری می کند. برای تنظیم، می‌توان شیم‌ها را از ضمیمه‌های جلو یا عقب بازوی کنترل بالایی اضافه یا برداشت.
هنگامی که کاستور مطابق میل شما تنظیم شد، دوباره کامبر، پنجه و ارتفاع سواری را بررسی کنید و تنظیمات لازم را انجام دهید تا مطمئن شوید که تمام اندازه‌گیری‌ها مطابق با مشخصات خودرو هستند.
6 نشانه رایج تراز نبودن چرخ ها
گاهی اوقات لاستیک های کم باد می توانند مشکلاتی را ایجاد کنند که می تواند ناشی از ناهماهنگی چرخ ها باشد. ابتدا فشار تایرها را بررسی کنید، و اگر این فشار در محدوده نرمال باشد، ممکن است زمان آن رسیده باشد که چرخ‌های خود را دوباره تنظیم کنید. موارد زیر علائم یک هم ترازی بد است.
همچنین بخوانید: عوارض و علائم بالانس نبودن چرخ خودرو
وسیله نقلیه به یک طرف می کشد
تراز خود را هنگام رانندگی در جاده مستقیم با ترافیک کم بررسی کنید: دستان خود را از روی فرمان بردارید و اجازه دهید خودرو خودش را در جاده هدایت کند. اگر به سمت یک سمت خاص منحرف شد یا حرکت کرد( دلایل گیج زدن و کشیدن فرمان به طرفین )، انگشتان خود را روی فرمان قرار دهید و به آرامی فرمان را کنترل کنید تا در جاده بمانید.
هنگامی که وسیله نقلیه یک بار دیگر مستقیم در حال رانندگی است، دوباره تست را امتحان کنید. اگر وسیله نقلیه همچنان به طرفین منحرف می شود، چرخ ها باید دوباره تراز شوند. هر چه بیشتر از یک خط مستقیم خارج شود، تراز آن بدتر است.
اگر به مشکل رسیدگی نکنید، رانندگی مستقیم سخت تر می شود و حتی ممکن است از مسیرهای دیگر جاده عبور کنید، اگر همیشه چرخ را محکم نگه ندارید. اگر این مشکل را با وسیله نقلیه خود دارید، آن را نزد یک مکانیک خودرو ببرید و فورا تراز را انجام دهید.
توجه داشته باشید که تاج یک جاده ممکن است باعث شود وسیله نقلیه شما به یک سمت کشیده شود، زیرا مرکز جاده بالاتر از شانه است.
فرمان ناهموار
هر زمان که در جاده ای کاملا صاف و مستقیم رانندگی می کنید، فرمان وسیله نقلیه باید صاف بماند و از مرکز خارج نشود.
یک راه آسان برای بررسی این موضوع این است که به نشان موجود در مرکز فرمان خود نگاه کنید. اگر در هنگام رانندگی مستقیم، نشان ثابت بماند، فرمان در مرکز قرار می گیرد.
اما اگر نشان در هر جهتی چند درجه از سطح خارج شود، فرمان ناهموار است و خودرو فوراً به تراز چرخ‌ها نیاز دارد. هنگامی که وسیله نقلیه مجدداً قرار می گیرد، فرمان در مرکز باقی می ماند و کنترل خودرو بسیار آسان تر خواهد بود.
فرمان شل
فرمان شلخته یا شل می‌تواند بسیار خطرناک باشد، زیرا می‌تواند باعث کاهش زمان پاسخ در هنگام چرخش شود. این می تواند ناشی از عدم تراز چرخ ها باشد و همیشه باید از شما بخواهد که وسیله نقلیه را توسط مکانیک بررسی کنید.
چرخ فرمان می لرزد
فرمانی که هنگام حرکت وسیله نقلیه می لرزد، احتمالاً به دلیل لاستیک های نامرتب یا نامتعادل است. با این حال، لرزش فرمان نیز می تواند نشان دهنده مشکلات جدی تر دیگری باشد. یک متخصص می تواند علت لرزش را تعیین کند.
سایش ناهموار لاستیک
اگر متوجه شدید که آج های برخی از لاستیک های خودروی شما سریع‌تر از سایرین فرسوده می شوند، ممکن است چرخ ها ناهماهنگ باشند. این می تواند به شکل ساییدگی بیش از حد بیرونی تایر، سایش بیش از حد داخلی تایر، یا اسکالوپ شدن تایر باشد.
برای بیشترین دقت، عمق آج را در دو طرف هر تایر با عمق سنج اندازه گیری کنید. چرخ هایی که به درستی تراز شده اند همگی دارای عمق لاستیکی یکسانی روی تایرها خواهند بود.
لاستیک هایی که جیغ می کشند
از آنجایی که لاستیک‌ها به طور غیر یکنواخت فرسوده می‌شوند، می‌توانند با شتاب گرفتن یا چرخش خودرو شروع به جیغ زدن کنند. صدای جیغ می تواند ناشی از چیزهای دیگری مانند فرسودگی لنت ترمز باشد، بنابراین اگر متوجه این علامت شدید، خودرو را بررسی کنید.
بیشتر بدانید: علت و رفع صدای سوت زدن هنگام ترمزی گیری
چرا مهم است که مشکل تراز را فوراً برطرف کنید
بیشتر مواقع رانندگان فکر می کنند مشکل بزرگی نیست که لاستیک ها تراز نباشند یا نمی خواهند برای یک تراز هزینه کنند. مشکل این است که هرچه تنظیم مجدد را به تعویق بیندازید، آسیب بیشتری به لاستیک ها و وسیله نقلیه وارد می شود.
مصرف بیشتر بنزین برای مسافت پیموده شده کم در خودروهایی با لاستیک های نامرتب رایج است، زیرا خودرو باید سخت تر کار کند در نتیجه بنزین بیشتری مصرف می کند. همچنین، لاستیک هایی که با ضمانت مادام العمر خریداری کرده اید، اغلب دارای چاپ ریز هستند که نیاز به ترازهای منظم دارند.
به خودتان لطفی کنید و در صورت وجود هر یک از این علائم، وسیله نقلیه خود را به یک مکانیک یا تعمیرگاه ببرید. با توجه به هزینه های جایگزینی ترمیم آسیب، افزایش هزینه سوخت و تعویض زود هنگام تایر، تراز چرخ ها بسیار گران نیستند.
کلام آخر
امیدواریم که این مقاله برای شما مفید بوده باشد و توانسته باشیم شما را به خوبی با زاویه کستر خودرو آشنا نماییم.
