استان زنجان از استان‌های شمال غرب کشور است که اکثر گردشگران، در مسیر خود به شهرهای شمال غرب، اول از آن عبور می‌کنند. با راهنمای سفر به زنجان همراه کیان باتری باشید.
اگر تاریخ، تمدن، فرهنگ، مردمانی میهمان‌نواز و مهم‌تر از همه، آب‌وهوایی فوق‌العاده مطبوع می‌خواهید، زنجان مقصد مناسبی برای شماست. این استان، انسان‌هایی خون‌گرم و صمیمی در دل خود جای داده است که قدم مسافران و گردشگران عزیز را گرامی می‌دارد.
معرفی شهر زنجان
شهر زنجان مرکزی استانی با همین نام است که در شمال غربی کشور قرار گرفته است. نام آن بر گرفته از واژه زنگان است که در لغت معنی پربار و پرارزش را می دهد. این شهر از شمال با شهرستان طارم و خلخال و میانه و از شرق به سلطانیه و طارم و از جنوب به خدابنده و ایجرود و از غرب با شهرستان ماه نشان همسایه است.
راهنمای سفر به زنجان می تواند شما را با جاذبه های کم تر شناخته شده کشورمان آشنا کند. سرزمینی که پر از شگفتی ها، رنگ ها و مقصدی فوق العاده برای علاقه مندان به غارنوردی است. اگر قصد سفر به زنجان و یا آشنایی با آن را دارید با کیان باتری همراه شوید. مردم خون گرم این شهر قدم مسافران و گردشگران را با صمیمیت گرامی می دارند.
تاریخ زنجان به ۲۰۰۰ سال قبل از میلاد مسیح بازمی گردد و نام این شهر از قدیم زنگان بوده است، هنوز هم مردم منطقه آن را به همین نام می خوانند که پس از آن معرب شده و به زنجان تغییر نام یافت. از سال های دور این شهر با قرار گرفتن در جاده ابریشم که مهم ترین راه ارتباطی بین چین و هند و اروپا بود دارای اهمیتی خاص گشته بود. این استان در مقطعی در زمان قاجار با نام ایالت خمسه خوانده می شد. برای سفر به این شهر تاریخی راهنمای سفر به زنجان را ادامه دهید.
بهترین زمان سفر به زنجان
آب وهوای کوهستانی با زمستانی بسیار سرد و برفی و تابستانی دلپذیر و فصول بهار و تابستان بهترین زمان برای گذراندن اوقات فراغت در این استان هستند. میزان بارندگی در بهار و زمستان نسبت به سایر فصول در این استان بیشتر است.
بهترین زمان برای مسافرت به این استان اردیبهشت تا تیرماه می باشد که آبشار هشترخان شهرستان طارم پرجوش و خروش تر از همیشه پذیرای گردشگران است.
سفر به زنجان در فصل نوروز
اگر اهل سفر به مناطق کمترشناخته شده و بکر هستید به استان زنجان سفر کنید. استانی که متاسفانه با وجود ظرفیت بالا و قابل توجه گردشگری، بجز با شهرت آثاری چون گنبد زیبای سلطانیه و رختشویخانه تاریخی زنجان، آنچنان که باید به دوست داران سفر معرفی نشده است.
با سفر به زنجان می توانید انواع و اقسام جاذبه ها را در گوشه و کنار این استان چهارفصل بیابید. رودخانه سرخرنگ قزل اوزن که سرچشمه اش کردستان و مبداش دریای خزر می باشد در مسیر خود از زنجان عبور کرده و مناظر طبیعی زیبایی را پدید آورده است؛ مناظری همچون منطقه تفریحی و گردشگری زنجانرود که از گذشته های دور تفرجگاه مردمان منطقه بوده است.
راه های مسافرت از تهران به زنجان
برای رفتن به زنجان، گزینه‌های هواپیما، سفر جاده‌ای و قطار در دسترس هستند.
هواپیما
زنجان دارای یک فرودگاه بین‌المللی است که در فصل حج پروازی‌هایی به سمت مکه و مدینه را انجام می‌دهد، در سایر زمان‌های سال تنها مسیر پروازی این فرودگاه به سمت مشهد است. (پرواز روزهای سه‌شنبه و جمعه)
قطار
راه‌آهن تهران-تبریز از این شهر می‌گذرد. البته از اکثر خطوط راه‌آهن می‌توانید به زنجان سفر کنید.
اتوبوس
از بسیاری از شهرهای ایران می‌توان مستقیم به زنجان سفر کرد. در عین حال زنجان در مسیر کریدور شمال غرب کشور قرار دارد و تمامی اتوبوس‌هایی که از سمت تهران به شهرهای شمال غربی عازم هستند از زنجان می‌گذرند. از خود شهر زنجان هم به شهرهایی نظیر تهران، تبریز، قم ورشت. . . اتوبوس‌هایی در ساعات مختلف شبانه‌روز موجود است.
سفر به زنجان با خودروی شخصی
با آزادراه نزدیک به سه ساعت تا تهران فاصله دارد. فاصله زنجان تا تهران حدود ۲۹۰ کیلومتر است. این مسیر شامل اتوبان زنجان-قزوین و قزوین-کرج و کرج-تهران است.
مقاله پیشنهادی: چک کردن ماشین قبل از سفر
جاذبه های دیدنی و گردشگری زنجان
استان زنجان نیز مانند بسیاری دیگر از شهرهای کشور دارای جاذبه‌های دیدنی بسیاری است که هرساله مقصد سفری مسافران و گردشگران بسیاری است. بسیاری از آثار تاریخی موجود در زنجان بجا مانده از دوره قاجار و دوره‌های پیشتر هستند.
مسلماً زنجان دارای جاذبه‌های تاریخی و طبیعی بسیاری است که معرفی تمام آن‌ها در این مقاله شاید ممکن نباشد اما در ادامه تعدادی از جاذبه‌های زیبای سفر به زنجان را به شما معرفی می‌کنیم تا فرصت تجربه سفری لذت‌بخش را داشته باشید.
مسجد جامع زنجان
این اثر تاریخی زیبا بجا مانده از دوره قاجار است و در مرکز شهر زنجان قرار دارد. مسجد جامع زنجان در قرن ۱۳ قمری بناشده است و معمار توانمند آن عبدالله میرزا پسر فتحعلی شاه قاجار بوده است! این مجموعه تاریخی که در شمار بزرگ‌ترین و زیباترین مساجد و مدارس دینی زنجان است، یکی از بناهای ارزشمند ساخته‌شده بر اساس طرح مساجد چهار ایوانی هست.
موزه مردان نمکی
بازدید از این موزه، جایگاه ویژه ای در برنامه سفر به زنجان دارد. عمارت ذوالفقاری، یکی از بناهای باشکوه و قدیمی مربوط به دوره قاجار است. این بنا در بافت تاریخی شهر و در فاصله کمی از دیگر جاذبه های گردشگری شهر زنجان قرار گرفته و عنوان موزه باستان شناسی زنجان شناخته می شود.
اما بیشتر شهر این بنا به خاطر وجود گنجینه هایی ارزشمند درون آن است. در این موزه مومیایی های طبیعی مردانی را خواهید دید که در هزاران سال پیش در معدن نمک چهرآباد این استان زنده به گور شده اند. بازدید از موزه مردان نمکی زنجان حدود یک ساعت به طول خواهد انجامید.
آدرس: زنجان، خیابان زینبیه، عمارت ذوالفقاری
بنای رختشویخانه زنجان
این بنادر قلب بافت تاریخی زنجان قرار دارد و منطبق بر حصار قدیمی شهر است. این مکان محلی است که مردم درگذشته لباس‌های خود را در آن می‌شسته‌اند. در این مکان، حوضچه‌های بسیاری با کاربردهای متفاوت ساخته‌شده که از آن جمله می‌توان به حوضچه‌ای ویژه شستشوی ظروف، مختص لباس‌های تقریباً تمیز و آبکشی و حوضچه‌ای که محل خروجی آن است اشاره کرد. چنین کاربری برای یک بنای عمومی در جهان مشابه ندارد یا کم‌نظیر است.
بنای رختشویخانه برای رفاه حال زنان دوره‌های قدیم زنجان ساخته‌شده است تا در هوای سرد زمستان برای شستن لباس‌های خود مشکلی نداشته باشند. سبک و سیاق معماری این بنا را می‌توان به شیوه اواخر دوره قاجار و اوایل دوره پهلوی نسبت داد.
معبد داش کسن اثر تاریخی زنجان
معبد داش کسن نام اثری تاریخی است که در حوالی عمید آباد وجود دارد. کنده‌کاری‌های موجود در این منطقه مشابه با آثار تاریخی چین و فرهنگ چشم بادامی هاست. این مجموعه گردشگری، دارای سه غار است که در دل کوه جای گرفته و نگارگری‌های مختلف در آن مشاهده می‌شود. داش کسن دارای طرح‌های اسلیمی زیادی است و به دستور الجایتو ساخته‌شده است و بنایی برای آرامگاه ایلخانیان بوده است.
این اثر در نوع خود در کشور ما بی‌نظیر است و ترکیبی استادانه از معماری ایرانی و چینی هست. در معبد داش کسن نقش برجسته دو اژدها که معمولا در سبک معماری چینی استفاده می‌شود، بیش از هر چیز دیگری خودنمایی می‌کند.
مجموعه میراث جهانی تخت سلیمان از شهر های نزدیک به زنجان
مجموعه میراث جهانی تخت سلیمان در نزدیکی شهر تکاب در استان آذربایجان غربی قرار گرفته است. فاصله زنجان تا مجموعه تخت سلیمان ۱۴۷ کیلومتر است که حدودا ۲ ساعت و سی دقیقه طول خواهد کشید.
تخت سلیمان یکی از مهم ترین و ارزشمند ترین محوطه های باستانی در سراسر دنیاست. این محوطه، با مساحتی بالغ بر ۱۲۴ هزار متر مربع، مجموعه ایست از آثار دوران باستان و اسلامی، از ساسانیان تا ایلخانیان.
یکی از سه آتشکده مهم دوران ساسانی به نام آذرگشنسب هم در مجموعه تخت سلیمان قرار گرفته است. تخت سلیمان و دریاچه مقدسی که در مرکز آن قرار گرفته، هر ساله میزبان میلیون ها گردشگر داخلی و خارجی است. بازدید از محوطه میراث جهانی تخت سلیمان، حدود ۲ ساعت و ۳۰ دقیقه طول خواهد کشید.
طبیعت گردی زنجان
روستای شیت از جاهای سرسبز زنجان
روستای شیت از توابع بخش چورزق شهرستان طارم در استان زنجان می‌باشد. روستای شیت از روستاهای نمونه گردشگری و دارای ظرفیت‌های زیبا و طبیعی است. روستای سرسبز شیت روستایی کوهستانی است که در بخش شمالی استان زنجان واقع شده‌است.
فاصله این روستا تا مرکز استان در حدود ۱۲۶ کیلومتر و تا نزدیک‌ترین شهر (چورزق: مرکز بخش) ۸ کیلومتر و تا مرکز شهرستان (آب بر) ۳۸ کیلومتر است. این روستا با قدمت ۵۰۰ ساله، در حال حاضر دارای ۲۴۰ خانوار و قریب به هزار نفر جمعیت دارد.
بخشی از جاذبه‌های دیدنی و گردشگری روستا: چشمه سارها، قلعه شیت، رودخانه چهار فصل، غار سیدباغی، ییلاق دولا و ییلاق نراب، امامزاده سید محمد ماهوری شیت. روستای شیت بر روی دامنه میانی کوهی قرار گرفته‌است که از سمت مقابل و کناره‌ها نیز توسط کوه‌های بلندی احاطه شده‌است و گیاهان سبز و درختان گیلاس و انار و انجیر و ده‌ها درخت میوه دیگر و رودخانه چهار فصل آن که آبی زلال از میان دو کوه بلند در جریان است منظره بسیار زیبا و دلنشینی را به‌وجود آورده‌است که همه ساله تعداد زیادی گردشگر را به این منطقه جذب می‌کند.
آبشار شارشار
در شمال شرقی شهر زنجان در میان سنگ‌های صخره‌ای، پدیده‌ای زیبا به نام آبشار شارشار قرار دارد که می‌توان از آن به عنوان یکی از زیباترین جاذبه‌های طبیعی این شهر یاد کرد. آبشار شارشار با قرارگیری در فاصله‌ی ۵ کیلومتری دریاچه‌ی سد تهم، موقعیت ایده‌آلی برای کوهنوردی و علاقه‌مندان به این رشته ایجاد کرده است که بویژه در فصول بهار و تابستان، بسیار دیدنی است.
پیست اسکی پاپایی از جاذبه های تفریحی زنجان
پیست اسکی پاپایی در ۴۵ کیلومتری جنوب غربی زنجان در منطقه‌ای کوهستانی و در ۳ کیلومتری مرکز شهرستان ایجرود واقع است. این پیست، با وسعت ۸۰ هکتار تنها پیست اسکی استاندارد در استان زنجان است.
پیست پاپایی به دلیل داشتن شیب نه چندان تند برای استفاده مردم عادی نیز مناسب است و از طرفی با استفاده از قسمت شرقی پیست می‌شود جهت استفاده مردم عادی و اسکی‌بازان مبتدی و آماتور از آن بهره برد. اما عملا این پیست برای گردشگران نوروزی بلااستفاده خواهد بود!
سد گاوازنگ و مجموعه‌ی ائل‌داغی در بام زنجان
در قسمت شمالی شهر زنجان، مجموعه‌ی تفریحی گاوازنگ و ائل داغی قرار دارد که از آن، با عنوان بام‌زنجان نیز یاد می‌شود. این مجموعه به دو قسمت تقسیم می‌شود. قسمت اول مجموعه‌ی تفریحی ائل‌داغی که در دارای پارک و آلاچیق، رستوران، مراکز تفریحی و البته قله‌ی کوه برای کوهنوردی است.
قسمت دوم نیز شامل سد گاوازنگ می‌باشد؛ در گاوازنگ می‌توانید به رستوران و کافی‌شاپ بام‌شهر بروید، در آب سد به قایق‌سواری بپردازید و در نمایی زیبا، کل شهر را نظاره‌گر باشید. حتما به گاوازنگ بروید.
جاذبه‌های گردشگری شهرستان‌های زنجان
میراث جهانی گنبد سلطانیه زنجان
شهر سلطانیه یکی از شهرهای استان زنجان است که در ۴۳ کیلومتری شهر زنجان واقع است. گنبد سلطانیه و مقبره‌ی اولجایتو در این شهر قرار دارند. از دیگر آثار تاریخی این شهر می‌توان به آرامگاه ملا حسن کاشی و خانقاه حسام‌الدین حسن چلبی (معروف به چلبی اوغلی) اشاره کرد.
گنبد سلطانیه مقبره الجایتو است که در ۱۳۰۲ تا ۱۳۱۲ میلادی در شهر سلطانیه (پایتخت ایلخانیان) ساخته شد و از آثار مهم معماری ایرانی و اسلامی از شیوه معماری آذری به شمار می‌رود. گنبد سلطانیه در فهرست آثار میراث جهانی به ثبت رسیده است.
گفته می‌شود در ساخت گنبد بزرگ شهر فلورانس از این گنبد الگوبرداری شده‌است. گنبد سلطانیه بزرگ ترین گنبد آجری جهان و سومین گنبد بزرگ دنیا بعد از سانتاماریا دلفیوره در ایتالیا و ایاصوفیه در ترکیه است. این بنای هشت ضلعی، حدود ۷۰۰ سال قبل و در زمان حکومت ایلخانیان، به دستور الجایتو یا همان سلطان محمد خدابنده احداث شده است.
شهرستان ابهر
از مهم‌ترین آثار تاریخی این شهر می‌توان به بقعه امامزاده اسماعیل در شناط، بقعه امامزاده زیدالکبیر در شرق این شهر و بقعه پیر زهرنوش در جنوب‌غربی شهر اشاره کرد. از جاذبه‌های تاریخی شهرستان ابهر می‌توان به سلطانیه، مسجد جامع قروه، ملا حسن کاشی، مقبره چلپی اوغلی، معبد داش کسن ویر، چمن تاریخی سلطانیه و آرامگاه پیر احمد زهرنوش اشاره کرد.
جاذبه‌های مذهبی این شهر نیز عبارتند از: امامزاده شاه زید الکبیر، مسجد جامع ابهر، امامزاده اسماعیل شناط و امامزاده یعقوب صائین قلعه. و در نهایت جاذبه‌های طبیعی شامل کوه‌ها و قلعه‌ها وشیب‌های مهم و چشمه‌های آب معدنی، رودخانه‌های مهم را می‌توان نام برد.
شهرستان خدابنده و غار کتله‌خور
غار کتله‌خور غاری است خشکی-آبی که در استان زنجان، شهرستان خدابنده و در ۸۰ کیلومتری جنوب قیدار و ۱۷۳ کیلومتری شمال همدان و ۴۱۰ کیلومتری تهران و ۵ کیلومتری شهر گرماب واقع است. در حال حاضر این غار به سه بخش فرهنگی، تفریحی و ورزشی تقسیم شده‌است.
بخش ورزشی آن که تنها مورد استفاده غارنوردان و صخره‌نوردان قرار می‌گیرد، حدود ۴ کیلومتر است که البته هنوز انتهای آن کشف نشده است. بخش تفریحی غار نیز که جهت بازدید عموم مورد استفاده قرار می‌گیرد حدود ۲ کیلومتر مسیر مستقیم است که گفته می‌شود این مسیر تنها ۳/۱ کل غار است.
بخش فرهنگی غار نیز در بخش جنوبی آن قرار دارد. قسمت اصلی آن دالانی است طبیعی که جهت برگزاری مراسم‌های مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد. البته این دالان هیچگونه راه خروجی به بیرون نداشته و راه خروجی آن به صورت مصنوعی کنده شده اما خود دالان تماما طبیعی بوده است.
غار کتله‌خور ازلحاظ کیفیت بلورها و قندیل‌ها، زیبایی و تعدد طبقات اولین غار آهکی جهان شناخته شده است. یک نکته جالب توجه در رابطه با غار کتله‌خور این است که شواهد و بررسی‌های انجام شده مؤید این موضوع است که این غار در نهایت به غار علیصدر در همدان متصل می‌شود.
همچنین یکی دیگر از عجایب و زیبایی‌های این غار تعدد طبقات آن است که اینگونه غارها در جهان بسیار کم‌نظیر هستند. گمان می‌رود که این غار دارای ۷ طبقه باشد که البته تاکنون تنها ۳ طبقه آن کشف شده است.
شهرستان ماهنشان پر از اماکن تاریخی در زنجان
اگر گذرتان به ماهنشان خورد می‌توانید از مهم‌ترین اماکن تاریخی این شهر دیدن کنید که برخی از آن‌ها عبارتند از: قلعه بهستان متعلق به دوره هخامنشیان، حسینیه روستای قلعه ارزه‌خوران اواخر قاجاریه، مقبره مولانا همتی انگورانی (سده دهم هجری) و قلعه کلیسا در روستای کلیسا.
از دیگر جاذبه‌های زیبای زنجان می‌توانیم به حمام حاج داداش، مسجد چهل‌ستون، مسجد خاتم، موزه آثار شهدا، موزه نسخ خطی، گرمابه حاج ابراهیم، خانه ذوالفقاری و سد گاوازنگ اشاره کرد.
بازار و سوغات زنجان
بازار سنتی زنجان، یکی از شکیل ترین بازاهای تاریخی کشور و طولانی ترین آن هاست. این بازار را در دوران قاجار ساخته اند. به مروز زمان، کاروانسراهای درون شهری، گرمابه های سنتی و مساجد تاریخی زیادی هم به راسته های اصلی آن اضافه شده است. مسجد جامع زنجان، حمام حاج داداش و سرای ملک از جمله مهم ترین بناهای داخل بازار به حساب می آیند که می توانید از آن ها بازدید کنید.
در بازار سنتی زنجان، مهم ترین سوغاتی ها و صنایع دستی این استان به فروش می رسند. چاقوی معروف زنجان، ظروف مسی، چاروق دوزی و گلیم های دست باف، مواردی هستند که می توانید به عنوان سوغات از بازار تهیه کنید.
در مجاورت بازار سنتی زنجان، راسته جگر فروشان قرار دارد. کافیست از یکی از مغاره دار ها بپرسید که راسته جگر فروشان کجاست تا شما را به سمت آن راهنمایی کنند. در این مکان می توانید یکی از خوشمزه ترین غذاهای سنتی زنجان به نام جغور بغور را سفارش داده و میل کنید. ناصر جرگکی، معروف ترین مغازه این راسته است که حتی مستندی درباره اش در صدا و سیما پخش شده است.
غذاهای محلی زنجان
- جغور بغور: (جغول بغول) یکی از لذیذترین غذاهای سنتی زنجان شناخته می‌شود که از ترکیب جگر سیاه و سفید، پیاز، ادویه و سیب زمینی درست می‌شود و بسیار خوشمزه است. پیشنهاد ما به شما این است که در سفر به زنجان حتما طعم غذاهای محلی این دیار را بچشید و لذت ببرید.
- ورش آلوچه با مرغ : یکی دیگر از غذاهایی است که به وفور در زنجان طبخ می‌شود و طعم خوبش را مدیون آلوهای لذیذ است.
- بوغدا آشی: (آش گندم) می‌تواند گزینه‌ی خوبی باشد و شما را با طعم جدیدی آشنا کند. این غذا با گندم، حبوبات، اسفناج و ادویه درست می‌شود و می‌تواند عصرانه‌ای لذیذ به شمار آید.
- از دیگر غذاهای محلی زنجان می‌توان آش ترش، آش شیر، شش انداز، کله جوش، کشک بادمجان و حلیم را نام برد که گردشگران زیادی را شیفته‌ی خود می‌کنند.
