در این مقاله قصد داریم اطلاعات جامع و مفیدی در راهنمای سفر به استان خوزستان در اختیار دوستان قرار دهیم. در استان خوزستان می‌توان بناهای تاریخی بسیاری یافت. طبیعت متنوع، در کنار تنوع قومی و مذهبی، این منطقه از ایران را به مکانی قابل توجه برای گردشگران تبدیل کرده است. با کیان باتری همراه باشید.
خوزستان را بیشتر بشناسید
استان خوزستان در جنوب غربی ایران و بر فراز خلیج فارس نشسته و یکی از پر بازدیدترین استان‌های ایران است. با وجود خسارت‌هایی که شهرهای مختلف این استان در جنگ ایران و عراق داشته‌اند، هنوز هم یکی از دیدنی‌ترین‌های ایران به شمار می‌آید.
خوزستان را به دلیل خاک حاصلخیز و قدمت طولانی‌اش استان زرخیز ایران می‌نامند. منطقه‌ای پر از فرهنگ، اصالت و زیبایی که گشت و گذار در آن ره‌آوردهای منحصر به فرد و به یادماندنی برایتان خواهد داشت.
سفر به خوزستان نیازمند فرصت بسیار و برنامه‌ریزی است تا بتوانید از همه بخش‌های این استان دیدن کنید و از دیدن بهشت ایران لذت ببرید. جاذبه‌های این استان در کنار معاشرت با مردم خونگرم و بی‌مانندش یکی از بهترین سفرهای شما را رقم خواهد زد.
اگر قصد سفر به این استان زیبا را دارید بهتر است با بخش‌های مختلف آن آشنا شوید و بر حسب اولویت و علاقه‌مندی خود، سفر به خوزستان را آغاز کنید.
اطلاعات شهری مورد نیاز در راهنمای مسافرت به خوزستان
کد استان خورستان: ۰۶۱
فاصله مرکز استان از تهران: ۸۳۴ کیلومتر
مدت سفر هوایی: حدود یک ساعت و ۲۰ دقیقه
مدت سفر با قطار: با قطار معمولی ۱۵ ساعت
مدت سفر زمینی: حدود ۹ ساعت و ۳۸ دقیقه بدون توقف
مقاله پیشنهادی: چک کردن ماشین قبل از سفر
موقعیت جغرافیایی و آب و هوای خوزستان
این استان از جهات شمال و شرق به کوه های زاگرس و استان چهارمحال بختیاری منتهی می شود. قسمت هایی از خود خوزستان نیز در مناطق کوهستانی این استان قرار گرفته است. وقتی می گوییم که استان خوزستان یکی از ثروت مندترین های جهان است تنها منظور ما به منابع نفت این استان نیست.
احتمالا برای شما جالب است اگر بدانید که استان خوزستان با پنج رودخانه عظیم الجثه، پرآب ترین استان ایران است، اما وضعیت اسفناکی، اکوسیستم طبیعی آن را مورد تهدید قرار می دهد. آب این ۵ رودخانه از رشته کوه های زاگرس سرچشمه گرفته و به خلیج فارس می ریزند.
آب و هوای استان خوزستان
آب و هوای استان خوزستان به سه نوع تقسیم می شود. مناطق کوهستانی این استان تابستانی معتدل و زمستانی سرد دارند، مناطق کوهپایه ای با آب و هوای نیمه بیابانی زمستانی معتدل و تابستانی گرم دارند و در مناطق جلگه ای و پست این استان که در قسمت جنوب و جنوب شرقی این استان قرار گرفته، آب و هوا به بیابانی کناره ای تبدیل می شود.
بهترین زمان برای سفر به خوزستان
حداکثر درجه حرارت این استان در ماه تیر به حدود ۵۰ درجه سانتیگراد و حداقل آن در ماه بهمن به منفی یک درجه می رسد. میزان متوسط بارندگی نیز در این شهر کم است.
به شما پیشنهاد می کنیم که فصل های سرد سال (پاییز و زمستان) را برای سفر به این استان انتخاب کنید. نوروز نیز زمان مناسبی برای سفر به این استان است، اما از آن جایی که در تعطیلات نوروزی حجم سفرها افزایش می یابد ممکن است با افزایش قیمت ها رو به رو شوید. در شش ماه ابتدایی سال خوزستان آب و هوای بسیار گرمی دارد که ممکن است موجب آزار شما شود.
جاذبه های دیدنی استان خوزستان
همان گونه که در ابتدای راهنمای سفر به خوزستان ذکر کردیم استان خوزستان پهناور است و البته با قدمتی دیرینه دیدنی های بسیاری دارد. در ادامه راهنمای سفر به خوزستان جاذبه های دیدنی برخی از شهرهای خوزستان را به شما معرفی می کنیم.
تالاب شادگان
تالاب شادگان یکی از معدود تالاب‌های ایران است که در فهرست میراث طبیعی یونسکو ثبت شده است. علاوه بر زیبایی‌های بی بدیل این منطقه، حضور جانداران، پرندگان و گونه‌های طبیعی خاص و کمیاب باعث شده که این تالاب به یکی از زیستگاه‌های مهم حیات طبیعی ایران تبدیل شود. همچنین دو روستا در میان تالاب مانند شهر ونیز، در میان آب حضور دارند که آن دو را به مناطقی جذاب برای گردشگری تبدیل کرده است.
تالاب شادگان بخشی از تالاب بین المللی و قدیمی پیوسته‌ای است که در بخش میان رودان وجود داشته و امروزه تنها بخش اندکی از آن پهنه‌ی وسیع آبی باقی مانده است. تالاب شادگان از تجمیع سه تالاب دیگر به وجود آمده است؛ حقیقت ماجرا آن است که در سال ۱۳۵۳ سه تالاب شادگان، خورموسی و خورالامیه با تصمیم گیری مسئولان با یکدیگر ادغام شده و یک تالاب واحد را تشکیل داده‌اند.
روستای صراخیه، ونیز در ایران
از محبوب‌ترین روستاهای استان خوزستان است که در نزدیکی تالاب شادگان قرار گرفته است. از جاذبه و زیبایی بی نهایت روستا همین بس که برای گشت وگذار در آن باید سوار بر قایق شوید. خانه‌های خشتی و ساخته شده از نی نیز یکی از مهم‌ترین دیدنی‌های این منطقه در سفر به خوزستان زیبا است.
اگر در ساعات مشخصی از ظهر به این روستا سفر کنید گله‌های گاومیش را نیز در عبور و مرور خواهید دید. طبیعت بکر منطقه یادگاری زیبایی در قاب عکس شما خواهد شد.
دیدنی های سفر به اهواز
کوهساران اهواز و گورستان سنگی، رود کارون، بازار کاوه، موزه هنرهای معاصر، بنای معین التجار، دانشگاه سه گوش (دانشکده ادبیات)، بازار عبدالحمید، پل سفید اهواز، کلیسای سورت مسروپ، آرامگاه علی ابن مهزیار، طولانی ترین آبشار مصنوعی خاورمیانه، پل طبیعت کیانپارس، لشکرآباد (بازار فلافل اهواز) و موزه خراطی اهواز از جمبه دیدنی های این شهر هستند.
پل سفید یا معلق اهواز
کوهساران اهواز و گورستان سنگی
کوهساران اهواز و گورستان سنگی در دهه ۳۰ خورشیدی ساخته شده است. وجود تپه آسیه‌آباد یا بی‌سیم یکی از نشانه‌های شهر باستانی هرمز اردشیر است که شناسایی گوردخمه‌ها، قبرهای تاریخی تپه کوهساران منبع آب هم گستردگی بقایای این شهر دوره ساسانی را اثبات می‌کند.
سرای معین التجار
این بنا مربوط به دوره ناصرالدین شاه است و سال‌ها درب آن به روی بازدیدکنندگان بسته بوده است، اما چند سالی است که اجازه بازدید از آن را داده‌اند. این بنا برای پیشرفت کار تجارت ساخته شد و چون از کارون به دریا راه داشت، تجارت در آن رواج یافته بود. مالک و سازنده آن در کنارش مسجد حمامی نیز احداث می‌کند. سرای معین‌التجار متاسفانه در سال ۱۳۷۴ دچار آتش‌سوزی شد و به بنا آسیب جدی رسید.
ساختمان سه گوش اهواز
این بنا که زمانی دانشکده ادبیات و علوم انسانی بوده، اکنون جزو میراث فرهنگی کشور است و به‌دلیل فرسودگی، از سال ۹۳ در حال مرمت و بازسازی است.
عمارت ماپار
این عمارت در زمان رضاشاه ساخته شده و هم‌اکنون به‌عنوان کارگاه هنرهای سنتی در حال کار است. زیرزمین‌های سنگی، طاق نما و درهای چوبی از مشخصه‌های این بنا است.
هتل قو
ساخت هتل قو به پایان دوره قاجاریه برمی‌گردد و بنایی دو طبقه با ساختمان‌های متفرقه از جمله سالن، آشپزخانه و سرایداری است. هم‌اکنون خبرهایی از تبدیل آن به سفره‌خانه به گوش می‌رسد.
بازار عبدالحمید
بازار عبدالحمید قدیمی‌ترین بازار اهواز است که در زمان قاجار ساخته شده و میزبان معاملات خرد و کلان افراد آن زمان بوده است. دو بنای مهم در این بازار وجود دارد؛ کاروانسرای خزعل و خانه دادرس.
جاهای دیدنی سفر به آبادان
سینما شیرین، مسجد رنگونی ها، آرامگاه ارامنه ساکن در آبادان، پل کابلی امام رضا آبادان، بازار مرکزی آبادان، سینما نفت، موزه آبادان، آرامگاه سید عباس، روستای شلحه امام حسن عسگری، مقام خضر نبی، موزه تنوع زیستی، بازارهای آبادان، کلیسای سورت گاراپت، موزه هنرهای معاصر آبادان، کنزالمال و موزه شهید رییسعلی دلواری می باشد.
مسجد رنگونی ها جاذبه ای هندی
حتما اگر برای اولین بار عکس این مسجد را ببینید حدس می‌زنید که بنایی در هند است. مسجد رنگونی ها با همان رنگ و لعاب هندی و با معماری منحصر به فرد خود در آبادان قرار گرفته و از جاذبه‌هایی است که در سفر به خوزستان باید از آن دیدن کنید.
در سال ۱۲۹۱ و با صنعتی شدن شهر آبادان، بسیاری از هندی‌ها و پاکستانی‌ها برای کار به آبادان نقل مکان کردند. این افراد غالبا مسلمان بودند و به همین دلیل وجود مسجدی مخصوص آن‌ها احساس می‌شد. به همین دلیل مسجد رنگونی‌ها با گچ‌بری‌های زیبا و پر فراز و فرود در شهر آبادان ساخته شد. امروزه در سفر به خوزستان می‌توانید از آن دیدن کنید.
جاذبه های دیدنی سفر به خرمشهر
مسجد جامع خرمشهر، موزه جنگ خرمشهر، بازار چینی ها، پل کابلی، کانال عضدی، جزیره مینو، مجتمع گردشگری جزیره مینو، تالاب ناصری (نیشکر)، موزه دفاع مقدس، اروندرود، ساختمان تاریخی هلال احمر (کنسولگری انگلیس)، مسجد ولیعصر، کشتی زمان جنگ اروند صغیر، پل قدیم خرمشهر، بازار ماهی فروشان خرمشهر، قصر فیلیه (کاخ شیخ خزعل)، پارک ساحلی خرمشهر، پل شناور منیخ و پل شهید جهان آرا (پل دوم خرمشهر).
دیدنی های سفر به دزفول
خانه تیزنو دزفول
خانه تیزنو یکی از نمونه‌های زیبای معماری شهر دزفول است. قدمت اولیه بنای این خانه به دوره صفویه می‌رسد. خانه تیزنو یکی از بزرگترین و زیباترین خانه‌های محله قلعه در بافت تاریخی دزفول می‌باشد.
پل ساسانی یا قدیم
پل ساسانی (قدیم) دزفول مهم‌ترین اثر تاریخی این شهر است. این پل که دو منطقه شرقی و غربی را به هم وصل می‌کند و یکی از راه‌های رابط منطقه جندی شاپور و سرزمین بین النهرین بوده که به دستور شاپور اول ساسانی پس از پیروزی بر روم و با بکارگیری اسرای رومی در سال ۲۶۳ میلادی ساخته شد.
این پل با گذشت نزدیک به ۱۸ قرن همچنان پابرجاست و به عنوان یکی از قدیمی‌ترین پل‌های استوار جهان شناخته می‌شود.
مسجد جامع دزفول
مسجد جامع دزفول بعد از پل ساسانی، دومین اثر مهم تاریخی شهر دزفول به شمار می‌رود و از لحاظ معماری و دارا بودن شبستان و ستون‌های سنگی در شمار مساجد اولیه دوره‌ی اسلامی است که در قرن سوم هجری احداث شدند. نوسازی این بنا به اواسط دوره صفویه (۱۰۵۰ هجری قمری) بر می‌گردد. عمده تزئینات کاشی کاری بنا مربوط به دوره‌ی قاجاریه است.
آبشار شِوی دزفول
آبشار شوی یا تله زنگ در سردشت از توابع دزفول یکی از زیباترین آبشارهای ایران است. این آبشار حدود ۸۵ متر ارتفاع و ۷۰ متر عرض دارد. در دامنه کوه و خروجی آبشار غاری وجود دارد که افراد محلی می‌گویند کیلومتر‌ها طول دارد. در بدنه آبشار نیز خروجی‌های متعددی وجود دارد که آب با فشار از آن‌ها خارج می‌شود.
موزه مردم شناسی یا حمام کرناسیون
حمام کرناسیون یا موزه مردم‌شناسی دزفول یکی از بناهای دوره قاجاریه است. این بنای تاریخی پس از بازسازی در سال ۱۳۸۵ به عنوان موزه مردم‌شناسی مورد استفاده قرار گرفت. حمام کرناسیون با مساحتی حدود ۸۸۰ متر مربع دارای سردری کوچک و زیبا با تزئینات ساده آجرکاری می‌باشد.
روستاى سنگی لیوس
روستاى لیوس در ۷۳ کیلومترى شمال شهرستان دزفول در بخش سردشت واقع شده است. على رغم گذشت سالیان زیاد از عمر این روستاى تاریخى، در بافت کهن آن، هنوز نحوه معیشت، فرهنگ و سنن، گویش، آداب و رسوم و برپایى مراسم مختلف به شیوه کاملاً سنتى است. این روستا داراى یک سبک خاص معمارى است به نحوی که از تمام بخش‌هاى موجود در یک ساختمان استفاده بهینه می‌شود.
بقعه یعقوب لیث صفاری
بقعه یعقوب لیث صفاری نخستین شهریار ایرانی در شرق دزفول واقع شده است. یعقوب لیث صفاری زبان پارسی را نخستین بار پس از ورود اسلام به ایران دوباره به عنوان زبان رسمی ایران اعلام کرد. وی در سال ۱۶۵ هجری قمری در شهر جندی شاپور درگذشت.
راهنمای سفر به دیدنی های بهبهان
نرگس‌زارهای بهبهان
قدیمی‌ترین نرگس‌زارهای ایران متعلق به بهبهان در شرق خوزستان است که قدمت آن به دوران قبل از میلاد مسیح بازمی‌گردد. بهبهان با ب‍‍اف‍ت‍‍ی زیبا و کهن آث‍‍ار‌ی ه‍م‍چ‍ون شهر “ارجان” برجای مانده از‌دوره‌‌عی‍لام‍‍ی، پل ساسانی خ‍ی‍ر‌آب‍‍اد، آت‍ش‍ک‍ده خ‍ی‍ر‌آب‍‍اد و کاروانسرای دژ م‍‍ه‍ت‍‍اب‍‍ی متعلق به دوره ساسانی را در خود ج‍‍ا‌ی د‌اده است.
حلقه قدرت ارجان
در سال ۱۳۶۱ در ارجان بهبهان آرامگاهی مربوط به عیلامیان کشف شد. این آرامگاه حاوی تابوتی بزرگ از جنس برنز بود. به همراه این تابوت یک حلقه طلایی، نود و هشت دگمه زرین، یک خنجر، یک میله نقره‌ای، تنگ و ساغر و سینی برنزی، ده ظرف استوانه‌ای شکل پیدا شد. حلقه طلایی قدرت در دست چپ جسد قرار داشت. در محل دسته حلقه نوشته شده است: کیدین – هوتران پسر کورلوش
جاذبه های گردشگری سفر به شوش
قلعه‌ی شوش
قلعه‌ی شوش قلعه‌ای است که توسط ژاک دمورگان فرانسوی برای سکونت باستان‌شناسان فرانسوی در نزدیکی آرامگاه دانیال نبی در شوش بر روی تپه‌ای تاریخی بنا شد. از مهم‌ترین آثار به دست آمده از این تپه‌ها می‌توان به مجسمه‌ی معروف ملکه ناپیر اسوستون، لیوان مشهور سفالی شوش به رنگ نخودی و نقش بزکوهی و قانون حمورابی اشاره کرد. این قلعه، نقشه‌ای قرون‌وسطایی دارد.
آرامگاه دانیال نبی در شوش
در مورد محل دفن پیکر دانیال نبی اختلاف نظروجود دارد اما هر سال صده‌ها تن از ایرانیان یهودی بر روی تپه‌ی ارگ شوش جمع می‌شوند و به پیامبرشان ادای احترام می‌کنند. دانیال، پسر یوحنا پیامبری است که نسب وی به یهودا فرزند یعقوب نبی می‌رسد. آن‌چه بیش از همه محل استناد و توجه است، حضور وی در شهر باستانی شوش و در نهایت وفات او در همین مکان است.
شوش را شهری با قدمت بیشتر از چهار هزار سال می‌دانند. شهری که در گوشه‌گوشه‌ی آن می‌توانید صفحه‌هایی از تاریخ را ببینید و از آن لذت ببرید. آرامگاه دانیال نبی نیز در این شهر قرار دارد و یکی از مکان‌های مذهبی و محبوب مردم شهر است. معماری گنبد آرامگاه بسیار منحصر به فرد است و باعث زیبایی دوچندان آن شده است.
زیگورات چغازنبیل
بنای عظیم معبد پنج طبقه “زیگورات چغازنبیل” در اطراف شوش هم اکنون یکی از بناهای عظیم خاورمیانه است که با دیوارهای تو در تو و هزاران خشت و آجر بر تپه‌ای بنا شده و کتیبه‌های آجرین با خط میخی عیلامی قدمت این بنا را آشکار می‌سازد. شوش مرکز حکومت عیلام به وسیله پادشاه آشوری، “آشوربانی پال” ویران گردید و بعدها که با تلاش هخامنشیان و برپائی کاخ‌های زمستانی، بار دیگر رونق گذشته خود را به دست آورد.
آسیاب‌های شوش
سازه‌های آبی شوشتر در دوران ساسانیان، برای استفاده از نیروی آب به‌عنوان محرک آسیاب‌های صنعتی ساخته شد. در این مجموعه بزرگ، ساختمان آسیاب‌ها، آبشارها، کانال‌ها و تونل‌های عظیم هدایت آب و سیکا که محلی جهت استراحت و تفریح است قابل توجه هستند. در سفرنامه یک باستان‌شناس فرانسوی از این محوطه به عنوان بزرگترین مجموعه صنعتی پیش از انقلاب صنعتی یاد شده است.
دیدنی های سفر به اندیمشک
سد و نیروگاه دز و کرخه
سد کرخه یکی از بزرگترین سدهای خاکی دنیا و بزرگترین سد خاکی ایران و خاورمیانه است که روی رودخانه کرخه در ۲۲ کیلومتری شمال غربی شهرستان اندیمشک در استان خوزستان ساخته شده است.
کرخه با تاجی به طول ۳۰۳۰ متر و ارتفاع ۱۲۷ متر از لحاظ حجم بدنه بزرگترین سد تاریخ ایران است و با حجم مخزنی به میزان ۷ میلیارد و ۳۰۰ میلیون مترمکعب، بزرگترین دریاچه مصنوعی ایران را پدید آورده است.
سد دز یک سد بتنی برق‌آبی است که در دوران سلطنت محمدرضا پهلوی روی رودخانه دز توسط یک کنسرسیوم ایتالیایی در ۲۳ کیلومتری شمال شرقی اندیمشک احداث شد. این سد ۱۲۵۰۰۰ هکتار از اراضی پایین دست را آبیاری می‌کند و نقش مهمی در کنترل سیلاب‌های بالادست دارد. نیروگاه این سد دارای قدرت نصب ۵۲۰ مگاوات است.
جاذبه های دیدنی سفر به شوشتر
سازه‌های آبی شوشتر
سازه های آبی شوشتر مجموعه‌ای است از پل‌ها، بندها، آسیاب‌ها، آبشارها و کانال‌های بزرگ هدایت آب که با هم کار می‌کنند. در سفرنامه مادام ژان دیولافوآ، باستان‌شناس نامدار فرانسوی، از سازه‌های آبی شوشتر به‌عنوان بزرگترین مجموعه صنعتی پیش از انقلاب صنعتی یاد شده است. در ادامه نگاهی به اجزای این سازه‌ها می‌اندازیم.
- پل بند شادروان یا قیصر: قدیمی‌ترین پل جهان است. ۴۴ دهانه داشته است که هم‌اکنون ۳۷ دهانه آن وجود دارد و نیمی از آن بازسازی شده است. این پل سالانه تعداد زیادی بازدیدکننده را به خود جذب می‌کند. وصف این پل حتی در شاهنامه نیز آمده است.
- پل بند لشکر: دروازه لشکر، یکی از دروازه‌های شوشتر بوده و در کنار این پل بند بنا شده است. داستان ها و خرافات بسیاری در مورد این پل نقل شده است.
- پل بند گرگر و نهر گرگر: این پل مسیر رودخانه گرگر را مسدود کرده و با به وجود آوردن اختلاف سطح، آب رودخانه را به کانال‌های انتقال هدایت می‌کند.
- پل بند شرابدار: روی نهر رقت بنا شده است.
- بند میزان و کلاه فرنگی: بند میزان رودخانه کارون را به دو شاخه شطیط و گرگر تقسیم می‌کند. و از اجزای اساسی سیستم است.
- نهر گرگر: نهر گرگر شاخه‌ای دستکاری شده از رود کارون است.
- نهرداریون: برای آبیاری مناطق در زمان هخامنشیان ایجاد شده است.
- بند ماهی بازان: در حوالی شهر تاریخی دستوا و برای بالا نگه‌داشتن ارتفاع آب ساخته شده است.
- بند دختر: در آخرین تنگه کوهستانی رود کارون ساخته شده است.
- بند دارا: روی رود گرگر بنا شده و به هخامنشیان باز می‌گردد.
- بند خاک: از بناهایی که آب را از نهر داریون به نهر رقت منتقل می‌کند.
قلعه سلاسل شوشتر
قلعه سلاسل شوشتر دژی عظیم است که دارای حیاط‌ها، سربازخانه‌ها، طویله‌ها، حمام‌ها، شبستان‌ها، برج‌ها، آشپزخانه، حوض‌های بزرگ، حصار و خندق بوده‌است.
سوغات های سفر به خوزستان
اینجا یکی از دوست داشتنی‌ترین بخش‌های سفر به خوزستان است. جایی که می‌توانید قسمتی از فرهنگ مردم استان را به شهر و دیار خود منتقل کنید. هر شهر خوزستان سوغات منحصر به فرد خودش را دارد.
بیشتر از ۲۰ نوع خرما در این منطقه برداشت می‌شود که هرکدام نام و طعم متفاوتی دارند. علاوه بر خرما حلوا شکری و کلیچه که از شیرینی‌های سنتی خوزستان است، می‌تواند انتخاب مناسبی برای سوغات باشد.
اگر از آن دسته آدم‌هایی هستید که اهل به یادگار نگه داشتن هستید، صنایع دستی خوزستان بهترین انتخاب است. گلیم، عبا، قلم نی و کپو از صنایع زیبای خوزستان هستند.
