چگونه باتری ماشین خود را تست کنیم؟

چهار گام برای تست یک باتری اتومبیل وجود دارد : بازرسی، برطرف کردن شارژ سطحی، تست وضعیت شارژ (SOC) و تست بار (Load test ). برای تست یک باتری یا عیب یابی سیستم شارژ یا سیستم الکتریکی، به یک ولتمتر دیجیتال با دقت 0.5% یا بالاتر نیاز است. برای ی:77/ باتری غیر سیلد به یک هیدرومتر تصحیح کننده دما (temperature compensating) نیز نیاز می باشد.

بازرسی

بازرسی چشمی را جهت بررسی آسیبهای ظاهری از قبیل شل شدن تسمه دینام، کاهش الکترولیت، خوردگی کابلها یا سر باتریها، شل شدن بست های نگهدارنده باتری یا کابل های سر باتریها یا شکستگی جعبه انجام دهید.

برطرف کردن شارژ سطحی

اگر باتری تازه شارژ شده یا اتوموبیل در حال کار کردن بوده است، شارژ سطحی باتری را به یکی از روشهای زیر برطرف نمایید: – اجازه دهید باتری 2 الی 3 ساعت کار نکند – چراغهای جلوی اتوموبیل را به مدت 5 دقیقه با نور بالا روشن کنید و سپس در حدود 5 دقیقه صبر کنید. – با یک تست کننده بار باتری، یک بار با مقدار نصف جریان CCA باتری به مدت 15 ثانیه اعمال کنید و به مدت 5 دقیقه صبر کنید.

تست وضعیت شارژ

برای باتری های غیر سیلد (non sealed)، دانسیته اسید هر خانه باتری را توسط هیدرومتر و ولتاژ ترمینال باتری را توسط ولت متر دیجیتال، در صورتی که موتور خاموش است بررسی کنید. در مورد باتریهای سیلد، اندازه گیری ولتاژ باتری در صورتی که موتور خاموش است توسط ولت متر دقیق دیجیتالی بهترین راه برای تشخیص وضعیت شارژ است.
برخی باتریها دارای یک هیدرومتر سرخود یا چشمی هستند که فقط وضعیت شارژ را در یک خانه از شش خانه (cell) اندازه گیری می کنند. اگر نشانگر (indicator) باتری بی رنگ یا زرد کمرنگ باشد، سطح الکترولیت باتری پائین بوده و باید قبل از استفاده از آن به اندازه کافی پر شود و در صورتی که باتری از نوع سیلد است، باتری باید تعویض گردد. هیدرومتر سرخود یا همان چشمی (magic eye) دریچه شفاف و قابل مشاهده است که امروزه بر روی اغلب باتریهای سیلد نصب می گردد و توسط آن می توان وضعیت باتری را با توجه به تغییر رنگ مشاهده شده در آن پیش بینی کرد. اگر وضعیت شارژ کمتر از 75% باشد و مقدار دانسیته اسید یا مقدار ولتاژ یا هیدرومتر سرخود وضعیت بدی را نشان بدهد( سیاه رنگ شدن نشانگر) این نتیجه به دست می آید که باتری قبل از استفاده نیاز به شارژ مجدد دارد.

اگر حداقل یکی از شرایط زیر برای باتری پیش آمد باتری را تعویض کنید. اگر بین کمترین و بیشترین مقدار قرائت شده چگالی ویژه سل های باتری، 0.05 یا بیشتر اختلاف وجود دارد نشان دهنده این مطلب است که یک سل ضعیف یا خراب در باتری موجود می باشد. اگر باتری حداقل به مقدار 75% از مقدار شارژ کامل خود شارژ نمی شود یا اگر هیدرومتر سرخود هنوز وضعیت خوب را نشان نمی دهد( معمولا سبز، که نشاندهنده 65% وضعیت شارژ کامل می باشد). اگر ولت متر دیجیتال 0 ولت را نشان می دهد یک خانه قطع شده (open cell) وجود دارد. اگر ولت متر دیجیتال 10.45 تا 10.65 ولت را نشان می دهد یک خانه اتصال کوتاه شده (shorted cell) وجود دارد. اتصال کوتاه توسط اتصال صفحات به یکدیگر یا ته نشین شدن مواد سازنده یا ایجاد اتصالات درختی بین صفحات (treeing) ایجاد می شود.

تست بار (Load test)

اگر وضعیت شارژ باتری 75% یا بیشتر از این مقدار است یا وضعیت خوب (good) در هیدرومتر سرخود نشان داده می شود، تست بار باتری را با یکی از روش های زیر انجام دهید:

چراغ جلو ماشین را در وضعیت نور بالا به مدت 5 دقیقه قرار دهید. جرقه زن (ignition ) را غیر فعال کنید (وایر دلکو را جدا کنید یا وایر شمع را جدا کنید) و موتور را با استارت زدن به مدت 15 ثانیه بچرخانید.

با یک تست کننده بار باتری، باری به اندازه نصف مقدار CCA ( جریان استارت در هوای سرد) باتری به مدت 15 ثانیه اعمال کنید.
با یک تست کننده بار باتری، باری به اندازه نصف مقدار OEM ( جریان استارت در هوای سرد اعلام شده توسط سازنده خودرو) به مدت 15 ثانیه اعمال کنید.

در طول تست بار، ولتاژ یک باتری سالم دارای الکترولیت نباید کمتر از 7/9 ولت در دمای 7/26 درجه سانتیگراد باشد. اگر دمای الکترولیت بیشتر از 7/26 درجه سانتیگراد است، به ازای هر 5.5 درجه بیشتر از 7/26 درجه سانتیگراد تا موقعیکه دما به 37.7 درجه سانتیگراد برسد، 0.1 ولت به ولتاژ اضافه کنید و اگر کمتر از 7/26 درجه سانتیگراد است به ازای هر 5.5 درجه کاهش دما تا زمانی که به 4.4 درجه سانتیگراد برسید، 0.1 ولت از آن مقدار کم کنید. بعد از این که بار تخلیه شد، 5 دقیقه صبر کنید و میزان شارژ باتری باید به 50% وضعیت شارژ کامل خود یا بالاتر باز گردد.

اگر باتری کمتر از مینیمم ولتاژ تست خود را نشان دهد باتری شارژ خود را باز نگردانده و توانایی روشن کردن موتور را ندارد و باید آن را تعویض کرد.

اگر باتری این تست را درست جواب دهد باید آن را مجدداً شارژ نمائید تا باتری با ماکزیمم عملکرد، کار کند.