تشخیص علت روغن سوزی ماشین

روغن سوزی خودرو کارکرده یکی از شایع ترین عواملی است که هر ماشینی را روانه تعمیرگاه می کند. اما اگر کمی بیشتر از خودروها مراقبت کنیم و بدانیم چرا روغن سوزی ایجاد می شود و راه های فهمیدن یا برطرف کردن آن چیست هم می توانیم ماشین سالم تری داشته باشیم و هم در هزینه های تعمیر آن صرفه جویی کنیم.

منظور از روغن سوزی خودرو چیست؟

واژه روغن سوزی به لحاظ عمومی کلمه آشنایی برای تمام کسانی است که از خودروی سواری استفاده می‌کنند ، اما روغن سوزی دقیقاً چیست ؟ روغن سوزی به معنای این است که روغن موتور موجود در موتور خودرو بسوزد و توسط دود به بیرون خودرو هدایت شود که باعث می شود همواره خودرو با کاهش روغن مواجه بشود.

اما چرا در خودروها روغن سوزی به وجود می آید؟

روغن پیشرانه صرفا مجاز است که درون منافذ و مجاری ویژه تردد کند؛ در صورتی که این روغن از مدارات مختص خود خارج شود، احتمال وقوع دو نوع رخداد وجود خواهد داشت؛ اول نشتی روغن و دوم روغن سوزی. تکلیف نشتی روغن که مشخص است و می‌توان آثار آن را با چشم مشاهده کرد و نسبت به رفع آنها در تعمیرگاه اقدامات لازم را به عمل آورد.

اما روغن سوزی چه زمانی رخ می‌دهد؟ هنگامی که روغن به هر طریقی وارد محفظه احتراق سیلندر شده و همراه مخلوط سوخت و هوا شروع به سوختن کند، با پدیده ناخوشایند روغن سوزی در موتور مواجه هستیم.

دلیل روغن سوزی ماشین چیست؟

در اولین بخش از مقاله ” روغن سوزی موتور ماشین” به خود علت روغن سوزی خودرو می‌پردازیم؛ وظیفه اصلی روغن موتور، خنک کردن و کاهش دادن اصطکاک بین قطعات موتور خودرو است. روغن موتور از زمانی که وارد مخزن می‌شود، تحت تاثیر حرارت تجزیه می‌شود و به تدریج از کیفیت آن کاسته می‌شود. همچنین مواد افزودنی استاندارد موجود در روغن موتور به مرور مصرف می‌شود. در نتیجه خاصیت روانکاری، پاک‌کنندگی و جذب ذرات معلق و ناخالصی‌ها در روغن موتور کاهش می‌یابد و لازم است تعویض شود. پس اگر موتور خودرو سالم باشد، روغن موتورنه مصرف می‌شود نه می‌سوزد.

روغن موتور تنها در صورتی می‌سوزد که به محفظه احتراق بالای پیستون راه پیدا کند. در این صورت با سوخت و هوا ترکیب شده و همراه با جرقه شمع خواهد سوخت. به عبارت دیگر روغن موتور به جای این که در موتور نقش خنک‌کننده و کاهش‌دهنده اصطکاک را بازی کند، می‌سوزد و همراه دود از اگزوز خارج می‌شود. روغن سوزی بیشتر در خودروهای کارکرده و فرسوده اتفاق می‌افتد.

عوامل دیگر روغن سوزی ماشین

علت روغن سوزی در خودرو می تواند عوامل زیر باشد:

1. ساییدگی لاستیک گیت
2. ستفاده از روغن موتور  نامناسب
3. خرابی یاتاقان‌ها و شاتون ها
4. خوردگی کاسه نمد
5. اصطکاک شدید گیت سوپاپ و عواملی مانند آن که پس از گذشت مدتی ماشین را روشن می کنید رخ می دهد و همراه با دود سیاه است.
   
6. برخی از موتور خودرو ها در دور موتور های بالای 3000 در دقیقه باعث کم شدن روغن می گردد. این نوع از روغن سوزی فاقد دود با رنگ و یا بوی خاصی است.
7. خرابی یا شکستگی شکستن یک یا چند رینگ پیستون که باعث ایجاد دود غلیظ سیاه رنگ می شود.
8. رابی و نشت روغن از واشر سر سیلندر که با دود آبی رنگ همراه است یا اصلا دود خاصی تولید نمی کند.
9. خوردگی و سایش جداره سیلندر (بوش سیلندر) و یا رینگ پیستون باعث ایجاد روغن سوزی همراه با دود آبی می شود.

 چگونه بفهمیم ماشین روغن سوزی دارد؟

حتما شما هم خودروهایی را که با دودهای بسیار بد بو در خیابان تردد می کنند و سایر راننده ها و مسافران را آزار می دهند دیده اید و از این اتفاق آزرده شده اید، یکی از دلایل ایجاد این اتفاق بروز مشکل روغن سوزی است که باید سریع آن را برطرف کرد.

فیلم زیر درباره علائم روغن سوزی موتور خودرو مانند رنگ دود اگزوز اطلاعات جالبی در اختیار شما می گذارد!

برای تشخیص مشکل روغن سوزی موتور خودرو راهکارهایی وجود دارد که در ادامه شرح می‌دهیم:

1- کاهش سطح روغن موتور

برای تشخیص کاهش سطح روغن، باید نشانگر یا Gage روغن موتور را چک کنید. روغن موتور را حداقل یک ساعت بعد از خاموش کردن موتور چک کنید که موتور خودرو خنک شود و روغن‌هایی که وارد مجاری روغن، سرسیلندر و دیگر اجزای موتور شده‌اند، به کارتر برگردند.

البته موتور همه خودروها به مرور زمان روغن کم می‌کنند. با این وجود اگر این مقدار از حالت طبیعی خارج شد و شاهد کاهش شدید و مستمر سطح روغن بودید، لازم است موارد دیگری را هم کنترل کنید.

کاهش سطح روغن موتور ممکن است ناشی از نشتی باشد. برای اطمینان از این که روغن از موتور نشت نمی‌کند، خودروی خود را در محل تمیزی پارک کنید. پس از 8 ساعت اگر زیر خودرو لکه روغن وجود داشته باشد، موتور خودروی شما دارای نشتی است و باید  تعمیر شود. اما اگر در زیر خودرو لکه روغن وجود نداشته باشد، یک قدم دیگر به روغن سوزی نزدیک شده‌اید.

2- خروج دود رنگی و زیاد از اگزوز

خروج دود از اگزوز از مهم‌ترین نشانه‌های روغن سوزی موتور خودرو است. دودی که از اگزوز خارج می‌شود، ممکن است به رنگ‌های آبی، سفید و سیاه دیده شود که هر رنگ علامت ایراد در عملکرد قسمت متفاوتی از ماشین است.

دود آبی اگزوز

خروج دود آبی از اگزوز خودرو نشان می‌دهد که روغن در موتور در حال سوختن است.

دود سفید اگزوز

خروج دود سفید از اگزوز خودرو نشان می‌دهد که مایع خنک‌کننده و یا روغن هیدرولیک موتور خودرو در حال سوختن است. که در این شرایط وضعیت جدی تر است اما خارج شدن دود سفید نشانه روغن سوزی محسوب نمی شود.

دود سیاه اگزوز

در مورد خودروهای دیزلی با سوخت گازوئیل، خروج دود سیاه از اگزوز طبیعی است. اما در مورد خودروهای بنزین سوز دود سیاه رنگ به این معنی است که نسبت مخلوط هوا و سوخت، از حالت تعادل خارج شده‌ است. این عدم تناسب در نتیجه اشکال در سیستم سوخت رسانی، گرفتگی فیلتر هوا و یا نقص در عملکرد سنسور اکسیژن به وجود می آید.

سایر نشانه های روغن سوزی ماشین

اگر دودی که از اگزوز خودروی شما خارج می‌شود به رنگ آبی است، می‌توانید مطمئن باشید که خودرو به روغن‌سوزی افتاده است. اما قبل از مراجعه به تعمیرگاه بهتر است دیگر علائم روغن سوزی موتور خودرو را هم کنترل کنید که عبارتند از:

• نشت روغن در یک یا چند ردیف دهانه شمع
• چربی سر شمع
• چرب بودن داخل لوله اگزوز
• بوی سوختن روغن در محفظه موتور

تست روغن سوزی خودرو

برای اطلاع از میزان روغن موجود در موتور خودرو باید به گِیج روغن رجوع کنیم. افراد عادی باید برای چک کردن میزان روغن موتور خودرو، خودرو را در مدت حدود یک ساعت خاموش کرده باشند که موتور خودرو خنک شود، و نیز روغن هایی که در مجاری روغن، سرسیلندر و دیگر اجزای موتور هستند، به کارتر برگردند تا مقدار روغنی که روی گیج نشان داده می شود، دقیق بوده و اشتباه نباشد.

این کار برای تعمیرکاران لزومی ندارد چون با علم به این که چه مقداری روغن در اجزای موتور هست می توانند متوجه میزان روغن موجود در موتور بشوند.

راهکار مطمئن تر و راحت تری نیز وجود دارد. خودرو خود را به یک مکانیکی برده و بخواهید که تست کمپرس برایتان انجام دهد. به این شکل مکانیک به راحتی متوجه می شود که مشکل روغن سوزی دقیقا از کدام سیلندر است و وضعیت چقدر وخیم است.

به عنوان توصیه آخر، پیشنهاد می کنیم اگر محصول داخلی دست دوم می خرید، از اولین اقداماتی که برای خودروتان باید انجام دهید همین تست کمپرس سنج (که هزینه قابل توجهی هم ندارد) است، و اگر مشکلی بود سریع برطرف کنید تا به خسارات بیشتری دامن نزند.

عوارض روغن سوزی موتور ماشین

روغن سوزی موتور خودرو به موتور صدمه می‌زند و باعث کاهش توان آن می‌شود. چون در غیاب روغن، حرکت پیستون درون سیلندر به سختی و با اصطکاک زیاد انجام می‌شود.

یکی دیگر از عوارض روغن سوزی خوردو، کاهش بازدهی مصرف سوخت است. به علاوه دود ناشی از سوختن روغن موتور به شدت برای محیط زیست مضر است.

برای کاهش آسیب‌های محیط زیستی کمپانی‌های تولیدکننده خودرو، اگزوز خودروهای پیشرفته را طوری طراحی می‌کنند که دود حاصل از سوختن روغن موتور را جذب کرده و مانع از ورود آن به محیط می‌شوند.

مقاله پیشنهادی: دلایل کاهش قدرت موتور خودرو

دلایل کاهش قدرت موتور خودرو

رفع مشکل روغن سوزی ماشین

• روغن سوزی یک مشکل جدی برای موتور خودرو به شمار می‌رود که برای تعمیر آن ابزار خاص و تخصص ویژه مورد نیاز است. پس بهتر است تعمیر ماشین را به یک فرد متخصص بسپارید.
• تعمیرگاه‌های معتبر به نشانه‌های فوق بسنده نمی‌کنند. بلکه با وسایل دقیق‌تری مانند کمپرس‌سنج خودرو را تست می‌کنند. با استفاده از این وسایل می‌توان تشخیص داد که کدام سیلندر و تا چه میزان دچار آسیب شده است.
• پس از شناسایی سیلندر مشکل‌دار و برآورد میزان خرابی، تعمیرکار می‌تواند موتور خودرو را باز کرده و آن را تعمیر کند.

• همچنین اگر قصد دارید خودروی دست دوم بخرید، توصیه می‌کنیم حتما تست کمپرس سنج را انجام بدهید. این تست هزینه قابل توجهی ندارد و میزان آسیب دیدگی موتور خودرو را مشخص می‌کند.

 جلوگیری از روغن سوزی ماشین

همواره بهترین راهکار برای رفع این گونه مشکلات، علاج واقعه قبل از وقوع آن است. اگر ما به درستی از خودروی خود محافظت کنیم و در نگهداری آن کوشا باشیم، یقینا به مشکلات این چنینی بسیار کمتری برخواهیم خورد. از جمله راهکارهایی که می توان برای جلوگیری از مشکل سوختن روغن در خودرو به کار بست در ادامه معرفی شده است:

• استفاده از روغن موتور مناسب با نوع موتور خودرو
• چک کردن همواره سطح روغن تا در صورت کسری سریعا بتوانید واکنش مناسب را نشان دهید
• استفاده از مکمل های جلوگیری از روغن سوزی خودرو
• می‌توانید از افزودنی‌های شیمیایی استفاده کنید. این افزودنی‌ها نسبت به روغن موتور ارزان‌تر و سبک‌تر هستند
• عدم شستشوی موتور خودرو با استفاده از گازوئیل یا مواد مشابه
• عدم اقدام به باز کردن ترموستات
• تعویض به موقع فیلتر روغن و پر کردن آن با روغن قبل از بستن آن
• تعویض مرتب روغن موتور

کلام آخر

روغن سوزی از مشکلاتی است که برای هر خودرویی پس از گذشت مدت زمانی از عمر آن پیش می‌آید؛ اگر چه نحوه رانندگی و شرایط نگهداری خودرو در این امر بسیار موثر است. روغن سوزی خودرو به غیر از خسارت‌هایی که می‌تواند در صورت توجه نکردن به آن متحمل شود، باعث آلودگی بسیار شدید محیط می‌شود. خودروهایی که دچار روغن سوزی باشند توسط پلیس راهنمایی و رانندگی متوقف شده و جریمه می‌شوند.